Antycyklon

Nietypowo wyraźny antycyklon na południe od Australii, z dostrzegalną spiralną strukturą chmur otaczających bezchmurny obszar wysokiego ciśnienia
Izobary i schemat cyrkulacji powietrza wokół obszaru wysokiego ciśnienia na półkuli północnej (oznaczonego literą В)

Antycyklon – rodzaj cyrkulacji atmosferycznej typowej dla wyżów barycznych. Pojęcie antycyklonu często bywa traktowane jako synonim wyżu[1].

Cyrkulacja powietrza w obrębie antycyklonu ma kierunek przeciwny do kierunku ruchu obrotowego Ziemi, co oznacza, że na półkuli północnej ma kierunek zgodny z kierunkiem ruchu wskazówek zegara, zaś na półkuli południowej ma kierunek przeciwny[1]. Wynika to z działania efektu Coriolisa[2]. Kierunek wiatru jest przeciwny niż w przypadku cyklonu, związanego z niżem barycznym[3].

Antycyklony są zjawiskiem częstym w strefie klimatów zwrotnikowych. Obszar objęty cyrkulacją antycyklonalną może mieć ponad 2000 km średnicy, pozostawać w miejscu lub przemieszczać się z prędkością do 30 km/h[1]. Antycyklony są zwykle mniej mobilne niż cyklony. Tworzą je wielkie masy zstępującego powietrza. Wewnątrz obszaru objętego antycyklonem zachmurzenie jest zazwyczaj niskie i nie ma opadów. W średnich szerokościach geograficznych latem powietrze wewnątrz jest gorętsze, a zimą zimniejsze niż poza obszarem wyżu[1][2].

Poza Ziemią

Wielka Czerwona Plama i inne układy chmur na Jowiszu

Antycyklony występują także w atmosferach innych planet, największe tego typu struktury w Układzie Słonecznym są obserwowane na planetach-olbrzymach. Wielka Czerwona Plama na Jowiszu jest antycyklonem istniejącym od co najmniej XVII wieku, o średnicy większej od Ziemi[4]. Na Neptunie obserwowane jest pojawianie się i zanikanie antycyklonów podobnych do Wielkiej Ciemnej Plamy, obserwowanej przez sondę Voyager 2 w 1989 roku[5].


Przypisy

  1. a b c d antycyklon, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2018-04-26].
  2. a b Pogoda. Wiadomości podstawowe. Wyże i niże atmosferyczne. Uniwersytet Jagielloński, 2004-02-23. [dostęp 2018-04-26]. (pol.).
  3. anticyclone, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2018-04-26] (ang.).
  4. Pierwsze zdjęcia z przelotu Juno nad Wielką Czerwoną Plamą. Urania – Postępy Astronomii, 2017-07-12. [dostęp 2018-04-26]. (pol.).
  5. Naukowcy badają zanikającą burzę na Neptunie. [w:] Nauka w Polsce [on-line]. Polska Agencja Prasowa, 2018-02-20. [dostęp 2018-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-20)]. (pol.).

Media użyte na tej stronie

Jupiters iconic Great Red Spot.jpg
This image of Jupiter's iconic Great Red Spot and surrounding turbulent zones was captured by NASA's Juno spacecraft.
High pressure Area Sep 08 2012.jpg
An Unusual Anticyclone in Southern Australia. Satellite loop at the the time the image above was taken, showed the Anticyclone was spinning counterclockwise, as it is in the Southern Hemisphere. Earth100 checked the isobaric chart of southern Australia, as seen here in proof, which showed that there was really, a High Pressure area right where the area of clear clouds was located, with a High of 1031hpa.
Anticyclon.jpg
Схема антициклону