Apollo 5

Apollo 5
Inne nazwy

SA-204/LM-1

Indeks COSPAR

1968-007A – człon wznoszenia
1968-007B – człon zniżania

Zaangażowani

NASA

Rakieta nośna

Saturn IB

Miejsce startu

Cape Canaveral Space Force Station, Stany Zjednoczone

Orbita (docelowa, początkowa)
Perygeum

167 km[1]

Apogeum

222 km[1]

Okres obiegu

88,4 min[1]

Nachylenie

31,63°[1]

Czas trwania
Początek misji

22 stycznia 1968 22:48:08 UTC

Koniec misji

23 stycznia 1968

Powrót do atmosfery

24 stycznia / 12 lutego 1968

Wymiary
Masa całkowita

14 360 kg[1]

Apollo 5 – pierwszy bezzałogowy lot próbny modułu księżycowego LM realizowany w ramach programu Apollo. Lot posiadał wewnętrzne oznaczenie SA-204/LM-1. Nie przewidziano lądowania.

Główne cele misji[2]

  1. Ocena działania silników członu wznoszenia i członu zniżania LM (w tym test ponownego uruchomienia).
  2. Test separacji członów LM.
  3. Ocena funkcjonowania S-IVB/IU na orbicie.

Podstawowe dane[2]

  • Statek: LM-1 (lądownik księżycowy),
  • Masa statku LM: 14 360 kg,
  • Rakieta nośna: Saturn IB SA-204,
  • Masa startowa rakiety nośnej: 583 050 kg,
  • Stanowisko startowe: 37B,
  • Start: 17:48:08 EST[3] (22:48:08 UTC)
  • Azymut startu: 31,6°,
  • Apogeum: 961 km (orbita ostateczna członu wznoszenia),
  • Perygeum: 172 km (orbita ostateczna członu wznoszenia),
  • Czas trwania misji: 7 godz. 52 min. 10 s.

Statek kosmiczny i rakieta nośna[2]

Czas dostarczenia elementów AS-204/LM-1 do Kennedy Space Center:

  • Statek kosmiczny:
    • Lądownik księżycowy (LM-1): czerwiec 1967
    • Osłona SLA: październik 1966
  • Rakieta nośna:
    • Pierwszy stopień (S-IB): sierpień 1966
    • Drugi stopień (S-IVB): sierpień 1966
    • Instrument Unit (UI): sierpień 1966
  • Masa statku LM: 14 301 kg
  • Masa startowa rakiety nośnej: 583 050 kg

Przebieg misji

Start misji Apollo 5
Lądownik LM podczas testów przedstartowych

Statek kosmiczny został wyniesiony na orbitę 22 stycznia 1968 przy pomocy rakiety nośnej Saturn IB. Był to ten sam egzemplarz rakiety, który był używany podczas testów naziemnych przed lotem Apollo 1, gdy 27 stycznia 1967 śmierć poniosło trzech astronautów. Pożar nie uszkodził wtedy samego Saturna IB i mógł być on wykorzystany do kolejnej misji.

Testowany lądownik księżycowy (LM) nie posiadał okienek. Podczas prób naziemnych uległy uszkodzeniu, a inżynierowie nie byli w stanie ustalić przyczyny takiego stanu rzeczy. Dlatego też zastąpiono je aluminiowymi płytami. Poza tym moduł księżycowy nie był wyposażony w podpory niezbędne do lądowania na powierzchni Księżyca. Przypominający owada lądownik LM firmy Grumman, był niemal taki sam jak egzemplarz przeznaczony do lądowania na Księżycu. Brakowało mu tylko nóg. Został umieszczony na szczycie drugiego stopnia rakiety i przykryty osłoną aerodynamiczną[2].

Podczas startu Saturn 1B spisał się bez zarzutu. Już po dziesięciu minutach drugi człon rakiety (S-IVB) z ładunkiem wszedł na orbitę okołoziemską. Po dalszych 45 minutach lotu od członu S-IVB oddzielił się lądownik LM[4]. Po dwóch kolejnych okrążeniach Ziemi odpalono silnik członu zniżania, ale pracował on jedynie przez cztery sekundy zamiast zaplanowanych 39. Jego pracę wstrzymał komputer pokładowy z powodu błędu w oprogramowaniu – program uznał, że statek rozpędza się zbyt wolno i wyłączył silnik. Aby zrealizować podstawowe cele misji zastosowano plan alternatywny. Zdalnie wyłączono komputer pokładowy i na komendy przesłane z Ziemi[4] przeprowadzono serię odpaleń silnika członu zniżania, a następnie na 60 sekund uruchomiono silnik członu wznoszenia, co spowodowało oddzielenie się i oddalenie tego członu. Kolejne, kilkuminutowe uruchomienie silnika członu wznoszenia sprawiło, że samodzielnie osiągnął on orbitę o wysokości 172 x 961 km[5].

Misja Apollo 5 zakończyła się 23 stycznia 1968. Człon wznoszenia spłonął następnego dnia przy wejściu w atmosferę, natomiast człon zniżania pozostał na orbicie i spłonął w atmosferze 12 lutego 1968.

Pomimo problemu z przedwczesnym wyłączeniem silnika członu zniżania, NASA uznała misję za sukces.

Podsumowanie[2]

Niemal dokładnie rok po tragedii Apollo 1, NASA umieściła na orbicie pierwszy statek, dla którego kosmos był środowiskiem naturalnym.

  • Pierwszy lot testujący LM.
  • Pierwsze odpalenie silnika stopnia lądującego LM w przestrzeni kosmicznej.
  • Pierwsze odpalenie silnika stopnia startowego LM w przestrzeni kosmicznej.
  • Test awaryjnej separacji stopnia startowego i stopnia lądującego LM podczas pracy silnika DPS


Przypisy

  1. a b c d e Apollo 5 (ang.). W: NSSDC Master Catalog [on-line]. NASA. [dostęp 2013-08-03].
  2. a b c d e Robert Godwin: Apollo. Początek programu. Warszawa: Prószyński Media Sp. z o.o., 2011, s. 44-46, seria: Historia podboju Kosmosu. ISBN 978-83-7648-831-8.
  3. Opis misji Apollo 5 (ang.)
  4. a b Courtney G. Brooks, James M. Grimwood, Loyd S. Swenson: Chariots for Apollo: A History of Manned Lunar Spacecraft (ang.). W: NASA Special Publication-4205 [on-line]. NASA, 1979. [dostęp 2013-08-03].
  5. Mark Wade: Apollo LM (ang.). Encyclopedia Astronautica. [dostęp 2013-08-03].

Media użyte na tej stronie

Lunar Module-1 and Spacecraft Lunar Module Adapter (SLA)-7 in the Kennedy Space Center's Manned Spacecraft Operations Building.jpg
S67-50927 (November 1967) --- Lunar Module-1 being moved into position for mating with Spacecraft Lunar Module Adapter (SLA)-7 in the Kennedy Space Center's Manned Spacecraft Operations Building. LM-1 and SLA-7 are scheduled to be flown on the Apollo 5 (LM-1/Saturn 204) unmanned space mission.