Apollo i Hiacynt (KV 38)

Apollo i Hiacynt (KV 38)
Apollo et Hyacinthus
Ilustracja
Karel Philips Spierincks – Śmierć Hiacynta.
Rodzaj

intermezzo

Muzyka

Wolfgang A. Mozart

Libretto

Rufinus Widl

Liczba aktów

3

Język oryginału

łacina

Źródło literackie

mitologia grecka, Owidiusz[1]

Data powstania

1767

Prapremiera

13 maja 1767, Salzburg

następna
Bastien i Bastienne (KV 50)

Apollo i Hiacynt, KV 38 (Apollo et Hyacinthus) – opera w trzech aktach. Muzykę skomponował Wolfgang Amadeus Mozart, a libretto napisał Rufinus Widl. Prapremiera dzieła miała miejsce w Salzburgu 13 maja 1767 przed rozdaniem nagród na tamtejszym uniwersytecie.

Osoby i typ głosu

RolaTyp głosuWykonawca
Oebalus, króltenorMathias Stadler
Melia, córka OebalusasopranFelix Fuchs
Hiacynt, syn OebalusasopranChristian Enzinger
ApollonkontraltJohann Ernst
ZefirkontraltJoseph Vonterthon
Kapłan IbasJoseph Bründl
Kapłan IIbasJakob Moser

Treść

Akt I

Podczas gdy król Oebalus czyni przygotowania do złożenia ofiar dla Apolla, a chór wysławia chwałę bóstwa, piorun niszczy ołtarz, a za chwilę zjawia się sam rozgniewany na Zefira Apollo żądający audiencji u króla. Hiacynt, choć domyśla się kto ściągnął gniew boga, będąc przyjacielem Zefira nie chciał jednak zdradzić tajemnicy ojcu.

Akt II

Zazdrosny o Apollina Zefir zranił śmiertelnie Hiacynta podczas igrzysk, co więcej, obwinia on o to boga. Król, który wcześniej chciał wydać Melię za Apolla, zmuszony jest teraz do wygnania bóstwa, co stwarza szanse dla Zefira, który szybko prosi o rękę Melii. Jednak za swoje niecne czyny zostaje przemieniony w wiatr. Melia nadal jednak nie wierzy usprawiedliwiającemu się Apollinowi.

Akt III

Hiacynt w ostatniej chwili życia wyznaje imię zabójcy. Król i jego córka proszą zatem boga o wybaczenie. Ten przyjmuje przeprosiny i bierze Melię za żonę, a samego Hiacynta przemienia w kwiat[1].

Struktura

Prologus

  • Intrada
  • N. 1 Numen o Latonium
  • N. 2 Saepe terrent Numina
  • N. 3 Jam Pastor Apollo

Chorus I

  • N. 4 Laetari, iocari
  • N. 5 En! duos conscipis
  • N. 6 Discede crudelis!

Chorus II

  • N. 7 Ut navis in aequore luxuriante
  • N. 8 Natus cadit, atque Deus
  • N. 9 Tandem post turbida fulmina

O operze

Tradycje wystawiania łacińskich dramatów na uniwersytecie w Salzburgu tuż przed rozdaniem nagród są stosunkowo długie i sięgają roku 1617. Toteż powierzenie zadania napisania opery w 1767 roku jedenastoletniemu chłopcu było dla Mozarta także pewnym wyróżnieniem, formą docenienia jego wcześniejszych dokonań, nie mógł jednak, jako dziecko, mieć większego wpływu na jakość i treść libretta Rufinusa Widla. Także wszyscy wykonawcy byli starsi od kompozytora. Mozart jednak mógł zacząć kształtować swój warsztat operowy i wzorował się tutaj na takich kompozytorach operowych jak również mieszkaniec Salzburga Johannes Ernst Erblin, a zwłaszcza Johann Christian Bach i inni. Miejscami słychać już przebłyski geniuszu. Natomiast pewnych problemów przysparza libretto. Zefir bowiem w oryginale Owidiusza kocha się w samym Hiacyncie. Widl chcąc uniknąć dwuznaczności i dodając postać Melii, faktycznej ukochanej Apollina, jednak córki Okeanosa, nie Oebalusa, przyczynił się do dwuznaczności jeszcze większej, tę rolę, choć kobiecą, śpiewał bowiem Felix Fuchs[1].

Opera bywa grana sporadycznie, jako w zasadzie pierwsze dzieło bardzo młodego wówczas Mozarta. W wieku XX została wznowiona w 1932 w Monachium, w 1935 w Salzburgu, a w Polsce w roku 1990 w Warszawskiej Operze Kameralnej[1].

Przypisy

  1. a b c d Piotr Kamiński: Tysiąc i jedna opera. T. 1. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne (PWM), 2008, s. 1006-1007. ISBN 978-83-224-0901-5.

Media użyte na tej stronie

Karel Philips Spierincks - Death of Hyacinth.tiff
Karel Philips Spierincks, Death of Hyacinth, private collection, sold by Alex & Sylvie Wengraf