Artémis (1914)

Artémis (Q96)

„Artémis” podczas I wojny światowej.
Klasa	okręt podwodny
Typ	Amphitrite
Historia
Stocznia	Arsenal de Toulon
Położenie stępki	1911
Wodowanie	14 października 1914
Marine nationale
Wejście do służby	1915
Wycofanie ze służby	1927
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu	414 ton 609 t
Długość	53,9 m
Szerokość	5,4 m
Zanurzenie	3,3 m
Rodzaj kadłuba	dwukadłubowy
Napęd
2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 800 KM 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 700 KM 2 śruby
Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu	13 węzłów 9,5 w.
Zasięg	powierzchnia: 1300 Mm przy 10 w. zanurzenie: 100 Mm przy 5 w.
Uzbrojenie
8 torped; 1 działo kal. 47 mm, później 75 mm
Wyrzutnie torpedowe	8 × 450 mm
Załoga	29

Artémis (Q96) – francuski oceaniczny okręt podwodny z czasów I wojny światowej i okresu międzywojennego, trzecia zamówiona jednostka typu Amphitrite. Została zwodowana 14 października 1914 roku w stoczni Arsenal de Toulon, a do służby w Marine nationale weszła w 1915 roku. Jednostka służyła podczas wojny na Morzu Śródziemnym i Adriatyku, a z listy floty została skreślona w 1927 roku.

Projekt i budowa

„Artémis” zamówiona została na podstawie programu rozbudowy floty francuskiej z 1909 roku^[1][2]. Jednostkę zaprojektował inż. Julien Hutter, ulepszając swój projekt okrętów typu Clorinde^[3].

„Artémis” zbudowana została w Arsenale w Tulonie^[1][2]. Stępkę okrętu położono w 1911 roku^[4], został zwodowany 14 października 1914 roku^[2][4][a], a do służby przyjęto go w 1915 roku^[4]. Nazwa nawiązywała do mitologicznej bogini łowów – Artemidy. Jednostka otrzymała numer burtowy Q96^[1].

Dane taktyczno–techniczne

Wnętrze bliźniaczej „Andromaque” (przed 1926 r.)

„Artémis” była średniej wielkości dwukadłubowym, oceanicznym okrętem podwodnym^[4]. Długość całkowita wynosiła 53,9 metra, szerokość 5,4 metra i zanurzenie 3,3 metra^[1][2]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 414 ton, a w zanurzeniu 609 ton^[1][2][b]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa dwusuwowe silniki wysokoprężne MAN (wyprodukowane na licencji we francuskiej firmie Schneider) o łącznej mocy 800 koni mechanicznych (KM)^[1][3][c]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne Nancy o łącznej mocy 700 KM^[1][3]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 13 węzłów na powierzchni i 9,5 węzła w zanurzeniu^[1][3][d]. Zasięg wynosił 1300 Mm przy prędkości 10 węzłów w położeniu nawodnym oraz 100 Mm przy prędkości 5 węzłów pod wodą^[1][2].

Okręt wyposażony był w osiem zewnętrznych wyrzutni torped kalibru 450 mm: dwie na dziobie jednostki oraz sześć systemu Drzewieckiego, z łącznym zapasem 8 torped^[1][5]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło działo pokładowe kal. 47 mm L/50 M1902, wymienione przed końcem wojny na działo kal. 75 mm L/35 M1897^[3][4].

Załoga okrętu składała się z 29 oficerów, podoficerów i marynarzy^[1][6].

Służba

„Artémis” pełniła służbę na Morzu Śródziemnym i Adriatyku^[3][7]. Jednostka podczas wojny była dwukrotnie atakowana przez sojusznicze, brytyjskie samoloty (23 czerwca 1918 roku) i niszczyciele (14 lipca), na szczęście za każdym razem bezskutecznie^[4][7]. Jednostka została skreślona z listy floty w 1927 roku^[1][2].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
• Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
• Ivan Gogin: AMPHITRITE submarines (1915-1918). Navypedia. [dostęp 2017-02-24]. (ang.).
• Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
• Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1974. ISBN 0-7110-0445-5. (ang.).
• Gordon Smith: World War 1 at Sea, FRENCH NAVY. Naval History Homepage. [dostęp 2017-02-24]. (ang.).