Atanazja (Gromieko)

Atanazja
Jewgienija Gromieko
Ihumenia
Kraj działania

Rosja

Data śmierci

po 1921

Przełożona monasteru św. Antoniego w Radecznicy
Okres sprawowania

1899-1915

Wyznanie

prawosławie

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Śluby zakonne

przed 1899

Atanazja, imię świeckie Jewgienija Stiepanowna Gromieko[a][1]. (zm. po 1921) – rosyjska mniszka prawosławna, organizatorka, pierwsza i jedyna przełożona monasteru św. Antoniego Pieczerskiego w Radecznicy.

Była córką gubernatora siedleckiego Stiepana Gromieki[2]. Uzyskała wyższe wykształcenie pedagogiczne[3]. Życie mnisze rozpoczęła w monasterze Narodzenia Matki Bożej w Leśnej pod kierownictwem duchowym jego przełożonej, ihumeni Katarzyny[3]. W 1899 została wyznaczona na pierwszą przełożoną nowo utworzonego żeńskiego monasteru św. Antoniego w Radecznicy. Monaster ten zajął budynki dawnego klasztoru bernardyńskiego, zaadaptowanego w 1885 na prawosławny klasztor męski. Stając na czele nowej wspólnoty, mniszka Atanazja otrzymała godność igumeni. Początkowo kierowała wspólnotą złożoną z kilkunastu zakonnic, jednak dzięki swoim zdolnościom organizacyjnym doprowadziła do szybkiego rozwoju monasteru, w którym już po kilku latach znajdowało się ok. 20-30 kobiet, zaś w 1914 - 127 mniszek i posłusznic[2]. Monaster w Radecznicy należał do najprężniej działających ośrodków monastycznych w całym Rosyjskim Kościele Prawosławnym[2] i prowadził szeroko zakrojoną działalność społeczną[3].

Po wybuchu I wojny światowej, w 1915, udała się razem z całą wspólnotą na bieżeństwo. Mniszki zamieszkały w placówce filialnej monasteru w Radecznicy, jaka od 1913 funkcjonowała w Petersburgu. Nadal pełniła funkcję przełożonej. W 1920 placówka w Petersburgu zmieniła nazwę na monaster Chełmskiej Ikony Matki Bożej, a ihumenia Atanazja kierowała wspólnotą 36 mniszek. Jeszcze w tym samym roku zakonnice opuściły Rosję radziecką i udały się do Polski[4]. Na emigracji korespondowała z byłym biskupem chełmskim, następnie egzarchą Europy Zachodniej, metropolitą Eulogiuszem[5], który w swoich wspomnieniach opisywał ją jako znakomicie wykształconą i mądrą mniszkę obdarzoną talentem literackim[6].

Atanazja najpewniej wróciła ostatecznie do Rosji radzieckiej. W 1934 r. była siostra z monasteru w Radecznicy Ludmiła Czerniecka, aresztowana przez NKWD i oskarżona o członkostwo w grupie prowadzącej działalność antyradziecką, obciążyła Atanazję zeznaniami, twierdząc, że to ona kierowała taką grupą[1]. Jej dalsze losy nie są znane[5].

Uwagi

  1. Taki zapis nazwiska przeważa w źródłach, podczas gdy nazwisko ojca mniszki podawane jest w formie Gromieka. Por. Громека, Степан Степанович

Przypisy

  1. a b Чернецкая Людмила Кирилловна
  2. a b c K. Latawiec: W służbie imperium... Struktura społeczno-zawodowa ludności rosyjskiej na terenie guberni lubelskiej w latach 1864-1915. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007, s. 223. ISBN 978-83-227-2698-3.
  3. a b c Pawluczuk U. A.: Życie monastyczne w II Rzeczypospolitej. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2007, s. 37-28. ISBN 978-83-7431-127-4.
  4. Церковь БОЖИЕЙ МАТЕРИ ХОЛМСКОЙ Радочницкого Свято-Антониевского женского монастыря Холмской епархии
  5. a b Гуревич А.Я. Проблемы истории Русского зарубежья: Материалы и исследования. Вып. 1 / Отв. ред. Н.Т. Энеева. - М.: Наука, 2005. - 453 с.
  6. Путь моей жизни. Ректор семинарии