August Nowosielski

August Wiktor Nowosielski

„Kolbuszewski”

August Wiktor Nowosielski
podpułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia	23 marca 1897 Drohobycz
Data i miejsce śmierci	1940 Katyń
Przebieg służby
Lata służby	1914–1940
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	77 Pułk Piechoty
Stanowiska	dowódca pułku
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

August Wiktor Nowosielski^[a], ps. „Kolbuszewski”^[2] (ur. 23 marca 1897 w Drohobyczu, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 23 marca 1897 w Drohobyczu, ówczesnym mieście powiatowym Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Marcelego i Zygmunty Marii Seweryny z Paleologów^[3]. Absolwent III Gimnazjum im. Jana Sobieskiego w Krakowie^[2]. Od 1913 w Drużynach Strzeleckich. Student prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim^[4]. Od 1 sierpnia 1914 w V baonie 1 pułku piechoty Legionów Polskich. Walczył na froncie. Ranny pod Laskami (3 listopada 1914) i Kosturami (23 maja 1915). Po rekonwalescencji powrócił na front z przydziałem do 6 pułku piechoty. Do kryzysu przysięgowego walczył na froncie, następnie został wcielony do armii austriackiej. Członek POW. 2 listopada zgłasza się do WP, otrzymuje przydział do 4 a następnie 6 pułku piechoty Legionów. Od 20 listopada 1919 w Dowództwie Frontu Litewsko-Białoruskiego, od kwietnia do lipca 1920 kwatermistrz 4 Armii. Od lipca 1920 w Oddziale III Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego.

W okresie międzywojennym ukończył kurs dowódców batalionów w Rembertowie. Z dniem 1 listopada 1924 został przydzielony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu Normalnego. 11 października 1926, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do Oddziału II Sztabu Generalnego w Warszawie^[5]. Od 11 czerwca 1927 był kierownikiem Ekspozytury Nr 4 Oddziału II SG w Krakowie^[6]. 18 lutego 1928 został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 7. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[7]. 5 listopada 1928 ogłoszono jego przeniesienie z Ekspozytury Nr 4 do Wyższej Szkoły Wojennej^[8][9]. 23 października 1931 został przeniesiony do 1 pułku strzelców podhalańskich w Nowym Sączu na stanowisko dowódcy batalionu^[10][11]. 17 stycznia 1933 został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 i 15. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[12]. W grudniu 1932 został przeniesiony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie na stanowisko wykładowcy^[13]. 15 października 1936 został przeniesiony do 48 pułku piechoty Strzelców Kresowych w Stanisławowie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku^[2]. W latach 1938–1939 pełnił służbę w Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych. Był kierownikiem Sekretariatu Komisji Regulaminowej, który został utworzony 1 września 1937. Przewodniczący Komisji, generał dywizji Tadeusz Piskor w opinii z 2 listopada 1938 tak scharakteryzował swojego podwładnego: „wybitne zdolności. Wyszkolenie wojskowe bez zarzutu. Umiejętność formułowania myśli; umysł refleksyjny i analityczny – b. duże (sic!). Niezmiernie pracowity i sumienny w pracy; przy tym szybko i ambitnie pracuje. Charakter zwarty i ustalony. Ideowy. Bardzo wartościowa jednostka. Dobry kandydat na wyższe dowodzenie. Praca w Komisji Regulaminowej – zarówno pod względem metody, jak i treści wyróżniająca. Ogólnie – wybitny”^[14]. 20 czerwca 1939 został mianowany dowódcą 77 pułku piechoty w Lidzie. Obowiązki dowódcy pułku objął w połowie sierpnia^[2]. Na czele tego oddziału walczył w kampanii wrześniowej 1939. Wzięty do niewoli przez Sowietów, osadzony w Kozielsku. Został zamordowany wiosną 1940 w lesie katyńskim. Figuruje na liście wywózkowej nr 022/3 z 9 kwietnia 1940, pozycja 89.

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień pułkownika^[15]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

August Wiktor Nowosielski był żonaty z Zofią (1895–1931), córką Antoniego Sygietyńskiego.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 6358^[4]
• Krzyż Niepodległości (6 czerwca 1931)^[16][4]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1936)^[17]
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie)^[18]
• Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)^[19]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[18]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[18]
• Odznaka za Rany i Kontuzje^[20]
• Odznaka „Za wierną służbę”^[18]
• Krzyż Pamiątkowy 6 Pułku Piechoty Legionów Polskich („Krzyż Wytrwałości”)^[18]
• Srebrny Medal Waleczności 1 klasy (Austro-Węgry)^[18]

Zobacz też

• Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• Obozy NKWD dla jeńców polskich
• Ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu
• zbrodnia katyńska

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 roku). Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1931. [dostęp 2016-06-11].
• Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
• Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
• Banaszek Kazimierz; Roman Wanda Krystyna; Sawicki Zdzisław: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
• Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.

Linki zewnętrzne

• Żołnierze Niepodległości : Nowosielski Gustaw Wiktor. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2021-09-24].