Augustyn Mika

Augustyn Mika (ur. 4 października 1935 r. w Rzepienniku Strzyżewskim, zam. w Skierniewicach), profesor, polski pomolog, specjalista w zakresie agrotechniki roślin sadowniczych, a w szczególności regulowania wzrostu i owocowania.

Życiorys

Po ukończeniu szkoły podstawowej uczył się w Państwowym Liceum Ogrodniczym w Ropczycach. W 1954 roku podjął studia na Wydziale Ogrodniczym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, w gronie znakomitych profesorów pomologii Szczepana Pieniążka i Aleksandra Rejmana. W 1960 roku uzyskał stopień magistra ogrodnictwa. Bezpośrednio po studiach został zatrudniony w Instytucie Sadownictwa w Skierniewicach, gdzie pracował przez ponad 60 lat. W 1967 r. uzyskał stopień doktora nauk rolniczych po obronie rozprawy „Studia nad mechanizmem zahamowania wzrostu jabłoni przy pomocy przyginania pędów i jego wpływem na zawiązywanie pąków kwiatowych”. Stopień doktora habilitowanego uzyskał w 1975 roku, tytuł profesora nadzwyczajnego – w 1984, a profesora zwyczajnego – w 1990 roku. W latach 1961 – 1963 przebywał na studiach uzupełniających z zakresu sadownictwa w East Malling Research Station, w Anglii, a w latach 1975 – 1994 – na stażach zagranicznych w: Michigan State University, East Lansing i University of California, Davies, USA, Instytucie Sadownictwa prowincji Hobei Chińskiej Akademii Nauk, Perugia University, Włochy, Instytucie Sadownictwa Aomori, Japonia. Wypromował 7 doktorów, spośród których jeden uzyskał stopień dr. hab., a dwóch tytuł profesora[1] [2][3].

Kariera naukowa

Prof. dr hab. Augustyn Mika należy do czołowych przedstawicieli nauki sadowniczej w Polsce. Był najbliższym współpracownikiem profesora Szczepana Pieniążka[4]. Opracował naukowe podstawy architektury współczesnych sadów intensywnych zakładanych z drzew karłowych i półkarłowych. Wyjaśnił zjawisko przemiennego owocowania i sprecyzował zabiegi sprzyjające corocznemu owocowaniu. Scharakteryzował związki między intensywnością wzrostu drzew, a ich skłonnością do wczesnego owocowania, a także zależności między budową morfologiczną pędów i ich zdolnością do formowania pąków kwiatowych. Wykorzystał zjawisko geotropizmu do formowania drzew owocowych. Opracował rewelacyjną, prostą metodę formowania koron z poziomymi pędami, która osłabiała wzrost pędów i przyspieszała ich owocowanie. Metoda opublikowana w amerykańskim czasopiśmie American Fruit Grower [5] oraz francuskim Arboriculture Fruitiere[6] znalazła zastosowanie w wielu rejonach sadowniczych świata. Jako pierwszy w Polsce podjął badania nad intercepcją i dystrybucją światła słonecznego w sadzie. Określił związki między architekturą sadu, nasłonecznieniem sadu, a jakością jabłek. Opracował nową technologię uprawy wiśni i śliw, która umożliwia mechaniczny zbiór owoców kombajnem. Wyniki tych badań przedstawił w 160 oryginalnych publikacjach naukowych, ponad 190 doniesieniach na konferencjach krajowych i zagranicznych, 20 monografiach i podręcznikach oraz w około 1000 artykułów popularno-naukowych. Jego podręcznik „Cięcie drzew i krzewów owocowych” został przetłumaczony na język litewski i opublikowany w Wilnie[7] [8] [9]. Prof. A. Mika wprowadził wiele innowacji w kształtowaniu struktury sadów i utrzymywaniu drzew pod kontrolą w zakresie ich wzrostu i owocowania. Innowacje te szeroko upowszechnił w praktyce sadowniczej.

Pełnione funkcje

Kierownik Zakładu Agrotechniki Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa (1980 – 2000), zastępca dyrektora ds. nauki 1999 – 2002, Członek Rady Naukowej ISK – 3 kadencje, Członek Komitetu Nauk Ogrodniczych PAN – 2 kadencje, Członek Komitetu Redakcyjnego Wydawnictw naukowych ISK – 4 kadencje, Wykładowca i promotor prac inżynierskich i magisterskich w Wyższej Szkole Humanistyczo-Ekonomicznej w Skierniewicach, wykładowca na kursach magisterskich, specjalność sadownictwo, SGGW w Warszawie 1980 – 2000. Założyciel i Członek Zarządu Towarzystwa Rozwoju Sadów Karłowych (1990- 2010), Członek Międzynarodowego Towarzystwa Nauk Ogrodniczych (2004- 2010), Członek Working Group of High Density Planting of ISHS (1978 – 1988), (Członek Polskiego Towarzystwa Botanicznego), Kierownik i wykonawca projektów badawczych USDA (PL–480) (1970 – 1984), Konsultant w zakresie formowania i cięcia drzew owocowych USDA (USA) (1986 – 1990), Członek Rady Nadzorczej Spółki Zakładu Sadowniczego w Brzeznej, Konsultant ds. rozwoju sadownictwa w Państwowych Gospodarstwach Rolnych (1970 – 1990), Konsultant wydawnictwa ‘Hortpress’ (1990 – 2012), Przewodniczący SITO, Oddział Skierniewice (1975-1980).

Odznaczenia, wyróżnienia i nagrody

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Srebrny Krzyż Zasługi, Srebrny Medal The Warshipfull Company of Fruiteriers (Anglia), Medal 40-lecia Polski Ludowej, Medal Instytutu Agronomicznego w Marymoncie [10], Wyróżnienie People to People (USA), Certificate of Appreciation USDA, (USA), Odznaka Zasłużony Pracownik Rolnictwa, Złota Odznaka Spółdzielczości Ogrodniczo-Pszczelarskiej, Honorowa Odznaka Towarzystwa Ogrodniczego w Krakowie, Złota Odznaka Polskiego Związku Działkowców, Złota Odznaka SITR (dwukrotnie) Nagroda Indywidualna I i II Stopnia Ministra Rolnictwa, Nagroda Zespołowa I Stopnia Ministra Rolnictwa, Najwyższa Nagroda Dyrektora ISK „Kryształowe Jabłko”, Nagroda Wyższej Szkoły Humanistyczno Ekonomicznej w Skierniewicach, Nagroda Towarzystwa Przyjaciół Instytutu. Honorowy Obywatel gminy Rzepiennik Strzyżewski[1].

Przypisy

  1. a b Nadanie tytułu honorowego obywatela gminy Rzepiennik Strzyżewski profesorowi A. Mice.
  2. Mika A., Z gościńca., Gminne Centrum Kultury Czytelnictwa i Promocji w Rzepienniku Strzyżewskim., 2018.
  3. Prof. dr hab. Mika Augustyn Ludwik, [w:] Złota Księga Nauki Polskiej – Naukowcy Zjednoczonej, Mastemedia sp. z o. o., 2006.
  4. Pieniążek S.A., Pamiętnik sadownika., wyd. 2, Warszawa: Fundacja „Rozwój SGGW”, 2000.
  5. Mika A. L., New Angles in Tree Training., „American Fruit Grower” (95), 1975.
  6. Mika A. L., Lataille Polonaise ou Noveux Angles., „Lataille Arbres. Arboriculture Fruitiere” (67), 1976.
  7. Mika A., Cięcie drzew i krzewów owocowych., Warszawa: PWRiL, 1984.
  8. Mika A., Sztuka cięcia drzew i krzewów owocowych., Warszawa: Hortpress, 1992.
  9. Mika A., Vaismedżu Ir Vaiskrumiu Genejimas., Vilnius: Mokszas, 1984.
  10. Medal Instytutu Agronomicznego w Marymoncie dla profesora Augustyna Miki, „Agricola” (84), 2012.