Autostrady i drogi ekspresowe w Słowenii

Plan sieci autostrad i dróg ekspresowych w Słowenii
(stan na 31 sierpnia 2020):

     Odcinki istniejące

     Odcinki w budowie

     Odcinki planowane

Sieć autostrad i dróg ekspresowych w Słowenii składa się obecnie z pięciu autostrad (słoweń. Avtoceste) o łącznej długości 540,7 kilometrów oraz sześciu dróg ekspresowych (słoweń. Hitre ceste) o łącznej długości 70,2 kilometrów (stan na 31 grudnia 2018). Docelowo, łączna długość dwujezdniowych dróg ekspresowych wynosić ma 91,1 kilometrów.

Na słoweńskich autostradach obowiązuje ograniczenie prędkości do 130 km/h, a na drogach ekspresowych – do 100 km/h.

Wszystkie autostrady w Słowenii posiadają dwie odseparowane od siebie jezdnie, po dwa pasy ruchu i po jednym pasie awaryjnym na każdej jezdni. Słoweńskie drogi ekspresowe różnią się od tamtejszych autostrad brakiem pasa awaryjnego postoju. Zarówno autostrady, jak i drogi ekspresowe posiadają bezkolizyjne skrzyżowania w postaci węzłów drogowych.

29 grudnia 1972 otwarto pierwszy odcinek autostrady w obecnej Słowenii (wówczas Socjalistycznej Republice Słowenii), a był nim 30,1-kilometrowy fragment A1, pomiędzy węzłami Vrhnika i Postojna. Stanowił on ponad 15% – z liczącej 198,40 km – infrastruktury autostradowej w ówczesnej Jugosławii (zobacz: Autostrada Braterstwo i Jedność). W latach 1974–1991 wybudowano jeszcze 17 odcinków bezkolizyjnych dróg dwujezdniowych o łącznej długości 157,7 km (były to fragmenty obecnych: A1, A2, H2, H3, H4), dlatego z chwilą powstawania niepodległego państwa Słowenia posiadała 187,8 km dróg tego typu.

Zarządcą i operatorem wszystkich autostrad oraz dróg ekspresowych w Słowenii jest – utworzony 7 grudnia 1993 – DARS d.d. (słoweń. Družba za avtoceste v Republiki Sloveniji), który w 1994 rozpoczął projektowanie i budowę kolejnych odcinków bezkolizyjnych dróg dwujezdniowych.

Autostrady

Tabliczka	Nr	Przebieg	Długość	Zbudowano	W budowie
	A1	granica z Austrią (Šentilj v Slovenskih goricah) – Maribor – Celje – Ljubljana – Postojna – Koper (Dekani)	241,4 km	241,4 km	–
	A2	granica z Austrią (Tunel Karawanki) – Kranj – Ljubljana – Novo Mesto – granica z Chorwacją (Obrežje)	173,0 km	173,0 km[a]	3,546 km[b]
	A3	Divača (A1) – granica z Włochami (Fernetiči)	11,7 km	11,7 km	–
	A4	Slivnica k. Mariboru (A1) – Ptuj – granica z Chorwacją (Zgornje Gruškovje)	33,7 km	33,7 km	–
	A5	Dragučova k. Mariboru (A1) – Murska Sobota – granica z Węgrami (Pince)	80,9 km	80,9 km	–

Planowana jest jeszcze budowa autostrady A6 relacji Postojna (A1) / Divača (A1) – granica z Chorwacją (Jelšane).

Drogi ekspresowe

Tabliczka	Nr	Przebieg	Długość	Zbudowano	W budowie
	H3	Północna Obwodnica Lublany	8,1 km	8,1 km	–
	H4	Razdrto (A1) – Ajdovščina – Nova Gorica – granica z Włochami (Vrtojba)	40,9 km	40,9 km	–
	H5	granica z Włochami (Škofije) – Dekani (A1) – Koper (H6) – granica z Chorwacją (Dragonja)	15,1 km	7,8 km	–
	H6	Koper (H5) – Izola – Lucija	~13,6 km	6,0 km	4,38
	H7	Dolga vas (A5) – granica z Węgrami	3,5 km	3,5 km	–

Autostrada A2.

Do 30 czerwca 2010 formalnie funkcjonowała również droga ekspresowa H1 (tego dnia ostatni odcinek H1 z Trebnje do Hrastje został zastąpiony przez nowo otwarty fragment autostrady A2). Obecnie cały dawny ciąg H1 stanowi drogę regionalną.

Do 31 grudnia 2019 formalnie funkcjonowała również droga ekspresowa H2, która 1 stycznia 2020 została przeklasyfikowana, stając się częścią drogi regionalnej R2-430, liczącej od tego dnia 68 km.

Planowana jest jeszcze budowa pięciu innych dróg ekspresowych:

Dawne drogi ekspresowe

Tabliczka	Nr	Przebieg	Długość	Zbudowano	Obecnie
	H1	Tunel Karawanki – granica z Chorwacją (Obrežje)	–	–	Drogi regionalne
	H2	Pesnica (A1) – Maribor – Slivnica (A1 / A4)	7,3 km	7,3 km	R2-430

Opłaty

DMC do 3,5 t

Przejazd wszystkimi autostradami i drogami ekspresowymi jest płatny. Od 1 lipca 2008, w przypadku samochodów osobowych i małych ciężarówek (poniżej 3,5 t), opłata polega na wykupieniu winiety i naklejeniu jej na przednią szybę samochodu. Winiety te są zróżnicowane dla różnych typów pojazdów (tzw. klas), a ich cena zależy od okresu ważności. Klasę 1 stanowią motocykle. Klasa 2A to samochody osobowe, motocykle dwuśladowe oraz pojazdy kempingowe (kampery), o dopuszczalnej masie całkowitej (dmc) poniżej 3,5 tony i wysokości poniżej 1,3 metra. Wprowadzona 1 grudnia 2013 klasa 2B obejmuje pojazdy o wysokości powyżej 1,3 metra, których dopuszczalna masa całkowita jest niższa niż 3,5 tony. Winiety 2A oraz 2B uprawniają do ciągnięcia przyczepy (np. campingowej) o ile dmc całego zestawu nie przekracza 3,5 tony.

Od 2009 r. dla klasy 2A sprzedawane są następujące winiety (wszystkie ceny według stanu na 2021 r.): 7-dniowa (15 euro), miesięczna (30 euro) i roczna (110 euro). Przez pół roku 2008 dostępne były wyłącznie winiety półroczne (obecnie dostępne są wyłącznie dla motocykli) i roczne, co spotkało się ze sprzeciwem Unii Europejskiej.

Dodatkowo płatny jest przejazd jednojezdniowym Tunelem Karawanki (słoweń. Predor Karavanke), zlokalizowanym w ciągu autostrady A2 przy granicy z Austrią (kontynuacja A11 Karawanken Autobahn). Do czerwca 2025 r. planowane jest ukończenie równoległego tunelu z drugą jezdnią o długości 3,546 km (jego budowę rozpoczęto 18 września 2018).

DMC powyżej 3,5 t

Do 31 marca 2018 opłaty od kierowców pojazdów o dmc powyżej 3,5 tony pobierane były przy użyciu kart DARS w punktach poboru opłat ABC, znajdujących się w ciągach autostrad lub stacjach poboru opłat na łącznicach zjazdowych z autostrad.

Od 1 kwietnia 2018 opłaty drogowe pobierane są poprzez elektroniczny system DarsGo, obsługiwany przez DARS d.d. Wszystkie tego typu pojazdy muszą być zarejestrowane w systemie i wyposażone w urządzenie DarsGo (zostaje na nich zapisany numer rejestracyjny danego pojazdu oraz jego klasa emisji EURO). Urządzenia tego nie można przenosić z pojazdu do pojazdu. System DarsGo nalicza samodzielnie opłatę na podstawie przejechanego dystansu.

Podobnie, jak w przypadku pojazdów o dmc poniżej 3,5 tony, dodatkowo płatny jest przejazd Tunelem Karawanki.

Uwagi

Linki zewnętrzne

• DARS (słoweń.)
• Informacje o winietach i autostradach (pol.)
• System elektronicznego poboru opłat drogowych DarsGo (pol.)