Bóbr (dopływ Odry)

Bóbr
Ilustracja
Bóbr w okolicach Bobrowic
Kontynent

Europa

Państwo

 Czechy
 Polska

Lokalizacja

hradecki
dolnośląskie
lubuskie

Rzeka
Długość272 km
Powierzchnia zlewni

5874 km²

Źródło
MiejsceKarkonosze,
Bobrowy Stok,
Bóbr
Wysokość

780 m n.p.m.

Współrzędne

50°39′59,8″N 15°53′18,6″E/50,666600 15,888500

Ujście
Recypient

Odra

Miejsceokolice Krosna Odrzańskiego
Wysokość

38,1 m n.p.m.

Współrzędne

52°03′04″N 15°04′18″E/52,051111 15,071667

Mapa
Mapa rzeki
Dorzecze Bobru
Szlak
RiverIcon-Spring.svg272Karkonosze,
Bobrowy Stok
780 m n.p.m.
RiverIcon-City.svgŽacléř (dzielnica Bobr)
RiverIcon-AffluentL.svgOpawa
RiverIcon-SmallLake.svgJezioro Bukowskie
RiverIcon-AffluentL.svgZłotna
RiverIcon-AffluentR.svgNidka
RiverIcon-City.svgLubawka
RiverIcon-AffluentL.svgŚwidnik
RiverIcon-AffluentL.svgBystra
RiverIcon-City.svgKamienna Góra
RiverIcon-AffluentR.svgZadrna
RiverIcon-AffluentR.svgLesk
RiverIcon-AffluentR.svgZakręta
RiverIcon-AffluentL.svgMienica
RiverIcon-AffluentR.svgŚwidna
RiverIcon-AffluentL.svgOrla
RiverIcon-AffluentL.svgHutniczy Potok
RiverIcon-AffluentR.svgKrupówka (potok)
RiverIcon-AffluentL.svgPotok z Jańskiej Góry
RiverIcon-AffluentL.svgŁomnica
RiverIcon-AffluentR.svgRadomierka
RiverIcon-AffluentR.svgZłotucha
RiverIcon-City.svgJelenia Góra
RiverIcon-AffluentL.svgKamienna
RiverIcon-SmallLake.svgJezioro Modre
RiverIcon-SmallLake.svgJezioro Wrzeszczyńskie
RiverIcon-AffluentL.svgKamienica
RiverIcon-SmallLake.svgJezioro Pilchowickie
RiverIcon-AffluentR.svgModrzewka
RiverIcon-City.svgWleń
RiverIcon-AffluentR.svgWierzbnik
RiverIcon-AffluentL.svgJamna
RiverIcon-AffluentR.svgZłoty Strumień
RiverIcon-AffluentR.svgSklęczka
RiverIcon-AffluentL.svgOśna
RiverIcon-AffluentR.svgSobótka
RiverIcon-AffluentL.svgSrebrna
RiverIcon-City.svgLwówek Śląski
RiverIcon-AffluentL.svgPłóczka
RiverIcon-AffluentR.svgWidnica
RiverIcon-AffluentL.svgStara Płóczka
RiverIcon-SmallLake.svgJezioro Rakowickie
RiverIcon-AffluentL.svgRakówka
RiverIcon-AffluentR.svgChmielnik
RiverIcon-AffluentL.svgStoczek
RiverIcon-AffluentR.svgŻeliszowski Potok
RiverIcon-AffluentR.svgRakówka
RiverIcon-City.svgBolesławiec
RiverIcon-AffluentR.svgBobrzyca
RiverIcon-City.svgSzprotawa
RiverIcon-AffluentR.svgSzprotawa
RiverIcon-AffluentL.svgRuda
RiverIcon-City.svgMałomice
RiverIcon-AffluentR.svgIławka
RiverIcon-AffluentL.svgKwisa
RiverIcon-City.svgŻagań
RiverIcon-AffluentL.svgCzerna
RiverIcon-City.svgNowogród Bobrzański
RiverIcon-AffluentL.svgKanał Dychowski
RiverIcon-SmallLake.svgJezioro Raduszeckie
RiverIcon-delta.svg0
okolice Krosna Odrzańskiego
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast po lewej znajduje się punkt z opisem „ujście”
Bóbr w Wojanowie
Elektrownia Bobrowice I na Jeziorze Modrym w okolicach Siedlęcina
Budowa odcinka autostrady A4 w pobliżu Bolesławca. Most nad Bobrem
Bóbr w Marciszowie
Rzeka Bóbr we Wleniu.

Bóbr (czes. Bobr; niem. Bober) – rzeka w południowo-zachodniej Polsce, płynie przez województwo dolnośląskie i lubuskie, największy z lewobrzeżnych dopływów Odry. Rzeka ma długość 272 km (w Polsce 270 km, w Czechach 2 km), a powierzchnia jego dorzecza 5876 km² (w Polsce 5830 km², w Czechach 46 km²)[1].

Po włączeniu rzeki do Polski w 1945 r. przez krótki okres używana była nazwa Bobrawa, później Bober, w końcu Bóbr.

Przebieg

Źródła ma we wschodnich Karkonoszach, w Czechach, na wysokości 780 m n.p.m. na Bobrowym Stoku w pobliżu dzielnicy Bóbr czeskiego miasta Žacléř[2].

Płynie w kierunku północno-zachodnim doliną o krętym przebiegu. Od źródeł płynie ku północnemu wschodowi przez Lubawkę i Kamienną Górę leżące w Kotlinie Kamiennogórskiej. W Marciszowie skręca ku północnemu zachodowi. Za Ciechanowicami skręca na zachód i przedziera się głęboką, przełomową doliną między Rudawami Janowickimi a Górami Kaczawskimi, która kończy się w Janowicach Wielkich. Przecina północną część Kotliny Jeleniogórskiej. Za Jelenią Górą skręca na północny zachód i wpływa w drugi przełomowy odcinek (Borowy Jar) między Pogórzem Izerskim a Górami Kaczawskimi. W Pilchowicach skręca na północ. Dalej dolina zwęża się i rozszerza, oddzielając Pogórze Izerskie od Pogórza Kaczawskiego, później przecina Bory Dolnośląskie, Wał Trzebnicki, Obniżenie Milicko-Głogowskie, Wzniesienia Zielonogórskie i dolinę środkowej Odry.

Uchodzi do Odry w okolicach Krosna Odrzańskiego.

Niektóre dopływy:

Wybrane miejscowości przez które przepływa Bóbr (wytłuszczone - miasto):

Miejscowości przez które przepływa Bóbr
KrajWojewództwoPowiatMiejscowość
Czechy Czechy hradeckieTrutnov CoA CZ old.svg TrutnowskiZacler znak.gif Žacléř (źródło)
Polska Polska dolnośląskiePOL powiat kamiennogórski COA.svg kamiennogórskiPOL Lubawka COA.svg Lubawka
POL Kamienna Góra COA new.svg Kamienna Góra (na wysokości ul. Bohaterów Getta wpływa rzeka Zadrna)[3]
POL gmina Marciszów COA.svg Marciszów
POL powiat karkonoski COA.svg karkonoskiPOL gmina Janowice Wielkie COA.svg Janowice Wielkie
POL Jelenia Góra COA 1.svg Jelenia Góra
POL powiat lwówecki COA.svg lwóweckiPOL Wleń COA.svg Wleń
POL Lwówek Śląski COA.svg Lwówek Śląski
POL powiat bolesławiecki COA.svg bolesławieckiPOL Bolesławiec COA 1.svg Bolesławiec
lubuskiePOL powiat żagański COA.svg żagańskiLeszno Górne
POL Szprotawa COA.svg Szprotawa
POL Małomice COA.svg Małomice
POL Żagań COA.svg Żagań
POL powiat zielonogórski COA.svg zielonogórskiPOL Nowogród Bobrzański COA.svg Nowogród Bobrzański
POL powiat krośnieński (lubuski) COA.svg krośnieńskiDychów
POL Krosno Odrzańskie COA.svg Krosno Odrzańskie (ujście do Odry)

Inżynieria wodna

Występują duże wahania wodostanów. Na Bobrze i zasilających go rzekach pod koniec XIX i na początku XX wieku wybudowano kilka zbiorników retencyjnych; największe to:Jez. Pilchowickie w Pilchowicach koło Jeleniej Góry (50 mln m³) oraz na Kwisie: Jez. Leśniańskie i Jez. Złotnickie (odpowiednio 10,5 i 15 mln m³).

Na rzece powstało kilka elektrowni wodnych – największa to Elektrownia Dychów k. Krosna Odrzańskiego oraz Elektrownia Pilchowice na Jeziorze Pilchowickim.

Turystyka

Rzeka dostępna jest dla spływów kajakowych na długości 251 km.

Raz do roku w maju organizowany jest „Międzynarodowy Spływ Kajakowy im. Andrzeja Strycharczyka na Bobrze”. Impreza trwa cztery dni i odbywa się na trasie Janowice WielkieBolesławiec (etapy: Janowice WielkieJelenia Góra; Jelenia Góra – Zapora w Pilchowicach; WleńLwówek Śląski; Lwówek Śląski – Bolesławiec). Do 2000 roku spływ odbywał się na trasie Lwówek Śląski – Żagań (etapy: Lwówek Śląski – Bolesławiec; Bolesławiec – Parkoszów; Parkoszów – Szprotawa; Szprotawa – Żagań).

Bitwa nad Bobrem

W roku 1813, w czasie wojen napoleońskich, wojska francuskie stoczyły nad Bobrem w okolicy Lwówka Śląskiego (Płakowice) dwie bitwy. Po stronie Napoleona walczyły wojska polskie. Pierwsza bitwa nad Bobrem 22 sierpnia zakończyła się zwycięstwem Napoleona nad wojskami pruskimi. Jednak już siedem dni później 29 sierpnia miała miejsce druga bitwa nad Bobrem, która przyniosła Francuzom klęskę. Dywizjon generała Puthoda, który nie brał udziału w bitwie nad Kaczawą wycofywał się w kierunku Jeleniej Góry, aby tam przeprawić się na lewy brzeg Bobru. Wezbrana rzeka pozrywała jednak mosty i Francuzi ruszyli w dół rzeki. W Płakowicach chcieli zbudować przeprawę, ale wzburzone wody im to uniemożliwiły. Naciskani przez korpus Langerona Francuzi podjęli próbę przebycia rzeki wpław. W nurtach Bobru zginęło 2000 żołnierzy w tym generał i pułkownik. Przez rzekę podobno udało przeprawić się jedynie 40 żołnierzom[4]. Przez kilka następnych dni ciała topielców były wyrzucane na brzegi rzeki. Pochowano je w zbiorowej mogile na łące pod Brunowem[5].

Zobacz też

Przypisy

  1. Bóbr, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2008-04-17].
  2. Historyczne, pierwotne źródło rzeki Bóbr, Historyczne, pierwotne źródło rzeki Bóbr [dostęp 2019-06-06] (pol.).
  3. Aw58: Ujście Zadrny do Bobru. Wikimedia Commons. [dostęp 2011-11-04].
  4. Słownik geografii turystycznej Sudetów. Pogórze Kaczawskie, pod redakcją Marka Staffy, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 2002, ISBN 83-85773-47-9
  5. "Heimatbuch des Kreises Löwenberg" Löwenberg 1925 str 231

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
RiverIcon-delta.svg
Icon for riverfloating diagrams. Informations on the Category Page
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
A4 20080831 031.jpg
Autor: Harvard, Licencja: CC BY-SA 4.0
Autostrada A4 w pobliżu Bolesławca.
2016 Rzeka Bóbr w Wojanowie.jpg
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rzeka Bóbr w Wojanowie
Bobr river winter 03.jpg
Autor: Paweł Kuźniar (Jojo_1, Jojo), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dam (Bobrowice I) on Jezioro Modre (German Talsperre Boberröhsdorf) - Bóbr river near, Siedlęcin, Lower Silesia, Poland.
Trutnov CoA CZ old.svg
Old Coat of Arms of Trutnov, city in the Czech Republic, this old coat of arms has three loopholes and ledge between windows.
Bóbr w Marciszowie.jpg
Autor: Orestegor, Licencja: CC BY-SA 4.0
Bóbr w Marciszowie
Bóbr1.JPG
Autor: Zunowak, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
To jest fotografia obszaru chronionego w ramach programu Natura 2000 o identyfikatorze
Flag of Hradec Kralove Region.svg
Flag of Hradec Králové Region
Bóbr (rzeka).png
Autor: Tomasz Majtyka, Licencja: CC BY-SA 3.0
Dorzecze Bobru; rzeka Bóbr = pogrubiona niebieska linia, jej dopływy = cienkie niebieskie linie, Odra – fragment (recypient) = bardzo gruba niebieska linia z grotem wskazującym kierunek prądu, granica zlewni Bobru = jasnoniebieska linia, miasta (w granicach administracyjnych) przez które przepływa Bóbr (od źródła: Lubawka, Kamienna Góra, Jelenia Góra, Wleń, Lwówek Śląski, Bolesławiec, Szprotawa, Małomice, Żagań, Nowogród Bobrzański) = czarne obrysy, izohipsy = szare obrysy przerywane
Bobr river wlen poland.jpg
Autor: Andrzej19, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rzeka Bóbr w miejscowości Wleń na dolnymślasku.
RiverIcon-City.svg
Icon for riverfloating diagrams.
POL gmina Marciszów COA.svg
Herb gminy Marciszów