Bachórzec

Artykuł

49°49′33″N 22°20′7″E

- błąd

39 m

WD

49°49'59.9"N, 22°19'59.9"E, 49°51'N, 22°17'E

- błąd

14 m

Odległość

893 m

Bachórzec
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

przemyski

Gmina

Dubiecko

Liczba ludności (2019)

944[1]

Strefa numeracyjna

16

Kod pocztowy

37-752[2]

Tablice rejestracyjne

RPR

SIMC

0600237[3]

Położenie na mapie gminy Dubiecko
Mapa konturowa gminy Dubiecko, po lewej znajduje się punkt z opisem „Bachórzec”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bachórzec”
Położenie na mapie powiatu przemyskiego
Mapa konturowa powiatu przemyskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Bachórzec”
Ziemia49°49′33″N 22°20′07″E/49,825833 22,335278
Zabytkowy kościół św. Katarzyny w Bachórcu
Nowy kościół św. Katarzyny w Bachórcu
Dwór w Bachórcu na mapie z 1851

Bachórzecwieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Dubiecko[3].

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie przemyskim. Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 884.

Części wsi

Integralne części wsi Bachórzec[4][3]
SIMCNazwaRodzaj
0600243Działkiczęść wsi
0600250Gamratkaczęść wsi
0600266Haligaczęść wsi
0600272Łazyczęść wsi
0600289Makuchowa Góraczęść wsi
0600295Miasteczkoczęść wsi
0600303Pasiekaczęść wsi
0600310Podłazieczęść wsi
0600326Połankiczęść wsi
0600332Stawkiczęść wsi

Historia

Historyczne nazwy: Bachorzec, Bochurzec (1391), Bachorzec (1589), Bachorca (1603), Bachorzec (1745), ukr. Вахіrec (1860). Nazwa osady pochodzi od nazwy sąsiedniej miejscowości Bachórz z sufiksem -ec, która to pochodzi od podstawy bachor-, w postaci obocznej też *bochur-, co w terminologii fizjograficznej (też w języku staropolskim) oznacza bagno i błoto[5].

Od powstania do końca XVI wieku wieś należała do Kmitów. (m.in. do Piotra Kmity, wojewody krakowskiego[6], oraz innego Piotra Kmity, dziedzica Wiśnicza, także do Mikołaja Kmity, a następnie do Stadnickich, którzy mieli siedzibę w Dubiecku, oraz Wapowskich. Kolejnymi właścicielami (od 1648 do 1944) byli Krasiccy, po których pozostał pałacyk wybudowany w 1808. W 1808 urodził się tu Edmund Krasicki (1808–1894), syn Ksawerego Franciszka Krasickiego i Julii Teresy Wandalin-Mniszech. W 1839 na świat we wsi przyszedł jego syn Ignacy Krasicki (1839–1924), który był właścicielem Bachórca[7].

Właścicielami Bachórca byli: Ksawery Krasicki (do około 1838 do lat 70.)[8], Edmund Krasicki (od około 1838 do lat 70.)[9][10][11], Ignacy Krasicki (lata 80.)[12], Elżbieta Krasicka (lata 90.)[13].

Przed 1640 funkcjonował tu zbór kalwiński, a do 1760 wieś należała do parafii łacińskiej w Dubiecku. W latach 1760–1763 wybudowano modrzewiowy kościół w stylu podkarpackiego baroku, a w latach 60. XX w. wzniesiono nowy murowany kościół.

Od 1340 do 1772 wieś przynależała do Ziemi Sanockiej, województwo ruskie, następnie do 1914 – powiat przemyski (tzw. sanockie Podole) w prowincji austriackiej Galicja.

O Bachórcu pisał Wincenty Pol w „Senatorskiej zgodzie”.

W 1884 w Bachórcu urodził się Józef Sosnowski, major piechoty Wojska Polskiego.

Zabytki

  • drewniany barokowy kościół parafialny pw. św. Katarzyny (1760–1763), wzniesiony z fundacji Antoniego z Siecina Krasickiego. Remontowany był: w XIX wieku (m.in. zyskał neobarokowy wystrój malarski wnętrza) oraz po uszkodzeniach I i II wojny światowej. Od 1961 nieużytkowany. W 2000 wyremontowany i zrekonstruowany. Zaliczany jest do zabytków Szlaku architektury drewnianej.
  • ruiny zespołu dworskiego Krasickich ze starszą XVIII-wieczną oficyną przebudowaną w XX stuleciu oraz nowszym dworem z 1808. Folwark dworski został przejęty przez władze komunistyczne w 1944[14].

Przypisy

  1. Raport o stanie gminy w roku 2019. Stan ludności 31.12.2019 str. 10 [dostęp 2022-01-23]
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 10 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. Nazwy miejscowe Polski, Tom I, (A-B), s. 54, 1996, ISBN 83-85579-34-6
  6. Adam Boniecki, Herbarz polski: wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich, Warszawa : Warszawskie Towarzystwo Akcyjne Artystyczno-Wydawnicze 1907, cz. 1, t. 10, s. 191.
  7. † Świętego Państwa Rzymskiego hrabia Ignacy Krasicki. „Ziemia Przemyska”. Nr 1, s. 2, 3 stycznia 1925. 
  8. Schematismus der Königreiche Galizien und Lodomerien für das Jahr 1838. Lwów: 1838, s. 220.
  9. Schematismus der Königreiche Galizien und Lodomerien für das Jahr 1839. Lwów: 1839, s. 239.
  10. Hipolit Stupnicki: Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 7.
  11. Konrad Orzechowski: Przewodnik statystyczno topograficzny i skorowidz obejmujący wszystkie miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi W.X. Krakowskiem i X. Bukowinie, według najświeższych skazówek urzędowych. Kraków: 1872, s. 1.
  12. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielk. Księstwie Krakowskiem i Księs. Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Złoczów: 1886, s. 11.
  13. Tadeusz Pilat: Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem. Lwów: 1890, s. 4.
  14. Z kraju. Przemyśl. Koniec obszarników przemyskich. „Rzeczpospolita”. Nr 93, s. 4, 4 listopada 1944. 

Bibliografia

  • Olbromski Mariusz, J.Urszula Olbromska, Dorota Zahel, Rodem z Dubiecka... rodem z Bachórca... Ignacy Krasicki – książę poetów. Marcin Krasicki – wspomnienie domu rodzinnego. Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej, 2006

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Subcarpathian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 50.9 N
  • S: 48.95 N
  • W: 21.03 E
  • E: 23.66 E
POL województwo podkarpackie flag.svg
Flaga województwa podkarpackiego
Bachorzec dwor.jpg
Autor: Baliw, Licencja: CC BY-SA 4.0
Manor house in Bachórzec on a map from 1851
Bachórzec 1.jpg
Autor: Bogdan Śnieżek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nowy kościół w Bachórzcu
Bachórzec, hlavní silnice.jpg
Autor: Jeśli zamierzać użyć tego zdjęcia poza projektami Wikimedia, będę wdzięczny za informację mailową. Więcej zdjęć możesz znaleźć w mojej galerii., Licencja: CC BY 3.0
Ten plik powstał przy wsparciu finansowym Wikimedia Polska, w ramach realizacji Uchwały Zarządu nr UZ 2011-27. (Zgłoś swój projekt!)