Baker (terytorium)

Baker
Baker Island
Flaga
Godło Baker
FlagaGodło
Status terytorium

terytorium nieinkorporowane

Zależne od

Stanów Zjednoczonych

Głowa terytorium

prezydent Joe Biden

Powierzchnia
 • całkowita
 • wody śródlądowe


1,64 km²
0%

Waluta

dolar amerykański (USD)

Rok utworzenia

1857

Strefa czasowa

UTC -12

Domena internetowa

.um

Mapa Baker

Baker (ang. Baker Island) – niezamieszkana wyspa leżąca tuż na północ od równika na Pacyfiku około 3100 kilometrów na południowy zachód od Honolulu, w połowie drogi z Hawajów do Australii. Jest jednym z zamorskich, niezamieszkanych terytoriów Stanów Zjednoczonych, nieoficjalnie zwanych łącznie jako Dalekie Wyspy Mniejsze Stanów Zjednoczonych. Nie jest częścią żadnego ze stanów USA lub innej jednostki terytorialnej tego kraju.

Wyspa stanowi Rezerwat Dzikiej Przyrody Wyspy Baker (Baker Island National Wildlife Refuge) obejmujący całe terytorium wyspy oraz otaczające ją wody o pow. 123,45 km². Rezerwat zarządzany jest przez United States Fish and Wildlife Service (Służbę Połowu i Dzikiej Przyrody Stanów Zjednoczonych). Wstęp na wyspę jest możliwy jedynie za zgodą tej służby[1] i udzielany jest zwykle w celach naukowych i dydaktycznych[2].

Pochodzenie nazwy

Od Michaela Bakera z New Bedford w Massachusetts w USA, który twierdził, że odkrył tę niezamieszkaną wyspę w 1832 roku[1].

Historia

Pozostałości zabudowań na wyspie

Wyspa została objęta w posiadanie przez Stany Zjednoczone w 1857 roku na podstawie tzw. Guano Islands Act z 1856, zezwalającą USA na zajmowanie wysp zawierających złoża guana[1]. Od 1886 do 1934 do wyspy zgłaszała roszczenia Wielka Brytania uznając ją za należące do Brytyjskich terytoriów zamorskich[2]. W latach 1850-1890 działały tu kompanie wydobywające guano doprowadzając do wyeksploatowania surowca. W latach 30. XX wieku rozpoczęto kolonizację Wyspy Baker imigrantami z Hawajów. W 1936 zarząd nad wyspą przejął Departament Spraw Wewnętrznych USA. Cywile, zamieszkujący jedyną osadę Meyerton, zostali ewakuowani w 1942 roku po pierwszych bombardowaniach przeprowadzonych przez Japończyków (wyspa została zbombardowana 8 grudnia 1941 roku, następnego dnia po ataku na Pearl Harbor[3]). W 1943 wyspa została zajęta przez żołnierzy US Army i założono na niej bazę lotniczą. Została ona opuszczona w latach 50. XX wieku[1]. W 1974 wyspa została objęta ochroną prawną jako National Wildlife Refuge i przejęta w zarząd przez United States Fish and Wildlife Service (Służbę Połowu i Dzikiej Przyrody Stanów Zjednoczonych)[2].

Geografia

Zdjęcie satelitarne

Powierzchnia wyspy wynosi 1,64 km², a długość wybrzeża – 4,8 km. Otoczona jest nieregularną rafą koralową szerszą od północy i wschodu (od 0,2 do 1 km szerokości). Od południa i zachodu dno morskie szybko opada. Leżąc zaledwie 24 km na północ od równika, wyspa znajduje się pod wpływem klimatu równikowego, z niewielkimi opadami, stałym wiatrem i wysokimi temperaturami. W najwyższym miejscu położona jest 8 m ponad poziom oceanu. Brak tu naturalnych źródeł słodkiej wody[2].

Teren wyspy jest piaszczysty i porośnięty niską roślinnością – brak drzew. Stanowi ważne miejsce gniazdowania, odpoczynku i żerowania dla ptaków morskich a jej brzegi i rafy są istotnym siedliskiem dla ryb. Problemem w ochronie walorów przyrodniczych były zdziczałe koty, usunięte stąd ostatecznie w latach 60. XX wieku[2].

Transport

Na wyspie nie ma portu. Jedyne miejsce nadające się do lądowania położone jest w zachodniej części wyspy w sąsiedztwie pozostałości dawnych zabudowań. Z czasów II wojny światowej pochodzi opuszczony pas startowy[2].

Przypisy

  1. a b c d Andrzej Mania: Baker. W: Otałęga Zdzisława (red.): Encyklopedia historyczna świata. T. XIII. Kraków: Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres, 2003, s. 379. ISBN 83-85909-78-8.
  2. a b c d e f Pacific Remote Island Area (PRIA). University of Hawai‘i at Manoa. [dostęp 2015-11-11].
  3. A Story of the Hui Panalā‘au of the Equatorial Pacific Islands. U.S. Fish & Wildlife Service. [dostęp 2015-11-11].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Oceania (orthographic projection).svg
Autor: Ch1902, Licencja: CC BY-SA 3.0
Orthographic map of the Australasian part of Oceania: Australia, New Guinea, Island Melanesia, New Zealand the Maluccas east of the Weber Line.
Baker settlement remains.jpg
(c) Joann94024 z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
Remains of earlier settlement "Meyerton" on Baker Island, Pacific Ocean
BakerIsland ISS010.jpg
NASA astronaut image of Baker Island in the Pacific Ocean
Baker Island.svg
Map of w:Baker Island. Drawn in Inkscape with CIA image used as reference.