Barwa czarna

Ten artykuł należy dopracować: od 2008-03 → zweryfikować treść i dodać przypisy, → usunąć/zweryfikować prawdopodobną twórczość własną. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

czerń

Przybliżone współrzędne barw1
Hex (szesnastkowo)	000000
RGB [0-255]	(0, 0, 0)
CMYK [0–100%]	(0, 0, 0, 100%[1])
HSV [°, %, %]	(×°, ×%, 0%)
1dla większości barw są to tylko dane orientacyjne w tabeli powyżej × oznacza "dowolna wartość" natomiast † - zobacz hasło CMYK

Ferrofluid - ciecz magnetyczna (czarny kolor)

Barwa czarna – najciemniejsza z barw. W teorii oznacza całkowity brak światła widzialnego odbijanego przez ciało przy oświetleniu dowolnym światłem widzialnym. W praktyce miejsce tak ciemne, że poprzez kontrast z resztą otoczenia nie można określić jego barwy z powodu niedoboru światła z tego kierunku^[2].

Praktycznie ciała doskonale czarne, czyli pochłaniające 100% padającego na nie światła, prawie nie występują, a jedną z najciemniejszych substancji spotykanych w warunkach naturalnych na Ziemi jest smoła lub sadza.

Historia i symbolika

Jest kolorem konserwatywnym i doskonale współgra z niemal każdą barwą. Czerń można nazwać "niezrozumianym kolorem", gdyż niemal w każdej kulturze ma inne, często odległe znaczenie.

W Chinach czerń jest kolorem małych chłopców i szczęścia, w kulturze starożytnego Egiptu oraz Indian – kolorem życia, kojarzy się go z życiodajnym mułem Nilu, ziemią i jej rolą dla człowieka, zaś w kulturze amerykańskiej i europejskiej ma wiele znaczeń, na czele ze śmiercią^[3].

Do dnia dzisiejszego w kręgu kultury europejskiej kojarzony z religijnością, żałobą i śmiercią, czarny zyskał wielką symbolikę w XX wieku. Stał się kolorem elegancji, luksusu, wyrafinowania i szykowności, np. czarna marynarka stanowi typowy ubiór na wszelkich uroczystościach. Jest kolorem nowoczesności i tradycji zarazem. Obydwie te cechy spina w całość kojarzenie czerni z dobrym smakiem.

Pozostałe istotne cechy symbolizowane przez czerń to: tajemniczość, skojarzenie z władzą, dostojnością oraz powagą. Generalnie jest kojarzona bardziej z obszarami miejskimi niż wsią.

Bez czarnego trudno jest uzyskać atmosferę tajemniczości, dramatyzmu, czy formalności. Barwa ta użyta w mniejszych ilościach przy zestawieniu z innymi kolorami sprawia, że te stają się jaśniejsze. Czerń w większych ilościach daje optyczne złudzenie pomniejszania.

Czerń np. pod postacią czarnej kartki powoduje u ludzi złudzenie, że barwy i figury na niej są jaśniejsze i większe. Kwadrat koloru czerwonego będzie się wydawał jaśniejszy i większy na czarnej kartce, niż ten sam kwadrat na kartce białej – jest to zjawisko kontrastu równoległego.

Czerń w sztuce europejskiej i teologii chrześcijańskiej

W historii kultury europejskiej czerń, jako przeciwieństwo światła, symbolizowała wartości negatywne. Teologia uznała ją za barwę grzechu i braku wiary. Równocześnie jednak przypisano jej znaczenia przeciwne – pokorę i wyrzeczenie (dlatego sutanny mają czarny kolor). W liturgii, gdzie oznacza żałobę i smutek, może być zastąpiona przez fiolet. Malarze, raczej niechętni wobec czerni, przedstawiali diabła w ciemnych odcieniach fioletu czy błękitu, mimo że symbolika nakazywała użycie koloru czarnego. Najczęściej używaną czernią w malarstwie olejnym jest czerń z kości, tzn. kostna, w ujęciu chemicznym składająca się z węgla i związków potasowo wapniowych, powstałych z wyprażenia kości. Najbardziej ceniona jest czerń z kości słoniowej. Z różnych względów malarze używają czerni szwedzkiej, stanowiącej niskiej jakości wypalony węgiel. Czerń szwedzka nazywana jest sadzą, kopciem, chińską. Chemicznie jest to czysty węgiel.

Rodzaje czerni używanych w malarstwie:

• czerń mineralna
• czerń manganowa
• czerń ilmenitowa
• grafit
• czerń z kości
• czerń z winorośli
• czerń hiszpańska
• czerń szwedzka
• czerń acetylenowa
• tusz

Znaczenie i symbolika

Urzędy i powaga

• Black Watch (ang. czarna straż) – część Królewskiego Pułku Szkocji w Armii Brytyjskiej.
• W kulturze japońskiej kolor czarny (kuro) jest symbolem szlachetności, wieku i doświadczenia w przeciwieństwie do koloru białego (shiro) oznaczającego młodość i naiwność. Czarny pas jest pochodzącym z Japonii oznaczeniem posiadania mistrzowskich umiejętności w sztukach walki, natomiast biały pas jest oznaczeniem najniższym rangą, przed którym stoją wszystkie inne (jednak do zdobycia białego pasa też potrzebne jest pewne doświadczenie).
• Czarny jest kolorem kalifów z arabskiej dynastii Abbasydów, przez co flagi wielu krajów arabskich posiadają tę barwę.
• Jednostki do opanowywania zamieszek w Kraju Basków (Ertzaintza) w Hiszpanii znane są po ich jednolitym kolorze umundurowania, jako "beltzak" (czarni).

Okultyzm

W okultyzmie czerń jest kolorem zniszczenia, nocy, wyciszenia i rozpaczy. Nie ma żadnej symboliki związanej bezpośrednio z człowiekiem – nie jest kolorem żadnej z czakr, nie ma także ludzi z czarną aurą.

Subkultury

Czarny ubiór jest charakterystyczny dla fanów muzyki gotyckiej i heavy metalowej. Czarne elementy stroju stosują także przedstawiciele grup subkulturowych emo i punk.

Związki frazeologiczne związane z czernią

• czarna polewka,
• czarna owca
• czarna dziura
• czarny rynek
• czarny charakter

Niektóre kamienie o kolorze czarnym

• czarny turmalin
• czarny onyks
• hematyt

Zobacz też

• DTP
• lista kolorów w języku polskim

Przypisy

Bibliografia

• Maria Rzepińska, Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1989