Bazylika św. Szczepana i Matki Boskiej Boguckiej w Katowicach

Bazylika św. Szczepana i Matki Boskiej Boguckiej
w Katowicach
Distinctive emblem for cultural property.svg 1365/88 z dnia 26.05.1988 r.[1]
kościół parafialny, sanktuarium, bazylika mniejsza
Ilustracja
Widok z zachodu (2021)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Szczepana w Katowicach-Bogucicach

bazylika mniejsza
• nadający tytuł

od 21 czerwca 2015 roku
abp Celestino Migliore

Wezwanie

św. Szczepana

Przedmioty szczególnego kultu
Relikwie

św. Jana Pawła II

Cudowne wizerunki

Matka Boska Bogucka

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Szczepana”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Szczepana”
Ziemia50°16′08,75″N 19°02′19,97″E/50,269097 19,038881

Bazylika św. Szczepana i Matki Boskiej Boguckiej w Katowicachrzymskokatolicki kościół parafialny z 2. połowy XIX wieku w Katowicach, należący do parafii św. Szczepana, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego.


Historia obecnej świątyni

Litografia z połowy XIX wieku, przedstawiająca drewniany kościół w Bogucicach
Wnętrze Bazyliki świętego Szczepana i Matki Boskiej Boguckiej (2022)
Matka Boska Bogucka, obraz w nastawie ołtarza głównego (2021)

Twórcą projektu obecnej świątyni jest Paul Jackisch. Wśród odrzuconych propozycji znajduje się projekt wiedeńskiego architekta Hugona Heera, który zbyt monumentalny i zbyt drogi do realizacji. Jego projekt miał przenosić na Górny Śląsk eksperymenty w zakresie nowego kształtowania architektury świątyń, zainicjowane dyskusją nad wzorcowym modelem kościoła, prowadzoną w ramach Kościoła ewangelickiego. Projekt wykorzystano później przy wznoszeniu kościoła pod wezwaniem Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Gliwicach[3]. Budowę nowego, współcześnie istniejącego kościoła w Bogucicach zainicjował ks. Ludwik Skowronek. Budowę kościoła zakończono w 1894 roku[4]. 25 października 1894 nowa świątynia została konsekrowana przez biskupa wrocławskiego ks. kardynała Georga Koppa. W październiku 1994 roku odbyła się wielka uroczystość z okazji 100-lecia świątyni, na którą przybyli dawni kapłani związani z parafią. W dzień odpustu Matki Boskiej Boguckiej, 1 czerwca 2014 biskup senior archidiecezji katowickiej Damian Zimoń wprowadził do kościoła relikwie św. Jana Pawła II. 21 czerwca 2015 roku nuncjusz apostolski w Polsce, abp Celestino Migliore nadał świątyni tytuł bazyliki mniejszej. Tym samym kościół pw. św. Szczepana w Katowicach został 2. w Katowicach i 6. w archidiecezji katowickiej bazyliką.

Remonty i renowacje bazyliki

W 1994 roku przeprowadzono malowanie kościoła. W lipcu 2006 roku poddano renowacji boczny ołtarz kalwaryjski, w grudniu 2007 oddano odrestaurowany ołtarz św. Barbary, a w marcu 2008 ołtarz św. Floriana. W czerwcu 2012 rozpoczęto malowanie wnętrza kościoła: od czerwca 2012 do grudnia 2012 trwało malowane prezbiterium Sanktuarium, zaś 8 marca 2013 roku rozpoczęło się malowanie lewej nawy kościoła. Na przełomie maja i czerwca 2013 roku rozpoczęto malowanie prawej nawy świątyni. Zarówno malowanie prawej, jak i lewej nawy zakończono w sierpniu tego samego roku. We wrześniu 2013 roku rozpoczęto malowanie nawy głównej oraz chóru i przedsionka. Przedsionek został otwarty jeszcze we wrześniu. W grudniu otwarto nawę główną oraz chór, w tym samym miesiącu w kościele montowano nowe nagłośnienie i oświetlenie ołtarzy bocznych. Na przełomie roku 2013/14 całkowicie zakończono remont. W czasie remontu w kościele namalowane zostały freski przedstawiające sceny z życia Jezusa Chrystusa (w prezbiterium) oraz wizerunki św. siostry Faustyny oraz św. Jana Pawła II (na chórze). W pierwszym i drugim w kwartale roku 2014 w świątyni wymieniono oświetlenie.

Historia parafii

Początek parafii w Bogucicach przypada na lata 1374–1396. Pierwszy drewniany kościół pod wezwaniem św. Szczepana i św. Doroty istniał już w 1403 roku. Proboszczem był ks. Mikołaj. W 1551 roku parafia płaciła świętopietrze w kwocie 2 groszy. Fragment protokołu wizytacji parafii boguckiej z 1598[5][6]:

W tejże parafii jest sławna kaplica pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. [...] Największy napływ ludności [concursus populi maximus] jest w święto Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. Kaplica ta jest w miejscu starszej i mniejszej, podobnie jak poprzednia, z ofiar ludu zbudowana.

Od 1773 roku patronem kościoła jest tylko św. Szczepan.

Architektura

Kościół św. Szczepana w Katowicach jest neogotycką świątynią trójnawową. Został zbudowany z cegły. Świątynia posiada strzelistą wieżę z zegarem. W oknach transeptu znajdują się kolorowe witraże.

Cudowny obraz Matki Boskiej Bogucickiej

Obraz Matki Boskiej Bogucickiej (Boguckiej Panienki) powstał w drugiej połowie XV wieku. Został namalowany na lipowej desce o grubości 12 mm przez nieznanego autora. 4 czerwca 2000 roku odbyła się uroczysta koronacja obrazu koronami papieskimi, poświęconymi w 1999 r. w Gliwicach przez Jana Pawła II.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 [dostęp 2010-05-20].
  2. a b Katowice – Informator, red. S. Adamczyk, wyd. Urząd Miasta w Katowicach, Katowice 1993, s. 45.
  3. Chojecka, Ewa., Muzeum Śląskie w Katowicach., Sztuka Górnego Śląska od średniowiecza do końca XX wieku, Katowice: Muzeum Śląskie, 2004, ISBN 83-87455-77-6, OCLC 57372354.
  4. Michał Bulsa: Ulice i place Katowic. Katowice: Prasa i Książka, 2012, s. 117. ISBN 978-83-933-665-8-3. (pol.).
  5. Katowice przed nadaniem praw miejskich www.mhk.katowice.pl [dostęp 2017-01-23].
  6. Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice – Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 17. ISBN 83-85831-35-5.

Bibliografia

  • Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna „Artur”, 1996, s. 63, 64. ISBN 83-905115-0-9.
  • Joanna Starnawska: Dzieje Katowic (1299−1945). Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1990, s. 8.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Katowice location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Katowice. Punkty graniczne mapy:
  • N: 50.30 N
  • S: 50.125 N
  • W: 18.885 E
  • E: 19.125 E
Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Katowice Matka Boska Bogucka.jpg
Autor: Adrian Tync, Licencja: CC BY-SA 4.0
Matka Boska Bogucka, wizerunek w nastawie ołtarza bazyliki św. Szczepana w Katowicach-Bogucicach
Katowice Bogucice - Kosciol 1.jpg
Katowice-Bogucice. Kościół św. Szczepana (jeszcze drewniany). Litografia z połowy XIX wieku.
Katowice St Stephen church 2021.jpg
Autor: Adrian Tync, Licencja: CC BY-SA 4.0
bazylika św. Szczepana w Katowicach-Bogucicach; widok z zachodu, z ul. Katowickiej
Katowice Saint Stephen church interior 2022.jpg
Autor: Adrian Tync, Licencja: CC BY-SA 4.0
wnętrze bazyliki św. Szczepana i Matki Boskiej Boguckiej w Katowicach (Bogucice), widok na nawę główną rozświetloną przed niedzielnym nabożeństwem