Bell UH-1N Twin Huey

Bell UH-1N
CUH-1N/CH-135 Twin Huey
Ilustracja
UH-1N należący fo US Navy
Dane podstawowe
Państwo Stany Zjednoczone
ProducentBell Helicopter Company
Typśmigłowiec
Konstrukcjapółskorupowa
Załoga2-4
Historia
Data oblotukwiecień 1969
Lata produkcji1969 – lata 70. XX wieku
Dane techniczne
Napęd2 silniki turbowałowe Pratt & Whitney Canada PT6T-3B Turbo Twin-Pac
Mocłącznie 1342 kW (1825 KM)
Wymiary
Średnica wirnika14,6 m
Długość12,69 m
Wysokość4,4 m
Masa
Własna2721 kg
Startowa4763 kg
Osiągi
Prędkość maks.220 km/h
Prędkość ekonomiczna207 km/h
Prędkość wznoszenia8,9 m/s
Pułap5273 m
Promień działania230 km (z ładunkiem o masie 990 kg)
Dane operacyjne
Uzbrojenie
wyrzutnie pocisków niekierowanych kalibru 70 mm
działko GAU-17 lub GAU-16
Liczba miejsc
4 członków załogi + 6-8 żołnierzy
Rzuty
Rzuty samolotu

Bell UH-1N, CH-135 Twin Huey – średni, dwusilnikowy śmigłowiec wojskowy z rodziny Bell UH-1 (Huey). Pierwszy raz zamówiony przez Kanadyjskie Siły Zbrojne pod początkowym oznaczeniem CUH-1N Twin Huey, które zmieniono na CH-135. Jego cywilnym wariantem jest Bell 212.

Historia

Śmigłowiec został pierwotnie opracowany na potrzeby Kanadyjskich Sił Zbrojnych jako dwusilnikowe rozwinięcie podstawowego, jednosilnikowego wariantu UH-1H Iroquois. Równolegle do wojskowego wariantu UH-1N opracowano jego cywilną wersję oznaczoną jako Bell 212. Prototyp został oblatany w kwietniu 1969 roku, zaś dostawy maszyn seryjnych rozpoczęły się w październiku 1970 roku[1].

W Kanadyjskich Siłach Zbrojnych maszyna otrzymała oznaczenie CUH-1N Twin Huey (później zmienione na CH-135 Twin Huey). Szybko okazało się, że opracowany wariant dwusilnikowy jest lepszą konstrukcją od jednosilnikowych maszyn rodziny UH-1 i zainteresowanie zakupem partii maszyn wyraziły również Siły Zbrojne Stanów Zjednoczonych. Zamówiono 320 maszyn, które dostarczono w latach 1971–1979. Największym odbiorcą był Marine Corps, do którego trafiło 212 maszyn w wersji UH-1N. Pozostałe śmigłowce zasiliły US Air Force oraz US Navy. US Army nie było zainteresowane zakupem wariantu dwusilnikowego, ponieważ w trakcie opracowywania były wymagania na program następcy śmigłowców Huey. W służbie amerykańskiej UH-1N zachował oficjalną nazwę Iroquois używaną przez jednosilnikowe UH-1. W Kanadzie przyjęto nazwę Twin Huey[2][3][1].

Na początku lat 90. XX wieku należące do korpusu Marines maszyny zmodernizowano. Wyposażono je m.in. w nowszy sprzęt nawigacyjny, układy zakłócania w podczerwieni i wyrzutnie flar bądź też dipoli oraz pod nosową częścią kadłuba zamontowano głowicę optoelektroniczną FLIR AN/AAQ-22A[4][1]. W 1996 roku producent rozpoczął prace nad nową wersją oznaczoną UH-1Y Venom, która stanowiła rozwinięcie konstrukcji UH-1N[5].

Konstrukcja

W wiropłatach zastosowano dwa silniki turbowałowe Pratt & Whitney Canada PT6T-3B Turbo Twin Pack, które generowały maksymalną moc startową wynoszącą łącznie 1342 kW[6].

Zmodernizowane śmigłowce należące do Marines otrzymały odbiornik GPS sprzężony z bezwładnościowym systemem nawigacyjnym i dopplerowskim miernikiem kąta znoszenia APN-217(V6), system planowania i przygotowywania lotu, radiostacje ARC-210, kokpit śmigłowca przystosowano do użycia gogli noktowizyjnych AN/AVS-7[7]. Pod nosową częścią kadłuba zainstalowano głowicę optoelektroniczną FLIR AN/AAQ-22A[7].

Śmigłowce zyskały systemy ostrzegania i samoobrony takie jak: system AAR-47 ostrzegający o zbliżających się w kierunku śmigłowca pocisków rakietowych na podczerwień, układ APR-39(V)2 ostrzegający o opromieniowaniu przez radary naprowadzania pocisków przeciwlotniczych oraz układ AVR-2, ostrzegający o oświetleniu wiązką lasera. Zasobniki z flarami i dipolami oraz pozostałe systemy przeciwdziałania sprzężone są z systemem AAR-47, który automatycznie wydaje komendy o aktywacji systemów samoobrony[2][7][8].

Montaż dodatkowych systemów oraz wyposażenia spowodował wzrost masy i pogorszenie osiągów m.in. zmniejszony udźwig, zasięg oraz pułap maszyny[4].

Wersje

Warianty śmigłowca UH-1N[9][10]:

  • CUH-1N Twin Huey – podstawowa wersja kanadyjska
  • CH-135 Twin Huey – późniejsze wersje produkcyjne
  • UH-1N Iroquois – podstawowy model produkcyjny, używany przez US Air Force, US Navy i US Marine Corps
  • VH-1N – wersja VIP
  • HH-1N – wersja SAR
  • UH-1Y Venom – zmodernizowana wersja UH-1N w służbie US Marine Corps
  • Agusta-Bell AB 212 – wersja do transportu cywilnego lub wojskowego, produkowana na licencji we Włoszech przez firmę Agusta
  • Agusta-Bell AB 212EW – wersja walki elektronicznej dla Turcji
  • Agusta-Bell AB 212ASW – wersja zwalczania okrętów podwodnych, produkowana na licencji we Włoszech przez Agustę. Eksploatowana przez Włochy, Grecję, Iran, Peru, Hiszpanię, Turcję i Wenezuelę
  • Bell 212 – wariant cywilny

Galeria

Przypisy

  1. a b c Abraszek 2008 ↓, s. 80-81.
  2. a b UH-1N (Bell 208/212) Twin Huey/USMC “Slick” Helicopter, Naval Helicopter Association Historical Society [dostęp 2020-08-29] (ang.).
  3. Od UH-1N do UH-1Y – Magnum-x, www.magnum-x.pl [dostęp 2020-08-29].
  4. a b samolotypolskie.pl – Bell 212 (UH-1N) "Twin Huey", www.samolotypolskie.pl [dostęp 2020-08-29].
  5. Abraszek 2008 ↓, s. 81-82.
  6. Abraszek 2008 ↓, s. 84.
  7. a b c Abraszek 2008 ↓, s. 81, 84.
  8. AN/AAR-47 Missile Warning System – infolotnicze [dostęp 2021-12-10] (pol.).
  9. RWR Walker, Canadian Military Aircraft Serial Numbers Canadian Armed Forces CH-135 Twin Huey detailed list [zarchiwizowane z adresu 2007-10-31].
  10. Derek Wood, Jane's World Aircraft Recognition Handbook, p. 490. Jane's Publishing Company 1985, ISBN 0-7106-0343-6.

Bibliografia

  • Piotr Abraszek. Od UH-1N do UH-1Y. „Nowa Technika Wojskowa”. 10/2008, s. 80-84, 2008. Magnum X. ISSN 1230-1655. 

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
UH-1N and CH-53D at Grenada 1983.JPEG
A U.S. Marine Corps Bell UH-1N Huey helicopter from Marine medium heicopter transport squadron HMM-261 Raging Bulls during "Operation Urgent Fury" on 25 October 1983. The helicopter is equipped with door-mounted M60D machine guns. In the background is a Sikorsky CH-53D Stallion helicopter.
MIAS 260915 Aeronautica Militare AB212 05.jpg
Autor: Oren Rozen, Licencja: CC BY-SA 4.0
Italian Air Force Agusta Bell AB 212 at the 2015 Malta International Airshow
BellCH-135TwinHuey135103A.JPG
CH-135 Twin Huey 135103 in special flight test markings. The aircraft was used by the Aerospace Engineering Test Establishment at CFB Cold Lake, 1987. I took this photo of a Canadian Forces CH-135 Twin Huey helicopter at CFB Winnipeg in 1987
UH-1N USN (17585602646).jpg
Autor: Rob Schleiffert from Holland, Licencja: CC BY-SA 2.0

When USS Inchon (LPH-12) visited Rotterdam in March 1984 she had seven AV-8As and one UH-1N on deck. The Harriers were of course Marines, but the Huey (160829, callsign Angel 29) was Navy.

The ship was decommissioned in 2002 and sunk in the Atlantic Ocean in 2004. The UH-1N was transferred to the USMC and withdrawn from use in 2009.
Navy-hh1n-158256-070327-15.jpg
Autor: Alan Radecki, Licencja: CC BY 2.5
U.S. Navy Bell HH-1N/212 cockpit
Bell UH-1N Iroquois Drawing.svg
Autor: Jetijones, Licencja: CC BY 3.0
UH-1N 3 Point Drawing