Bernard de Montfaucon

Bernard de Montfaucon
Przykład facsimile dla kodeksu Colbertinus 700 (lekcjonarz 1 na liście Gregory-Aland), zawiera tekst Mt 18,10

Bernard de Montfaucon (ur. 13 stycznia 1655 w Aude we Francji, zm. 21 grudnia 1741) – benedyktyński mnich i francuski uczony, paleograf. Jest twórcą terminu „paleografia”, uważany też bywa za jednego z założycieli nowożytnej archeologii. Należał do pierwszego pokolenia maurystów.

Życie i działalność naukowa

W 1673 roku zgłosił się na ochotnika do armii i wziął udział w wojnie z koalicją hiszpańsko-austriacko-lotaryńską. Będąc śmiertelnie chorym, złożył obietnicę, że zostanie benedyktynem, o ile wyzdrowieje i wróci do swego kraju.

Wstąpił do benedyktyńskiej reformowanej Kongregacji św. Maura. W 1687 roku został powołany do opactwa Saint-Germain-des-Prés w Paryżu i zaczął pracować pod kierunkiem Jeana Mabillona nad wydaniem greckich ojców Kościoła[1].

W roku 1708 roku po raz pierwszy użył terminu „paleografia” w dziele Palaeographia Graeca[2][3]. W dziele tym przedstawił historię greckiego pisma, omówił zmieniający się kształt greckich liter i wyjaśnił stosowane skróty. Wykorzystał w nim rękopisy przechowywane we francuskich bibliotekach, posiada liczne faksymile. Dzieło to spotkało się z dużym uznaniem uczonych i przez prawie dwa stulecia było podstawowym podręcznikiem greckiej paleografii[4]. Scrivener w końcu XIX wieku uznał, że wciąż jest ono najważniejszym opracowaniem w tej dziedzinie, pomimo wielu nowych odkryć, zwłaszcza papirusów w Egipcie[5]. Również współcześni specjaliści uznają wartość dzieła i uważają je za fundamentalne dla rozwoju tej dyscypliny naukowej[6]. Dopiero Anleitung zur griechischen Palaeographie Gardthausena z 1879 roku było kolejnym krokiem milowym w rozwoju paleografii[7].

W latach 1719-1724 wydał 15-tomowe dzieło L'antiquité expliquée et en représentée, zawierające miedzioryty formatu in folio, które przedstawiały zabytki klasycznej starożytności. Zawierało ono m.in. przedstawienie tzw. „wazy Barberinich”, obecnie w zbiorach British Museum w Londynie. Dzieło to zostało opublikowane w języku angielskim pod tytułem Antiquity Explained and Represented in Diagrams już w latach 1721-1725.

Montfaucon był pierwszym redaktorem homilii Adversus Judaeos Jana Chryzostoma oraz wielu innych dzieł ojców Kościoła.

Dzieła

  • Analecta graeca, sive varia opuscula graeca inedita (Paris, 1688)
  • S. Athanasii opera omnia (Paris, 1698)
  • Diarium italicum (Paris, 1702)
  • Bibliotheca Coisliniana (Paris, 1705)
  • Collectio nova patrum graecorum (1706)
  • Palaeographia Graeca, sive, De ortu et progressu literarum graecarum (Paris, 1708)
  • Bibliotheca Coisliniana olim Segueriana, Paris: Ludovicus Guerin & Carolus Robustel, (Paris, 1715)
  • L'antiquité expliquée et representée en figures (vols. 1-15, Paris, 1719-[1724)
  • Les monuments de la monarchie française (vols. 1-5, Paris, 1729-1733)
  • Sancti patris nostri Ioannis Chrisostomi opera omnia (Paris, 1718—1738; nowe wydanie 1735—1740)
  • Bibliotheca bibliothecarum manuscriptorum nova (vols. 1-2, Paris, 1739)

Przypisy

  1. Bernard de Montfaucon. bautz.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-06)]. na BBKL.
  2. Bernard de Montfaucon et al., Palaeographia Graeca, sive, De ortu et progressu literarum graecarum, Paris, Ludovicum Guerin (1708).
  3. André Vauchez, Richard Barrie Dobson, Adrian Walford, Michael Lapidge, Encyclopedia of the Middle Ages (Routledge, 2000), Volume 2, s. 1070.
  4. Bernhard Bischoff, Latin palaeography: antiquity and the Middle Ages (Cambridge University Press, 1990), s. 1.
  5. Frederick Henry Ambrose Scrivener: A Plain Introduction to the Criticism of the New Testament. Edward Miller. Wyd. 4. T. 1. London: George Bell & Sons, 1894, s. 21.
  6. Bruce M. Metzger: Manuscripts of the Greek Bible: An Introduction to Greek Palaeography. Oxford University Press, 1991, s. 4.
  7. W. Wattenbach: Anleitung zur griechischen Palaeographie. Leipzig: 1895, s. 4.

Bibliografia

  • Broglie, Emmanuel de: La Société de l'abbaye de Saint-Germain des Prés au XVIIIe siècle. Bernard de Montfaucon et les Bernardins, 1715-1750. T. 2. Paryż: 1891.
  • Lama, Charles de: Bibliothèque des écrivains de la Congrégation de Saint-Maur : Ordre de Saint-Benoît en France. Genewa-Paryż: Slatkine - Champion, 1971, s. 261.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Codex Colbertinus 700.jpg
page of the codex with text of Matthew 18:10