Besim Levonja

Besim Levonja
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

16 marca 1924
Elbasan, Albania

Data i miejsce śmierci

21 czerwca 1968
Tirana, Albania

Zawód

aktor
reżyser
dramaturg

Współmałżonek

Behije Çela

Lata aktywności

1944–1968

Zespół artystyczny
Teatr Narodowy w Tiranie
Odznaczenia
Artist i Merituar

Besim Levonja (ur. 16 marca 1924 w Elbasanie, zm. 21 czerwca 1968 w Tiranie[1]) – albański aktor, reżyser i dramaturg.

Biogram

W czasie II wojny światowej działał w komunistycznym ruchu oporu, za swoją działalność był więziony przez włoskie władze okupacyjne. Uwolniony dzięki wstawiennictwu Qazima Mulletiego, prefekta Tirany[2]. W maju 1944 wstąpił do Komunistycznej Partii Albanii[3]. Po uwolnieniu występował w Teatrze Partyzanckim[4]. Po zakończeniu wojny należał do zespołu tworzącego Teatr Ludowy, przemianowany później na Teatr Narodowy (alb. Teatri Kombetar) i jednym z pierwszych reżyserów w tym zespole. Zadebiutował w dramacie Coni, Ishja, Roma w 1945. W latach 1953–1959 pracował w Estradzie Państwowej (Estrada e Shtetit), jako aktor i reżyser[1]. Wystąpił w dwóch filmach fabularnych.

Od 1945 pisał sztuki dramatyczne, debiutując jednoaktówką Ceni Hoxhe. Najbardziej znana w dorobku Levonji stała się komedia Prefekt powstała w 1948 – jeden z najczęściej wystawianych dramatów na scenach albańskich. W 1970 napisał wspomnienia z okresu pracy w teatrze (Ditari ynë).

Został uhonorowany przez władze Albanii tytułem Bohatera Pracy Socjalistycznej (alb. Hero i Punes Socialiste) oraz pośmiertnie tytułem Zasłużonego Artysty (alb. Artist i Merituar).

Był żonaty (żona Behije Çela była aktorką), miał syna Gavrosha (koszykarza i dziennikarza sportowego).

Role filmowe

Dramaty

  • 1945: Ceni Hoxhe (jednoaktówka)
  • 1948: Prefekti (Prefekt)
  • 1951: Jane plaget qe flasin (Rany, które mówią)
  • 1955: Dasma e madhe (Wielkie wesele)
  • 1967: Flamur ne stuhi (Flaga w burzy)

Przypisy

  1. a b Josif Papagjoni: Enciklopedi. Teatri & Kinematografia Shqiptare. Tirana: Toena, 2009, s. 264. ISBN 978-99943-1-456-0. (alb.).
  2. Nëna që jetoi me kafkën,e djalit të pushkatuar nga komunistët,në gji
  3. Artisti dhe regjisori Lëvonja vdiq, më 21 qershor, në orën 21 të vitit 1968, telegraf.al [dostęp 2021-07-02] (alb.).
  4. Besim Levonja (1922-1968), aktoretshqiptare.info [dostęp 2018-07-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-11] (alb.).

Bibliografia

  • Abaz Hoxha: Enciklopedia e kinematografise shqiptare. Autore & vepra. Tirana: Toena, 2002. ISBN 99927-1-555-3. (alb.).
  • Flori Slatina: 60 vjet Teatri Kombetar 1945-2005. Tirana: 2005. ISBN 99943-715-9-2. (alb.).
  • Besim Levonja w bazie IMDb (ang.)
  • Besim Levonja w bazie Filmweb

Media użyte na tej stronie

LevonjaGrave.jpg
Autor: Gjakovarus, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grave of writer Besim Levonja, Sharre cemetery, Tirana