Biblioteki w Toruniu
 Wojewódzka Biblioteka Publiczna-Książnica Kopernikańska | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
 53°01′20″N 18°36′40″E/53,022222 18,611111 | |
Biblioteki w Toruniu – placówki naukowe, które gromadzą, przechowuje i udostępniają materiały biblioteczne w Toruniu.
Charakterystyka
Szczególną rolę na mapie naukowej miasta zajmują się biblioteki toruńskie. Miasto może poszczycić się posiadaniem kilkunastu tego rodzaju instytucji naukowych. To w Toruniu znajduje się największa biblioteka naukowa województwa oraz jedna z największych w całej Polsce – Biblioteka Główna Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, posiadająca ponad 2200 tys. zbiorów, jak i najstarsza placówka naukowa na Pomorzu – Książnica Kopernikańska założona 19 lutego 1923 roku. Książnica Kopernikańska, która pełni dziś rolę biblioteki wojewódzkiej, jest kontynuatorką bogatych tradycji bibliotekarskich Torunia, sięgających czasów założenia miasta. Obie biblioteki w swoim zasobie posiadają cenne zbiory dawnych starodruków, bogate działy historii obejmujące nie tylko dzieje regionu, ale całej Polski, a nawet Europy. Książnica Kopernikańska liczy ok. 26 tys. woluminów starodruków (z ponad 60 tys. materiałów składających się na zbiory specjalne) począwszy od XV wieku, natomiast Biblioteka Uniwersytecka liczy około 0,5 mln zbiorów specjalnych, na które składają się rękopisy, stare druki czy zbiory kartograficzne i graficzne[1][2][3]. Biblioteka Uniwersytecka jest również głównym koordynatorem projektu Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej. Jest także jedną z 17 instytucji w Polsce, posiadającej prawo do otrzymywania egzemplarza obowiązkowego (od 1947 roku). Do 1997 roku przywilej ten przysługiwał również Książnicy Kopernikańskiej, która otrzymywała regionalny egzemplarz obowiązkowy. Prawo te obowiązywało w latach 1927–1939 i 1968–1996[4].
Przy omawianiu innych bibliotek nie sposób wymienić Biblioteki Pedagogicznej, należącej do najstarszych tego typu placówek w całej Polsce. Rozpoczęła ona swoją działalność w 1921 roku, pełniąc do 1968 roku funkcję biblioteki wojewódzkiej województwa pomorskiego, a od 1950 roku województwa bydgoskiego. Niestety decyzją władz wojewódzkich przeniesiono w tymże roku bogaty zasób biblioteki do Bydgoszczy, w zamian lokując w Toruniu tamtejszą Miejską Bibliotekę Pedagogiczną (istniejąca od 1945 roku). Po reformie administracyjnej w 1975 roku ponownie uzyskała status biblioteki wojewódzkiej, co miało odzwierciedlenie w nazwie placówki, a stan ten trwał do roku 1999. Obecnie pomimo braku w nazwie „wojewódzka” pełni ona takową funkcję, podobnie jak Książnica Kopernikańska dla podregionu toruńsko-włocławskiego. Posiada filię w Brodnicy. Zasób na koniec 2006 roku liczył ponad 250 tys. pozycji[5].
Kolejną biblioteką naukową jest Biblioteka Centrum Szkolenia Artylerii i Uzbrojenia. Powstała w 1925 roku jako biblioteka Ośrodka Szkolenia Artylerii, w latach 1988–2002 pełniła rolę Biblioteki Głównej Wyższej Szkoły Oficerskiej im. Józefa Bema, liczy ponad 115 tys. woluminów skupionych w działach: zbiorów naukowych, zbiorów wojskowych, wydawnictw topograficznych, filmoteki garnizonowej oraz Archiwum[6].
Na wyróżnienie zasługuje również Biblioteka Diecezjalna im. ks. Stanisława Kujota, powołana 16 sierpnia 1995 roku. Od 2012 roku znajduje się w nowoczesnej siedzibie – gmachu Centrum Dialogu im. Jana Pawła II. Liczy ona ponad 90 tys. woluminów, w tym kilkadziesiąt starodruków[7].
Pozostałe biblioteki na ogół posiadają mniejszy zasób, w większości powstały one na przestrzeni kilkudziesięciu lat. Do bibliotek naukowych zalicza się również:
- Biblioteka Akademii Kultury Społecznej i Medialnej – liczy ok. 50 tys. w tym materiały i druki począwszy od XVII wieku[8]
- Biblioteka Główna Wyższej Szkoły Bankowej – powstała w 1998 roku, liczy ponad 42 tys. woluminów[9]
- Biblioteka Naukowa Muzeum Okręgowego – blisko 35 tys. wol., na zasób składa się wydawnictwa krajowe i zagraniczne z zakresu historii sztuki i kultury, archeologii, numizmatyki, muzealnictwa, konserwatorstwa oraz kopernikana i toruniana[10]
- Bibliotekę Muzeum Etnograficznego – liczy ponad 18 tys. pozycji z zakresu etnologii, antropologii, etnografii polskiej i obcej, muzealnictwa, historii, historii sztuki, socjologii, archeologii, kulturoznawstwa[11]
- oddział toruński Głównej Biblioteki Lekarskiej – powstał w 1990 roku, gromadzi wydawnictwa z zakresu medycyny i nauk pokrewnych, liczy ponad 2 tys. pozycji[12]
Do tego grona należy doliczyć również biblioteki pozostałych szkół wyższych Torunia m.in. Bibliotekę Toruńskiej Szkoły Wyższej, Bibliotekę Kolegium Języków Obcych liczącą ponad 20 tys. specjalistycznych pozycji w szczególności obcojęzycznych[13]. Dodatkowo sieć bibliotek szkolnych, 14 filii Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej – Książnicy Kopernikańskiej rozsianych po całym mieście. Specjalną czytelnię posiada Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu wśród której znajdziemy 2800 egzemplarzy książek, 1300 numerów czasopism, oraz prawie 80 płyt CD oraz DVD, z których można korzystać na miejscu[14].
Statystyka
Biblioteki publiczne
Liczba czytelników w toruńskich bibliotekach publicznych w latach 2008-2016[15]:
Biblioteki naukowe
Liczba czytelników w toruńskich bibliotekach naukowych w latach 2007-2016:
Zobacz też
- Budynek Biblioteki Muzeum Okręgowego w Toruniu
- Budynek Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu
- Budynek przy ul. Dąbrowskiego 4 w Toruniu
- Budynek przy ul. Prostej 4 w Toruniu
- Budynek Biblioteki Lekarskiej w Toruniu
- Willa Friedbergów w Toruniu
Przypisy
- ↑ O Książnicy Kopernikańskiej. ksiaznica.torun.pl:8888. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-27)]. [dostęp 2015-01-04].
- ↑ Dawne biblioteki toruńskie Toruński Serwis Turystyczny [dostęp 2015-01-04].
- ↑ O bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu [dostęp 2015-01-04].
- ↑ Biblioteczny egzemplarz obowiązkowy w Toruniu [dostęp 2015-02-19].
- ↑ Historia Biblioteki Pedagogicznej w Toruniu na domowej stronie internetowej [dostęp 2015-01-04].
- ↑ Strona internetowa CSAiU – Biblioteka [dostęp 2015-01-04].
- ↑ strona Biblioteki Diecezjalnej w Toruniu [dostęp 2015-01-04].
- ↑ Strona biblioteki WSKSiM. biblioteka.wsksim.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-04)]. [dostęp 2015-01-04].
- ↑ Strona WSB w Toruniu. wsb.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-07)]. [dostęp 2015-01-04].
- ↑ Strona Muzeum Okręgowego w Toruniu. muzeum.torun.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-04)]. [dostęp 2015-01-04].
- ↑ strona Muzeum Etnograficznego. etnomuzeum.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-13)]. [dostęp 2015-01-04].
- ↑ Strona oddziału biblioteki lekarskiej w Toruniu. gbl.waw.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-22)]. [dostęp 2015-01-04].
- ↑ Strona NKJO w Toruniu. nkjo.torun.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-04)]. [dostęp 2015-01-04].
- ↑ blog Czytelni imienia Sömmerringów CSW w Toruniu [dostęp 2015-01-04].
- ↑ Toruń w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2019-01-02] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
Linki zewnętrzne
- Strona internetowa Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu
- Serwis bibliotek specjalistycznych UMK w Toruniu
- Muzeum Uniwersyteckie w Toruniu
- Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa
- Oficjalny kanał Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu na YouTube
- Biblioteka Pedagogiczna
- Książnica Kopernikańska w Toruniu
- Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich
| Biblioteki |
|
|---|---|
| Inne |
Media użyte na tej stronie
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.83 N
- S: 52.28 N
- W: 17.16 E
- E: 19.88 E
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Biblioteka Pedagogiczna w Toruniu
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Muzeum Etnograficzne w Toruniu
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Centrum Dialogu im. Jana Pawła II w Toruniu
Autor: Grisznak, Licencja: CC BY-SA 3.0
Toruń, ul. Szczytna 13 - kamienica, XIV, XVIII, XIX w. (zabytek nr A/279)
