Bieżuń
| |||||
 Rynek | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||
| Powiat | |||||
| Gmina | |||||
| Data założenia | |||||
| Prawa miejskie | |||||
| Burmistrz | Andrzej Szymański | ||||
| Powierzchnia | 12,07 km² | ||||
| Populacja (31.12.2019) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Strefa numeracyjna | +48 23 | ||||
| Kod pocztowy | 09-320 | ||||
| Tablice rejestracyjne | WZU | ||||
Położenie na mapie gminy Bieżuń _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Bieżuń") | |||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |||||
Położenie na mapie powiatu żuromińskiego  | |||||
 52°57′41″N 19°53′27″E/52,961389 19,890833 | |||||
| TERC (TERYT) | 1437014 | ||||
| SIMC | 0111981 | ||||
Urząd miejski ul. Warszawska 209-320 Bieżuń | |||||
| Strona internetowa | |||||
Bieżuń – miasto w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Bieżuń, nad rzeką Wkrą.
Prywatne miasto szlacheckie położone było w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sierpeckim województwa płockiego[2]. Miasto prywatne Królestwa Kongresowego, położone było w 1827 w powiecie mławskim, obwodzie mławskim województwa płockiego[3]. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. ciechanowskiego. Bieżuń uzyskał lokację miejską w 1406 roku, został zdegradowany przed 1700 rokiem. Ponownie odzyskał prawa miejskie w 1767 roku i stracił w 1869 roku. W grudniu 1993 roku Rada Ministrów nadała mu prawa miejskie[4], a rozporządzenie weszło w życie 1 stycznia 1994 roku[5].
Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. miasto miało 1850 mieszkańców[1].
Historia i teraźniejszość
_(2).JPG)
_-_Marktleben_im_Kriege._1915_(69115480).jpg)
W XIV wieku Bieżuń był ośrodkiem intensywnej kolonizacji, w 1406 otrzymał prawa miejskie. W XVIII wieku stanowił własność Zamoyskich, którzy zapewnili mu rozkwit i ożywienie gospodarcze. W późniejszych latach miasto wielokrotnie zmieniało właścicieli, było miejscem targów i stanowiło lokalny ośrodek handlowy. W I połowie XIX wieku rozwinęło się sukiennictwo, podczas powstania styczniowego w okolicach miasta potyczki. W ramach represji Bieżuń został pozbawiony praw miejskich i zdegradowany do roli wsi. Po 1945 stał się miejscowością rolniczą, przodującą w hodowli drobiu, ogrodnictwie szklarniowym, z drobnym przemysłem spożywczym i rzemiosłem. W czasach Polski Ludowej powstało liceum ogólnokształcące i dom kultury[6]. W czasie funkcjonowania gromad, wówczas wieś była siedzibą gromady Bieżuń. Rozporządzeniem Rady Ministrów z 13 grudnia 1993 roku Bieżuniowi przywrócono prawa miejskie[4]. Rozporządzenie weszło w życie 1 stycznia 1994 roku[5].
Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Stanisława Biskupa Męczennika.
W Bieżuniu urodził się Izaak Cylkow, pierwszy rabin Wielkiej Synagogi w Warszawie; z Bieżunia pochodzi wicemistrz olimpijski z Pekinu w rzucie dyskiem, Piotr Małachowski, oraz polski aktor i reżyser teatralny Jerzy Bończak.
Burmistrzowie Bieżunia
- Alina Truszczyńska (1994-1998)
- Roman Kochanowicz (1998-2002)
- Ewa Łubińska (2002-2010)
- Andrzej Szymański (od 2010)
Demografia
- Piramida wieku mieszkańców Bieżunia w 2014 roku[7]
Zabytki
- barokowy kościół Świętej Trójcy
- pałac Zamoyskich z II połowy XVIII wieku, przebudowany, barokowo-klasycystyczny, ruiny oficyny z XVIII w.
- park krajobrazowy z pozostałościami fortyfikacji z XVI wieku
- synagoga w Bieżuniu
- Muzeum Małego Miasta przy rynku
- pozostałości domu poety Stefana Gołębiowskiego
- ruiny młyna wodnego na rzece Wkrze
- drewniane domy
Komunikacja
W mieście zbiegają się drogi wojewódzkie:
Zobacz też
- Stara Synagoga w Bieżuniu
- Cmentarz żydowski w Bieżuniu
Przypisy
- ↑ a b Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-09-14].
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych i Policyi. T. 1 : A-Ł, Warszawa 1827, s. 23.
- ↑ a b ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 13 grudnia 1993 r. w sprawie nadania niektórym miejscowościom statusu miasta., www.prawo.pl, 1993.
- ↑ a b Nowe miasta - Archiwum Rzeczpospolitej, archiwum.rp.pl [dostęp 2020-07-01].
- ↑ Tomasz Chludziński, Janusz Żmudziński "Mazowsze, mały przewodnik" Wyd. Sport i Turystyka Warszawa 1978 s. 99
- ↑ Bieżuń w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-06-24] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
Linki zewnętrzne
- Miasto i gmina Bieżuń
- BIP Miasto i gmina Bieżuń
- Historia Żydów w Bieżuniu na portalu Wirtualny Sztetl
- Bieżuń, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 224.
- Siedziba gminy: Bieżuń
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Kolonia | |
| Osada leśna | |
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Autor: ZeroJeden, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Bieżuń - zespół pałacowy i założenie obronne z 1 poł. XVII w. (zabytek nr A-89)
Autor:
Mapa gminy Bieżuń, Polska
Autor:
Mapa powiatu żuromińskiego, Polska
Autor: Hiuppo, Licencja: CC BY-SA 3.0
Muzeum Małego Miasta w Bieżuniu (Oddział Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu) na rynku
Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków (rejestr Warszawy) województwa mazowieckiego pod numerem A-248.
Autor: Mpedzisz, Licencja: CC BY-SA 3.0
het huis van Stefan Gołębiowski
Autor: Kot.peter, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Dom drewniany początek XX w. Bieżuń ul. Sierpecka 23, Gmina Bieżuń
Autor: Kot.peter, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Bieżuń - kościół parafialny pw. Św. Trójcy z k. XVIII w. (zabytek nr A-132)
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pomnik Andrzeja Hieronima Franciszka Zamoyskiego w Bieżuniu, upamiętniający także nadanie praw miejskich w 1406 r., potwierdzenie ich w 1767 r., odebranie w 1869 i ponowne nadanie w 1994 r., usytuowany na rynku miejskim
Autor: Kot.peter, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Dom drewniany, początek XIX w. Bieżuń ul. Sierpecka 19, Gmina Bieżuń
Tytuł: Biezun (Rußland) - Marktleben im Kriege.
Adres wydawniczy: Lautenburg Wpr. : Photogr. u. Verlag von A. Boeffel, 1915 ([miejsce nieznane : drukarz nieznany])
Gatunek: pocztówka
Forma i typ: pocztówki
Opis fizyczny: [1] karta : ilustracja ; 9x14 cm
Herb Bieżunia
Flaga miasta i gminy Bieżuń
Autor: Polskawliczbach, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Piramida wieku mieszkańców Bieżunia, 2014