Binino

Artykuł

52°38′28″N 16°22′51″E

- błąd

38 m

WD

52°38'N, 16°22'E

- błąd

2290 m

Odległość

1362 m

Binino
wieś
Ilustracja
Fragment zabudowy wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

szamotulski

Gmina

Ostroróg

Liczba ludności (2011)

384[1]

Strefa numeracyjna

61

Kod pocztowy

64-560[2]

Tablice rejestracyjne

PSZ

SIMC

0592408

Położenie na mapie gminy Ostroróg
Mapa konturowa gminy Ostroróg, po lewej znajduje się punkt z opisem „Binino”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Binino”
Położenie na mapie powiatu szamotulskiego
Mapa konturowa powiatu szamotulskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Binino”
Ziemia52°38′28″N 16°22′51″E/52,641111 16,380833

Bininowieś sołecka w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, w gminie Ostroróg w odległości około 5 kilometrów od Ostroroga[3][4]. Powierzchnia sołectwa wynosi około 700 hektarów, a liczba ludności wsi wynosi około 365 osób[4]. Wieś położona jest przy drodze wojewódzkiej nr 116, drogach lokalnych do Dobrojewa: brukowej i polnej drodze tzw. „wiśniówce” oraz nieczynnej linii kolejowej Szamotuły Międzychód.

Na południe od wsi rozciąga się kompleks leśny[5].

Historia

Binino – cmentarz choleryczny
Binino – cmentarz choleryczny – pamiątkowy głaz

Binino występuje pierwszy raz w źródłach w 1408 roku (jako Byenino). Należała wtedy prawdopodobnie do Hektora Ćmachowskiego, w źródłach mowa jest bowiem o jego sporze z kmieciem jego Piotrem z Byenina. W latach od 1419 (pod nazwą Benino) do 1428 wieś należała do Mikołaja Baworowskiego. W 1432 roku połowa wsi należała do Jadwigi żony Macieja Trzcielskiego, a w 1436 roku połowa do Wincentego Choryńskiego i Katarzyny siostry Mikołaja z Baworowa. W 1485 roku bracia Jan i Andrzej Binińscy sprzedali swojemu szwagrowi Maciejowi Studzińskiemu trzecią część Binina. W 1493 roku Jan ze Stojkowa (Biniński) sprzedaje wieś Janowi Ostrorogowi, kasztelanowi poznańskiemu i zobowiązał się go bronić przed roszczeniami osób trzecich. Ponadto Jan ze Stojkowa przyrzekł, że brat jego Andrzej oraz szwagier Maciej zrezygnowali na jego rzecz z Binina. Po śmierci Jana z Ostroroga, w 1501 roku Binino dziedziczą jego synowie Wacław i Stanisław. W 1485 roku Binino administracyjnie należało do powiatu poznańskiego. W 1508 roku było częścią parafii Ostroróg (podobnie w 1582 i 1787 roku). W 1510 roku Binino spłonęło. W tym samym roku mowa jest o młynie (młyn wymieniany był w źródłach już wcześniej – w 1434 roku), folwarku i karczmie. Na początku XVI wieku wieś występowała w dokumentach jako Bynyno. W 1563 roku w Bininie były dwie karczmy i młyn. W 1577 roku źródła wymieniają starostę niegrodowego (tentariusza) Zbloczkiego. W 1580 roku płatnika poboru Stanisława Rusinowskiego, karczmę i młyn. W 1603 roku wieś należała do parafii Biezdrowo[4][6]. Pod koniec XIX wieku Binino liczyło 28 dymów i 195 mieszkańców[7]. Wszyscy deklarowali się jako katolicy[7].

W latach 1954-1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Binino, po jej zniesieniu w gromadzie Ostroróg. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Do szkoły katolickiej w Bininie w 1866 roku uczęszczało 40 dzieci[8].

Z epoki żelaza (z II/III wieku naszej ery) zachowało się w Bininie cmentarzysko.

Czasy współczesne

Binino – pomnik przyrody przy cmentarzu cholerycznym

We wsi znajdują się dwa sklepy spożywcze, świetlica wiejska, remiza OSP, przystanki komunikacji autobusowej. Przez Binino przebiega trasa nieczynnej linii kolejowej Szamotuły-Międzychód (dawna stacja kolejowa Binino)[4][5].

Dawny folwark Binino nosi nazwę Dobrojewo[7].

W Bininie od 1956 roku działa klub sportowy Grom Binino[9]. We wsi działa również Ochotnicza Straż Pożarna, Koło Gospodyń Wiejskich, Rada Sołecka i Kółko rolnicze.

Obiekty historyczne we wsi to[4]:

– budynek dawnej oficyny dworskiej,

– dom przy dawnej szkole z 1858 roku,

– w centrum wsi: dawny cmentarz choleryczny założony w XIX wieku – drewniany krzyż i symboliczne groby. W sierpniu w 1831 zachorowały dwie osoby, a jedna zmarła[10][11].

– przy drodze do Pniew: figura Matki Boskiej Królowej Polski z Dzieciątkiem, ufundowana prawdopodobnie przez Kwileckich,

– w centrum wsi: figura Matki Boskiej z 1945 roku,

– przy drodze brukowej do Dobrojewa: krzyż,

Legenda o założeniu wsi

Według legendy wiele lat temu, w miejscu obecnego Binina przy rzeczce, stał gród otoczony lasami. Mężczyźni – mieszkańcy tego grodu trudnili się myślistwem i rybołówstwem, a kobiety zbieractwem. Pewnego dnia mężczyźni z właścicielem grodu na czele wyjechali do pobliskiego lasu na polowanie. Ów właściciel grodu był bardzo smutny, gdyż niedawno umarła jego żona Mila, która po śmierci została spalona na stosie, a jej prochy pochowano po drugiej stronie rzeczki. Pozostała mu tylko córka Nina, która sama często również zapuszczała się w las na polowania. Podobnie tym razem, gdy ojciec wraz ze swoją drużyną wyjechał, ona wsiadła na konia i pojechała do lasu w przeciwnym kierunku. Na straży pozostało niewielu strażników. Po pewnym czasie do grodu dotarł jakiś obcy z drużyną wojowników. Wdarli się do grodu i zaczęli walczyć ze strażą. W tym samym czasie z polowania wracał Uścibój wraz ze swoją drużyną. Zobaczyli co dzieje się we wsi i pogalopowali, żeby walczyć z przeciwnikiem. Walczący przywódca zauważył pewnym momencie, że z polowania wróciła również jego córka Nina, a jeden z napastników chciał ją uderzyć oszczepem – krzyknął do niej Bij Nino. Nina odskoczyła i uszła z życiem, ale rozkojarzony Uścibój zginął uderzony oszczepem. Najeźdźcy odjechali, a Nina została z ciałem ojca i głosem w uszach – „Bij Nino”. Urna z prochami jej ojca spoczęła na polanie za rzeką, podobnie jak prochy jej matki. Nina nadal wybierała się na polowania do lasu, a z jednej z takich wycieczek wróciła z wojownikiem imieniem Przesnko, synem właściciela sąsiedniego grodu z północy, z którym wzięła później ślub. Gród jej na pamiątkę Uściboja nazwano Binino[12].

Przypisy

  1. woj. wielkopolskie >> pow. szamotulski >> gmina Ostroróg. Wszystkie dane dla miejscowości Binino. [w:] Bank Danych Lokalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-07-04].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 68 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 91, 13 lutego 2013. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-07-04]. 
  4. a b c d e Miejscowości – Urząd Miasta i Gminy Ostroróg, www.ostrorog.pl [dostęp 2016-09-21].
  5. a b Jan Maj, Alicja Dziewulska: Mapa topograficzna Polski N-33-129/130: Poznań. Warszawa: Wojskowe Zakłady Kartograficzne, 1997. ISBN 83-7135-150-X.
  6. Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, www.slownik.ihpan.edu.pl [dostęp 2016-09-22].
  7. a b c Binino, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 230.
  8. Rzepecki Ludwik, Obraz katolickich szkół elementarnych objętych Archidyjecezyjami Gnieźnieńską i Poznańską oraz Dyjecezyjami Chełmińską i Warmińską wydał Ludwik Rzepecki, Ludwik Rzepecki, 1867 [dostęp 2016-12-20].
  9. 50-lecie Klubu Sportowego „Grom” Binino – Aktualności – Urząd Miasta i Gminy Ostroróg, www.ostrorog.pl [dostęp 2016-09-21].
  10. Wannowski A. (red.), Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1831.08.27 Nr198, Decker, W., 27 sierpnia 1831 [dostęp 2016-12-20].
  11. Wannowski A. (red.), Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1831.08.22 Nr193, Decker, W., 22 sierpnia 1831 [dostęp 2016-12-20].
  12. Melania Urban, Maszyznopis – Pochodzenie nazwy Binino.

Media użyte na tej stronie

Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Powiat szamotulski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu szamotulskiego, Polska
Ostroróg (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Ostroróg, Polska
Binino 2021 (2).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Binino - impresja.
Binino - cmentarz choleryczny.jpg
Autor: Majkel25, Licencja: CC BY-SA 4.0
Binino - cmentarz choleryczny
Binino - cmentarz choleryczny - pamiątkowy głaz.jpg
Autor: Majkel25, Licencja: CC BY-SA 4.0
Binino - cmentarz choleryczny - pamiątkowy głaz
Binino - pomnik przyrody przy cmentarzu cholerycznym.jpg
Autor: Majkel25, Licencja: CC BY-SA 4.0
Binino - pomnik przyrody przy cmentarzu cholerycznym