Bitwa pod Iskrestos

Bitwa pod Iskrestos
Walki bizantyńsko-ruskie
Ilustracja
Użycie ognia greckiego
Czas1043
MiejsceBosfor
TerytoriumBizancjum
WynikBez rozstrzygnięcia
Strony konfliktu
BizancjumRuś Kijowska
Dowódcy
Konstantyn IX MonomachWłodzimierz Jarosławowicz
Siły
nieznanenieznane
Straty
nieznane100 okrętów
6000 ludzi
brak współrzędnych

Bitwa pod Iskrestos – starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 1043 w trakcie wojen bizantyńsko-ruskich.

W roku 1043 książę Jarosław I Mądry podjął decyzję o kolejnej wyprawie na Konstantynopol, powierzając dowództwo swojemu synowi Włodzimierzowi. Wiosną flota ruska ruszyła w dół Dniepru, a następnie płynąc wzdłuż brzegu Morza Czarnego, założyła obóz w pobliżu latarni morskiej Iskrestos przy wyjściu z Cieśniny Bosfor. Rusowie, nie kwapiąc się do otwartej bitwy z Bizantyńczykami, rozpoczęli blokadę Bosforu, przyczyniając się do wielkich strat handlowych Bizancjum. W tej sytuacji Bizantyńczycy postanowili zaatakować. Atak miał miejsce równocześnie na lądzie i na morzu. Atak lądowy nie przyniósł powodzenia, a ruskie fortyfikacje okazały się nie do zdobycia.

Tymczasem na morzu trzy bizantyńskie dramony zaatakowały lżejsze jednostki Rusów ogniem greckim. W odpowiedzi kilka okrętów Włodzimierza wyłamało się z szyku, ścigając przeciwnika i tym samym rozbijając szyki ruskiej floty. W ten sposób wiele jednostek wpadło na siebie, łamiąc wiosła. Całe zamieszanie wykorzystali Bizantyńczycy, którzy uderzyli w kłębowisko okrętów przeciwnika, zasypując je ogniem greckim. W chwilę później główne siły ruskie starły się czołowo z jednostkami bizantyńskimi. Rusowie walczyli dzielnie, jednak wiele ich okrętów zajęło się ogniem, a inne zatonęły. Nastąpił odwrót. Straty ruskie wyniosły około 100 okrętów. W wyniku klęski przed świtem następnego dnia Rusowie wsiedli na ocalałe okręty i odpłynęli. Ci, dla których zabrakło miejsca na okrętach (ok. 6000 ludzi), skierowali się drogą lądową do kraju. Cały oddział został jednak rozbity przez Bizantyńczyków w okolicach Warny, w tej bitwie do niewoli trafiła znaczna liczba wojów.

Tymczasem w ślad za uciekającą flotą ruską, cesarz posłał 24 okręty bizantyńskie. Jednostki te zostały jednak zaatakowane taranami ruskich okrętów i zatopione. Licznych jeńców zabrano do Kijowa. W tej patowej sytuacji doszło do rokowań pokojowych, przywracających warunki poprzedniego rozejmu.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Hand-siphon for Greek fire, medieval illumination (detail).jpg
Use of a hand-siphon, a portable flame-thrower, from a siege tower. Detail from the medieval manuscript Codex Vaticanus Graecus 1605.