Bitwa pod Providien
| Wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych | |||
 Fazy bitwy pod Provedien, jednostki brytyjskie - kolor czarny | |||
| Czas | 12 kwietnia 1782 | ||
|---|---|---|---|
| Terytorium | wybrzeża Cejlonu | ||
| Wynik | bez rozstrzygnięcia | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Sri Lanki  | |||
| 8°15′17,94″N 81°30′47,02″E/8,254983 81,513061 | |||
Bitwa pod Providien – nierozstrzygnięte starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 1782, drugie w serii starć na Oceanie Indyjskim między eskadrami admirałów Hughesa i Suffrena.
W marcu Hughes przewiózł posiłki z Madrasu do niedawno zdobytego Trincomalee. 30 marca dołączyły do niego dwa liniowce[1], wzmacniając jego flotyllę do 11 okrętów[2]. Suffren, który 22 marca wysadził desant, by wspomóc oblężenie Cuddalore (które skapitulowało 4 kwietnia[2]), wyszedł następnie na morze, mając nadzieję na przechwycenie brytyjskich okrętów płynących z Europy[1].
9 kwietnia obie eskadry spotkały się na morzu, na południe od Cejlonu; Hughes uważał za swoje główne zadanie wzmocnienie Trincomalee, nie dążył do bitwy, ani jej nie unikał, płynąc na północny wschód. 11 kwietnia zawrócił ku portowi, a 12 uformował linię bojową, uznając że francuska eskadra ma możliwość doścignięcia i uderzenia na jego tyłowe okręty. Suffren nakazał atak, a mając jeden okręt więcej, rozkazał, by ostatni liniowiec w szyku okrążył flotę brytyjską, biorąc ostatni liniowiec wroga w dwa ognie[1]. Atak dowódcy w zdecydowany sposób wsparły tylko dwa inne okręty[2]. W efekcie w centrum wywiązała się zażarta walka między dwoma okrętami brytyjskimi a trzema francuskimi, w której obie strony poniosły ciężkie straty. Reszta okrętów francuskich podjęła mało skuteczną walkę z dystansu. Przed czwartą po południu, Hughes zmienił kurs, obawiając się nadmiernego zbliżenia do brzegu i Francuzi mieli szansę zdobycia poważnie uszkodzonego „Monmoutha”, który znalazł się między szykami flot, ale drugi liniowiec, „Hero”, zdołał go wziąć na hol. Pod wieczór obie eskadry zakotwiczyły i przystąpiły do napraw, które trwały tydzień. 19 kwietnia Francuzi spróbowali sprowokować Brytyjczyków do walki, a gdy to się nie udało, odpłynęli, by osłonić płynące z Europy konwoje. Hughes zaś popłynął do Trincomalee i pozostał tam do czerwca[1].
Skład flot w bitwie pod Providien
Eskadra brytyjska[1]
- „Superb”, 74 działa, Dunbar Maclellan, adm. Edward Hughes
- „Hero”, 74 działa, James Hawker
- „Sultan”, 74 działa, James Watt
- „Burford”, 70 dział, Peter Rainier
- „Monarca”, 70 dział, John Gell
- „Eagle”, 64 działa, Ambrose Reddall
- „Exeter”, 64 działa, Charles Hughes, kom. Richard King
- „Magnanime”, 64 działa, Charles Wolseley
- „Monmouth”, 64 działa, James Alms
- „Worcester”, 64 działa, George Talbot
- „Isis”, 50, dział, Thomas Charles Lumley
Eskadra francuska[3]
- „Héros”, 74 działa, Suffren
- „Annibal”, 74 działa, de Tromelin
- „Orient, 74 działa, des Pallieres
- „Ajax”, 64 działa, Bouvet
- „Artésien”, 64 działa, Maurville
- „Brillant”, 64 działa, Saint-Felix
- „Bizarre”, 64 działa, de Lalandelle
- „Sévère”, 64 działa, Cillart
- „Sphinx”, 64 działa, du Chilleau
- „Vengeur”, 64 działa, Forbin
- „Flamand”, 50 działa, de Cuverville
- „Petit-Hannibal”, 50 dział, Morad du Galle
Wynik
Brytyjczycy stracili 137 zabitych i 430 rannych, Francuzi, odpowiednio 137 i 357. Straty na brytyjskich okrętach w centrum szyku przewyższały te na okrętach flagowych Nelsona i Collingwooda pod Trafalgarem[1]. Bitwa pozostała nierozstrzygnięta, głównie przez brak zdecydowania francuskich dowódców, którzy nie wsparli swego admirała[2].
Przypisy
- ↑ a b c d e f Alfred Thayer Mahan: Major operations of the Royal Navy, 1762-1783. Boston: Little, Brown, and company, s. 552-554.
- ↑ a b c d Paweł Piotr Wieczorkiewicz: Historia wojen morskich. T. 1: Wiek żagla. Warszawa: Wydawnictwo Puls, 1995, s. 392. ISBN 1-85917-030-7.
- ↑ Jean-Claude Castex: Dictionnaire des batailles navales franco-anglaises. Presses Université Laval, 2004, s. 315-319. ISBN 978-2-7637-8061-0. (fr.)
Media użyte na tej stronie
Symbol miejsca bitwy do legendy mapy
Sketch of the Battle of Provédien, April 12, 1782, near Trincomale on the coast of Ceylon. The names of the French and British ships are reported.
Map of Battle of Provedien, 1782, between Suffren and Hughes
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Sri Lanka.
Equirectangular projection. Strechted by 101.0%. Geographic limits of the map:
* N: 10.2° N * S: 5.5° N * W: 79.2° E * E: 82.3° EMade with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.