Bożydar-Kałęczyn

Bożydar-Kałęczyn – nazwa jurydyki Bożydar założonej w 1702 częściowo na gruntach wcześniejszej wsi Kałęczyn. Wraz z pozostałymi jurydykami wokół Starej Warszawy zlikwidowana w 1791 na podstawie prawa o miastach.

Obecnie jej obszar znajduje się w dzielnicach Śródmieście, Wola i Ochota m.st. Warszawy.

Opis

Jurydyka została założona w 1702 przez J. Szwarcenberga-Czernego i obejmowała pierwotnie rejon obecnych ulic Książęcej, Smolnej i Al. Jerozolimskich. Jedną z granic jurydyki wyznaczała ulica Bracka, która otrzymała tę nazwę w 1770 od faktu, że prowadziła do posiadłości zakonów męskich (braci paulinów, misjonarzy i augustianów). Ratusz jurydyki znajdował się przy ul. Nowy Świat 8/10 (hip. 1284).

W 1774 na terenie jurydyki należącej wówczas do Augusta Sułkowskiego powstało żydowskie osiedle Nowa Jerozolima[1]. Znajdowało się ono między obecnym placem Zawiszy i ul. Kaliską[1]. Osiedle powstało z naruszeniem przepisów, tj. starego przywileju de non tolerandis Judaeis, który zakazywał Żydom mieszkania i prowadzenia handlu w obrębie wałów miejskich i (od 1570[2]) w odległości 2 mil od miasta[1]. Magistrat Starej Warszawy pozwał Sułkowskiego do sądów marszałkowskich z żądaniem likwidacji żydowskiego osiedla. Pomimo żydowskich protestów 23 stycznia 1776 roku Nowa Jerozolima przestała istnieć, towary skonfiskowano, a domy zostały zburzone. Pomimo krótkiego istnienia, nazwa osiedla obecna jest w późniejszych nazwach rogatek Jerozolimskich i Al. Jerozolimskich[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 548. ISBN 83-01-08836-2.
  2. Jan Stanisław Bystroń: Warszawa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1977, s. 30.
  3. Jarosław Zieliński. Z dziejów Ochoty. Plac Zawiszy. „Ochotnik”. 30, s. 5, 2007. (pol.).