Bobrek (Cieszyn)

Bobrek
Część miasta Cieszyna
Ilustracja
Strażnica OSP
Państwo Polska
Województwo śląskie
Powiatcieszyński
MiastoCieszyn
W granicach Cieszyna1 kwietnia 1932
SIMC0924170
Strefa numeracyjna33
Kod pocztowy43-400
Tablice rejestracyjneSCI
Położenie na mapie Cieszyna
Położenie na mapie
49°45′20″N 18°39′07″E/49,755556 18,651944
Portal Polska

Bobrek – część miasta Cieszyna, do 1932 samodzielna wieś nad potokiem Bobrówką, prawym dopływem Olzy.

Historia

Pierwsza wzmianka pochodzi z 1322 roku[1]. Wieś politycznie znajdowała się wówczas w granicach utworzonego w 1290 piastowskiego (polskiego) księstwa cieszyńskiego, będącego od 1327 lennem Królestwa Czech, a od 1526 roku w wyniku objęcia tronu czeskiego przez Habsburgów wraz z regionem aż do 1918 roku w monarchii Habsburgów (potocznie Austrii).

Jej mieszkańcy przez długi czas trudzili się głównie rolnictwem i hodowlą ryb. W 1802 liczył 464 mieszkańców w 82 domach[2]. Na północy sąsiadował z Zamarskami, na wschodzie z Krasną, Gułdowami i Mnisztwem, na południu z Puńcowem, na zachodzie z Błogocicami, Cieszynem i Pastwiskami.

Według austriackiego spisu ludności z 1900 w 144 budynkach w Bobrku na obszarze 7.67 km² mieszkało 1850 osób. co dawało gęstość zaludnienia równą 241,2 os./km², z tego 1040 (56,2%) mieszkańców było katolikami, 767 (41,5%) ewangelikami, 42 (2,3%) wyznawcami judaizmu a 1 osoba była innej religii lub wyznania, 1482 (80,1%) było polsko-, 322 (17,4%) niemiecko- a 23 (1,2%) czeskojęzycznymi[3]. Do 1910 liczba budynków wzrosła do 220 a mieszkańców do 2820, z czego 2790 było zameldowanych na stałe, 1724 (61,1%) było katolikami, 1073 (38%) ewangelikami, 17 (0,6%) żydami a 6 innej religii lub wyznania, 2241 (80,3%) było polsko-, 438 (15,7%) niemiecko- a 111 (4%) czeskojęzycznymi[4].

W 1911 r. w Bobrku przy drodze wiodącej z Cieszyna w kierunku Bielska (tzw. cesarsko-królewskiego traktu) oddano do użytku gmach polskiego seminarium nauczycielskiego, obecnie siedzibę jednostki organizacyjnej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach[5] (dawn. Wydział Artystyczny UŚ).

Po zakończeniu I wojny światowej tereny, na których leży miejscowość - Śląsk Cieszyński stał się punktem sporu pomiędzy Polską i Czechosłowacją. W 1918 roku na bazie Straży Obywatelskiej miejscowi Polacy utworzyli lokalny oddział Milicji Polskiej Śląska Cieszyńskiego pod dowództwem ob. Wojciecha Franca, który podlegał organizacyjnie 1 kompanii w Cieszynie[6].

1 kwietnia 1932 r. przyłączono gminę Bobrek do Cieszyna[7]. Przed przyłączeniem do Cieszyna, Bobrek miał powierzchnię 767,7 ha i zamieszkały był przez 2984 osób w 293 budynkach[8].

W latach 50 XX w. na południowo-zachodnim skraju dawnego Bobrka wybudowano nowe osiedle mieszkaniowe Mały Jaworowy (tzw. "ZOR", 49°44′23,70″N 18°38′29,75″E/49,739917 18,641597), nieopodal w latach 70 XX w. i 80 XX w. os. Podgórze (tzw. "Banotówka" od nazwiska XIX wiecznego właściciela ziemi[9], 49°44′39,50″N 18°39′11,85″E/49,744306 18,653292), w latach 80 XX w. i 90 XX w. osiedle Bobrek Zachód (49°45′22,15″N 18°38′59,30″E/49,756153 18,649806), a w latach 90 XX w. osiedle Bobrek Wschód (49°45′19,60″N 18°39′14,90″E/49,755444 18,654139). W 1985 jednostkę urbanistyczną Bobrek obejmujące północną część dawnego Bobrka (pozostała część znajdowała się w jednostkach Podgórze i Błogocice) zamieszkiwało 2344 z 36163 mieszkańców Cieszyna (6,5%) a w 1997 już 3817 z 38115 (10%)[10].

Komunikacja

Na osiedlu Bobrek znajdują się 4 przystanki miejscowego przewoźnika ZGK Cieszyn Sp. z o.o. Na osiedlu Bobrek Zachód – przystanek "Kościuszki" i "Kajzara", natomiast na osiedlu Bobrek Wschód – "Barteczka" i "os. Bobrek Wschód". Przez os. Bobrek Zachód kursuje autobus miejskiej linii nr 10, a przez os. Bobrek Wschód autobus miejskiej linii nr 10 oraz wybranych kursów podmiejskiej linii nr 40, dowożącej dzieci z osiedla do Szkoły Podstawowej nr 7 w Cieszynie-Krasnej.

Zobacz też

Przypisy

  1. Miękina 2010, 7.
  2. Miękina 2010, 11
  3. Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder, bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, XI. Schlesien. Wien: 1906. (niem.)
  4. Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.)
  5. Miękina 2010, 68
  6. Jerzy Szczurek 1933 ↓, s. 32-37.
  7. Ustawa Sejmu Śląskiego z dnia 24 lutego 1932 roku w sprawie wcielenia gminy Bobrek do Miasta Cieszyn. (Dziennik Ustaw Śląskich z 1932 r. Nr 4 poz. 8)
  8. Miękina 2010, 119
  9. Miękina 2010, 16
  10. UM w Cieszynie: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Cieszyna. W: www.um.cieszyn.bip-gov.info.pl [on-line]. 2008-10-06. [dostęp 2010-12-07].

Bibliografia

  • Leon Miękina: Po bobreckich śladach…. Cieszyn: Macierz Ziemi Cieszyńskiej, 2010. ISBN 978-83-88271-38-5.
  • Jerzy Szczurek: Z wielkich dni Śląska Cieszyńskiego. O milicjach ludowych w latach 1918-1920. Cieszyn: Nakładem Grupy Związku Powstańców Śląskich w Cieszynie, 1933.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Cieszyn Bobrek.png
Autor: , Licencja: CC BY-SA 2.5
Plan ogólny miasta Cieszyna. Aktualizacja: III.2006
OSP Cieszyn-Bobrek 2009-12-27.JPG
Autor: commons:Schweppes / pl-wiki: Schweppes, Licencja: CC BY 3.0
Zabytkowa remiza Ochotniczej Straży Pożarnej w Bobrku wybudowana w 1908 roku.