Bogdanowice

Bogdanowice
wieś
Ilustracja
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0

Bogdanowicki kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

głubczycki

Gmina

Głubczyce

Liczba ludności (2011)

559

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-100[1]

Tablice rejestracyjne

OGL

SIMC

0494114

Położenie na mapie gminy Głubczyce
Mapa konturowa gminy Głubczyce, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Bogdanowice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Bogdanowice”
Położenie na mapie powiatu głubczyckiego
Mapa konturowa powiatu głubczyckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bogdanowice”
Ziemia50°09′53″N 17°49′44″E/50,164722 17,828889

Bogdanowice (niem. Badenau[2][3], do 1936 r. Badewitz[2]) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Głubczyce.

Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[4].

Nazwa

Na przestrzeni lat dokumenty odnotowywały następujące nazwy miejscowości: Bogdanowe (1220), Bogdanowicz (1342), Bohdanowicze (1434), Badewitz (1743), Badewiz albo Bänz (1784), Badanow, Badewitz-Bänz, Bogdanowy, Badewice, Badanowice, Badanów, Banz, Bogdanowice, Bodanowice, Bogdonaue, Vlostek z Bohdanova, Vlostek z Bohdanov, Bohdanovy[5].

W Die älteren Ortsnamen Schlesiens… z 1896 r. Konstanty Damrot podał polską nazwę Bogdanowy oraz niemiecką Badewitz, a także staropolskie nazwy z czasów dawniejszych: Bogdanowe (1220), Bogdanowicz (1342) oraz Bodanow (1342)[6].

28 lipca 1936 r. w miejsce nazwy Badewitz wprowadzono nazwę Badenau[2]. 12 listopada 1946 r. nadano miejscowości polską nazwę Bogdanowice[3].

Nazwa osobowa[5] Bogdanowice pochodzi od słowiańskiego imienia Bogdan. Końcówka „-ice” jest charakterystyczna dla słowiańskich nazw patronimicznych, wywodzących się od patronów rodu, w tym przypadku rycerza Bogdana. Najstarsze znane wzmianki o jego potomkach, Bogdanowicach, pochodzą z 1218 roku.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Bogdanowice[7][8]
SIMCNazwaRodzaj
0494120Bogdanowice-Koloniaprzysiółek

Historia

Najstarsze znane wzmianki o Bogdanowicach pochodzą z 1218 roku. Do XVI w. miejscowość należała do rycerzy Bohdanowskich, potem do innych szlacheckich rodów[9].

W 1902 r. w Bogdanowicach erygowana została parafia pw. Podwyższenia Krzyża, która swoim zasięgiem objęła także Nową Wieś. Nowy bogdanowicki kościół, wzniesiony w 1910 r. na miejscu starego, powstał z fundacji hrabiów Bohdanowskich ze Ślimakowa[10].

Do głosowania podczas plebiscytu na Górnym Śląsku uprawnione były w Bogdanowicach 1042 osoby, z czego 721, ok. 69,2%, stanowili mieszkańcy (w tym 708, ok. 67,9% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 1027 głosów (ok. 98,6% uprawnionych), w tym 1027 (100%) ważnych; za Niemcami głosowały 1023 osoby (ok. 99,6%), a za Polską 4 osoby (ok. 0,4%)[11].

W 1885 r. w miejscowości mieszkały 1353 osoby, w 1933 r. – 1078 osób, a w 1939 r. – 1011 osób[2]. W latach 1954–1955 we wsi działała antykomunistyczna organizacja młodzieżowa Walczące Młode Orły[12].

W latach 1950–1953 odbudowano zniszczony w czasie działań wojennych kościół parafialny w Bogdanowicach[13].

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Bogdanowice, po jej zniesieniu w gromadzie Głubczyce.

Zabytki

Do rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa wpisane są[14]:

  • kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z 1910 roku, wieża z XVI wieku, zniszczony w 1945 roku, odbudowany w latach 1950–1953.
W kościele znajduje się m.in. XVII-wieczny obraz Matki Boskiej Bolesnej z Monasterzysk, przywieziony w 1953 r. przez ks. Kazimierza Jońca i przesiedleńców z Kresów Wschodnich[15]. Kościół w 2016 r., dzięki staraniom ks. proboszcza Adama Szubki (1944-2020), został Sanktuarium Maryjnym Ziemi Głubczyckiej[16].
  • cmentarz kościelny, w części wschodniej grzebalny,
W ściany muru cmentarnego wmurowano renesansowe kamienne płyty nagrobne rodziny Bohdanowskich ze Ślimakowa (XVI wiek) z inskrypcjami morawskimi i niemieckimi[10].
  • kamienno-ceglane ogrodzenie z murem oporowym z XVI wieku, przebudowane na przełomie XIX i XX wieku,
  • szkoła z 1828 roku.

Sport

W Bogdanowicach znajduje się m.in. boisko piłki nożnej, posiadające 950 miejsc, w tym 451 siedzących[17].

W miejscowości działa m.in. klub piłki nożnej LZS „Start Bogdanowice”, założony w 1957 roku[18]. Zespół występuje w XV grupie opolskiej B klasy[19].

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 74 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. a b c d Michael Rademacher: Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Leobschütz. 2006. [dostęp 2012-06-01]. (niem.).
  3. a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  4. Bank Danych o Lasach – Mapa, bdl.lasy.gov.pl [dostęp 2021-01-23].
  5. a b Stanisław Rospond, Stanisława Sochacka, Tekla Stojanowska, Stanisław Bełdowski, Franciszek Bizoń, Henryk Borek, Walenty Dobrzyński, Jerzy Kopeć, Henryk Nowak, Feliks Pluta, Bogdan Siciński: Nazwy geograficzne Śląska. i inni. T. 1: A – B. Warszawa, Wrocław: Państwowe Wydawnictwo Naukowe; Instytut Śląski w Opolu, s. 69. (pol.).
  6. Konstantin Damroth: Die älteren Ortsnamen Schlesiens, ihre Entstehung und Bedeutung. Mit einem Anhange über die schlesisch-polnischen Personennamen. Beiträge zur schlesischen Geschichte und Volkskunde. Beuthen O.-S.: Verlag von Felix Kasprzyk, 1896, s. 55. [dostęp 2013-03-13]. (niem.).
  7. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  8. GUS. Rejestr TERYT.
  9. Wieś w Gminie Głubczyce – ciekawe zabytki, Gmina Głubczyce, 18 lipca 2011 [dostęp 2022-11-06].
  10. a b Kosciół Podwyższenia Krzyża Świętego, al. Jana Pawła II, Bogdanowice – polska-org.pl, polska-org.pl [dostęp 2022-11-06].
  11. Odpis urzędowego dziennika Komisji Międzysojuszniczej Rządzącej i Plebiscytowej na Górnym Śląsku w Opolu „Journal Officiel de Haute-Silésie” Nr. 21 z dnia 7-go maja 1921 r., zawierającego wyniki plebiscytu na Górnym Śląsku.. Katowice: Biuro Sejmu Śląskiego, 1932-10-10, s. 15. [dostęp 2015-02-12]. (fr. • pol.).
  12. Dariusz Misiejuk, Konspiracyjne organizacje młodzieżowe w Głubczycach (1946-1955), w: Kalendarz Głubczycki 2010, Rada Miejska w Głubczycach, 2010, s. 142, ISSN 1231-4803.
  13. Sanktuarium Matki Bożej Ziemi Głubczyckiej w Bogdanowicach, Sanktuaria [dostęp 2022-11-06] (pol.).
  14. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 21 [dostęp 2016-08-19].
  15. Na rubieży, nr 98, s. 55.
  16. Redakcja TG, Pamięci śp. ks. Adama Szubki, TWOJE GLUBCZYCE, 12 grudnia 2020 [dostęp 2022-11-06] (pol.).
  17. bogdanka1957: Strona internetowa Ludowego Zespołu Sportowego Start Bogdanowice – Stadion. [dostęp 2013-03-13]. (pol.).
  18. bogdanka1957: Strona internetowa Ludowego Zespołu Sportowego Start Bogdanowice – Dane o klubie. [dostęp 2013-03-13]. (pol.).
  19. 90minut.pl Klasa B 2015/2016, grupa: Opole XV. [dostęp 2015-09-03]. (pol.).

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
2012-04 Bogdanowice 03.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Bogdanowice - zespół kościoła parafialnego p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego (zabytek nr A-110/2010 z 15.03.2010).
Głubczyce (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Głubczyce (gmina), Poland.
Głubczyce County location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Głubczyce County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.34 N
  • S: 49.95 N
  • W: 17.55 E
  • E: 18.11 E