Bolesław Berger

Bolesław Berger
Data i miejsce urodzenia

8 sierpnia 1876
Łachów

Data i miejsce śmierci

1942
Warszawa

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości z Mieczami

Bolesław Berger ps. Kuroki (ur. 8 sierpnia 1876 w Łachowie, zm. ok. 1942 w Warszawie) – działacz socjalistyczny, jeden z głównych twórców Organizacji Bojowej PPS.

Życiorys

Ukończył średnią szkołę sztygarów w Dąbrowie Górniczej, ale ze względu na zdrowie nie podjął pracy w kopalni. W 1895 r. zatrudniony został w przędzalni wełny w Sosnowcu.

Od 1896 r. członek PPS. Aresztowany za działalność w 1897 i 1898 r. Ponownie aresztowany w 1899 roku w sprawie o zabicie agenta. Skazany na 5 lat zesłania na Syberię. Po trzech latach zbiegł i powrócił do Królestwa. Od grudnia 1903 r. do kwietnia 1904 r. członek Centralnego Komitetu Robotniczego PPS. Organizował pierwsze koła bojowe, a następnie pierwsze grupy Organizacji Spiskowo-Bojowej PPS.

W 1904 roku był jednym z organizatorów manifestacji PPS na warszawskim placu Grzybowskim, która odbyła się 13 listopada. Protestowano wówczas przeciwko poborowi do wojska rosyjskiego, w związku z wojną rosyjsko-japońską. Demonstrującym pod jego przywództwem broń dostarczył Walery Sławek, przez co pochód zakończył się krwawymi walkami z carską policją[1]. Została ona ostrzelana przez ponad 60 bojowników PPS, przez co musiała się wycofać. Było to pierwsze wystąpienie zbrojne Polaków od czasu powstania styczniowego[1].

Po 1905 r. poważnie chory na gruźlicę wyjechał do Zakopanego, następnie ukończył szkołę bojową w Krakowie. Po ukończeniu szkoły przyjeżdżał do Królestwa jako łącznik OB PPS. Aresztowany 16 grudnia 1906 r. i uwięziony w Cytadeli Warszawskiej. Nierozpoznany przez żandarmerię i zwolniony w końcu 1907 r. Następnie przebywał w Szwajcarii.

Po odzyskaniu niepodległości członek PPS. W 1927 r. członek Warszawskiego Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS oraz radny m. st. Warszawy. Od 1928 r. członek PPS dawna Frakcja Rewolucyjna. Zmarł w czasie wojny na gruźlicę gardła prawdopodobnie w 1942 r.

9 listopada 1932 r. odznaczony Krzyżem Niepodległości z Mieczami[2].

Czynnymi członkami PPS i OB PPS byli również jego bracia Stanisław i Kazimierz.

Przypisy

  1. ↑ a b Włodzimierz Kalicki, 2 kwietnia 1939. Stary browning, Wyborcza.pl, 2 kwietnia 2006 [dostęp 2008-05-23] [zarchiwizowane z adresu 2008-05-29].
  2. ↑ Zarządzenie z dnia 9 listopada 1932 r. Monitor Polski z 1932 r. Nr 259, poz. 296

Bibliografia

  • Jacek Czajowski, Jacek M. Majchrowski: Sylwetki polityków drugiej Rzeczypospolitej. Kraków: Wydawnictwo ZNAK, 1987, s. 151. ISBN 83-7006-170-2.
  • Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego” Tom 1, ISBN 83-05-11327-2