Branko Crwenkowski

Branko Crwenkowski

Бранко Црвенковски

Data i miejsce urodzenia	12 października 1962 Sarajewo
Prezydent Macedonii
Okres	od 12 maja 2004 do 12 maja 2009
Przynależność polityczna	Socjaldemokratyczny Związek Macedonii
Pierwsza dama	Jasmina Crwenkowska
Poprzednik	Lupczo Jordanowski (p.o.)
Następca	Ǵorge Iwanow
Premier Macedonii
Okres	od 1 listopada 2002 do 12 maja 2004
Przynależność polityczna	Socjaldemokratyczny Związek Macedonii
Poprzednik	Lubczo Georgiewski
Następca	Radmiła Szekerinska (p.o.)
Premier Macedonii
Okres	od 17 sierpnia 1992 do 30 listopada 1998
Przynależność polityczna	Socjaldemokratyczny Związek Macedonii
Poprzednik	Nikoła Klusew
Następca	Lubczo Georgiewski

Branko Crwenkowski, mac. Бранко Црвенковски (wym. [ˈbraŋkɔ tsr̩ˈvɛŋkɔfski]; ur. 12 października 1962 w Sarajewie) – macedoński polityk, działacz komunistyczny, lider Socjaldemokratycznego Związku Macedonii (SDSM), poseł do Zgromadzenia Republiki Macedonii, w latach 1992–1998 i 2002–2004 premier, od 2004 do 2009 prezydent Macedonii.

Życiorys

Urodził się w rodzinie macedońskich działaczy komunistycznych. W 1986 ukończył studia z zakresu robotyki na Uniwersytecie Świętych Cyryla i Metodego w Skopju. Pracował przez kilka lat w przedsiębiorstwie Semos w Skopju. Był również członkiem SKM – macedońskiego oddziału Związku Komunistów Jugosławii. W pierwszych pluralistycznych wyborach w 1990 z listy SKM-PDP uzyskał deputowanego do parlamentu ówczesnej Socjalistycznej Republiki Macedonii.

Gdy w 1991 Kiro Gligorow objął urząd prezydenta, Branko Crwenkowski został nowym liderem SKM-PDP, przekształcając to ugrupowanie w Socjaldemokratyczny Związek Macedonii. Partią kierował nieprzerwanie do 2004^[1]. W sierpniu 1992, po upadku wielopartyjnego rządu Nikoły Klusewa, lider socjaldemokratów został nowym premierem. Większość dla jego gabinetu zapewniły ugrupowania Albańczyków oraz niewielkie partie liberałów i socjalistów. Jego ugrupowanie zwyciężyło także w kolejnych wyborach w 1994; pozwoliło mu to zachować urząd premiera, który sprawował do listopada 1998, gdy po kolejnych wyborach władzę w kraju przejęła centroprawicowa opozycja z WMRO-DPMNE.

Branko Crwenkowski przez czteroletnią kadencję zasiadał w parlamencie, pełnił rolę lidera opozycji. W listopadzie 2002 powrócił na urząd premiera. W 2004 wystartował w przedterminowych wyborach prezydenckich rozpisanych po śmierci Borisa Trajkowskiego. W pierwszej turze otrzymał około 43% głosów. W drugiej poparło go niespełna 63% głosujących, pokonał w niej tym samym Saszka Kedewa^[2]. Urząd prezydenta objął w maju 2004 i sprawował przez pełną pięcioletnią kadencję, kiedy to nie zdecydował się ubiegać o reelekcję. W 2009 powrócił do pełnienia funkcji przewodniczącego SDSM, kierując tym ugrupowaniem do 2013^[1].

Przypisy

Bibliografia

• Branko Crvenkovski. cidob.org. [dostęp 2018-09-13]. (hiszp.).
• Поранешни претседатели на Република Македонија. president.gov.mk. [dostęp 2018-09-13]. (mac.).