Bronisław Sikorski (pułkownik)

Bronisław Sikorski
„Cietrzew”
pułkownik piechoty pułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

28 czerwca 1885
Koźmin Wielkopolski

Data i miejsce śmierci

27 lutego 1937[1]
Poznań

Przebieg służby
Lata służby

19141928

Siły zbrojne

Kaiserstandarte.svg Armia Cesarstwa Niemieckiego
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Orzełek Wojsk Wielkopolskich.svg Armia Wielkopolska

Jednostki

58 Pułk Piechoty
14 Wielkopolska Dywizja Piechoty

Stanowiska

d-ca oddziału garnizonowego
inspektor piechoty DOGen. Poznań
d-ca pułku piechoty
p.o d-cy piechoty dywizyjnej

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
powstanie wielkopolskie
III powstanie śląskie

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości z Mieczami Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi I stopnia Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Gwiazda Górnośląska Odznaka pamiątkowa Polskiej Organizacji Wojskowej

Bronisław Sikorski ps. „Cietrzew” (ur. 28 czerwca 1885 w Koźminie, zm. 27 lutego (lub 25 lutego[2][3]) 1937 w Poznaniu[1]) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys

Bronisław Sikorski urodził się 28 czerwca 1885 roku w Koźminie, w rodzinie Ignacego, jednego z założycieli i dyrektora Banku Parcelacyjnego w Poznaniu, i Agnieszki z domu Sznajder vel Schneider. Był wnukiem Szymona (urodzonego w Raszkowie), nauczyciela z Kotowiecka, i Antoniny z Białków, córki Franciszka (ur. 1801), nauczyciela z Topoli Małej, i Józefy z Jakubowskich (ur. 1807).

W 1891 roku rozpoczął naukę z poznańskim Gimnazjum Humanistycznym, którego jednak nie ukończył, przenosząc się do Drezna. W 1905 roku odbywał służbę w niemieckiej armii[2]

Następnie wyjechał do Wrocławia, gdzie w 1910 ukończył agronomię we Wrocławiu, a następnie w latach 1910–1912 studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim i w latach 1912–1914 na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie[2].

W latach 1914–1918 służył w armii niemieckiej, w 46 pułku piechoty. W 1918 uległ zatruciu gazami bojowymi na froncie zachodnim pod Gorlicami[3], w wyniku czego spędził 5 miesięcy w szpitalu. Następnie od października 1918 był jednym z organizatorów powstania wielkopolskiego, członek Wydziału Wojskowego Centralnego Komitetu Obywatelskiego w Poznaniu. Współorganizował Służby Straży i Bezpieczeństwa oraz Tajny Polski Sztab Wojskowy. Po wybuchu powstania brał udział w ataku na Prezydium Policji. Podczas dalszych walk przewodził oddziałami, będąc jednocześnie członkiem Naczelnej Rady Ludowej[2].

Od marca 1919 już w odrodzonym Wojsku Polskim, zaś w listopadzie 1919 został inspektorem piechoty w Dowództwie Okręgu Generalnego Poznań.

16 marca 1921 jako ochotnik w stopniu podpułkownika udał się na Śląsk, gdzie objął stanowisko inspektora piechoty w Dowództwie Obrony Plebiscytu. Ze względu na stopień, był jednym z dwóch najwyższych stopniem oficerów[2].

22 kwietnia 1921 mianowany dowódcą Grupy Południe w Wodzisławiu Śląskim, którą dowodził przez cały okres III powstania śląskiego. Grupa ta powstrzymała niemiecki kontratak znad Olzy i Odry na Wodzisław Śląski znany jako bitwa pod Olzą. Po zakończeniu III powstania śląskiego pełnił dalszą służbę wojskową.

3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 130. lokatą w korpusie oficerów piechoty[4]. W latach 1922–1928 był dowódcą 58 pułku piechoty, zastępcą dowódcy 14 Dywizji Piechoty i ponownie dowódcą 58 pułku piechoty. 31 maja 1928 ze względu na stan zdrowia[3] został przeniesiony w stan spoczynku[5][6]. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Poznań Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VII. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[7].

25 czerwca 2021 pośmiertnie mianowany został generałem brygady[8].

Odznaczenia

Życie prywatne

Żonaty z Małgorzatą Czesławą Marią Zitzlaft, z którą mieli syna Bronisława (ur. 1924)[3].

Przypisy

  1. a b Wydarzenia (s. 196). Kronika Miasta Poznania 2/1937. [dostęp 2012-07-19]. (pol.).
  2. a b c d e Zyta Zarzycka, Śląski słownik biograficzny. Seria nowa, Mirosław Fazan, Franciszek Serafin (red.), wyd. Wyd. 1, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1999, s. 268-269, ISBN 83-226-0833-0, OCLC 43050464 [dostęp 2020-01-17].
  3. a b c d e f Polak (red.) 1991 ↓, s. 131.
  4. Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 25.
  5. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 178.
  6. Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 887.
  7. Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 323, 990.
  8. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 czerwca 2021 r. nr 112.41.2021 w sprawie mianowania na stopień generała dywizji i generała brygady (M.P. z 2021 r. poz. 901)
  9. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  10. a b c d e f g Mieczysław Wrzosek: Sikorski Bronisław, pseud. Cietrzew. [w:] Polski Słownik Biograficzny T. XXXVII [on-line]. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2015-10-03].
  11. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 29.

Bibliografia

  • Encyklopedia Powstań Śląskich wyd. Instytut Śląski, Opole 1984.
  • Rocznik Oficerski 1924, s. 264, 340,
  • Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Orzełek Wojsk Wielkopolskich.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Wielkopolskich wz. 1919
Odznaka pamiątkowa Polskiej Organizacji Wojskowe1.png
Autor: Olerys, Licencja: CC BY-SA 4.0
Odznaka pamiątkowa Polskiej Organizacji Wojskowe
Kaiserstandarte.svg

Standarte seiner Majestät des Deutschen Kaisers
„Die Standarte, 4 m im Quadrat, besteht aus goldgelber Seide und zeigt das eiserne Kreuz, belegt mit dem kleineren Wappen Sr. Majestät. In den Winkeln des Kreuzes erscheinen je eine Kaiserkrone und drei rotbewehrte, schwarze Adler. Auf dem Kreuz steht "GO TT MIT UNS 18 70". Sobald Se. Majestät sich an Bord eines Schiffes begibt, wird die Kaiserstandarte am Topp des Grossmastes gehisst und alle anderen Kommando- und Unterscheidungszeichen gestrichen“.(Ströhl: Deutsche Wappenrolle, S. 80)
POL Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi 1kl BAR.svg
Baretka: Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi I Klasy
PL Epolet plk.svg
Naramiennik pułkownika Wojska Polskiego (1919-39).