Brooklyn

Brooklyn
	Okręg Nowego Jorku
	Flaga
	Dewiza: Eendraght Maeckt Maght; („Unity makes strength”)
Państwo	Stany Zjednoczone
Stan	Nowy Jork
Miasto	Nowy Jork
Data założenia	1634
Zarządzający	Eric Adams
Powierzchnia	250 km²
	Położenie na mapie Nowego Jorku;
	40°37′29″N 73°57′08″W/40,624722 -73,952222
	Portal Stany Zjednoczone

Dane historyczne
Rok	Ludność	Zm., %
1698	2017	–
1712	1925	−4,6%
1723	2218	15,2%
1737	2348	5,9%
1746	2331	−0,7%
1756	2707	16,1%
1771	3623	33,8%
1790	4549	25,6%
1800	5740	26,2%
1810	8303	44,7%
1820	11 187	34,7%
1830	20 535	83,6%
1840	47 613	131,9%
1850	138 882	191,7%
1860	279 122	101%
1870	419 921	50,4%
1880	599 495	42,8%
1890	838 547	39,9%
1900	1 166 582	39,1%
1910	1 634 351	40,1%
1920	2 018 356	23,5%
1930	2 560 401	26,9%
1940	2 698 285	5,4%
1950	2 738 175	1,5%
1960	2 627 319	−4%
1970	2 602 012	−1%
1980	2 231 028	−14,3%
1990	2 300 664	3,1%
2000	2 465 326	7,2%
2010	2 504 700	1,6%
Dane dla hrabstwa Kings. Źródła: 1698 – 1771^[1], 1790 – 1990^[2], 2007^[3]

Brooklyn – jeden z pięciu okręgów (boroughs) Nowego Jorku oraz jednocześnie hrabstwo w stanie Nowy Jork, o nazwie Kings County. W 2019 roku liczył ok. 2 559 903 mieszkańców, co daje największą populację ze wszystkich okręgów Nowego Jorku^[4].

Wcześniej Brooklyn był oddzielnym miastem (do 1898 r.), rozwinął się z małej osady położonej nad East River, którą założyli Holendrzy, nazywając ją „Breuckelen” (od miasta w Holandii o nazwie Breukelen).

Hrabstwo Kings, pokrywające się granicami z Brooklynem, jest hrabstwem z największą liczbą mieszkańców w USA. Zostało tak nazwane na cześć króla angielskiego Karola II.

Brooklyn bywa nazywany miastem drzew albo też miastem domów. Bierze się to z tego, że dzielnica ta jest „sypialnią” dla mieszkańców, którzy pracują na Manhattanie, a na Brooklynie mieszkają. Natomiast „miasto drzew” wzięło się z dużej liczby parków znajdujących się w tej dzielnicy.

Położenie

Brooklyn jest położony w zachodniej części Long Island. Granicę lądową posiada jedynie z Queens na płn.-wsch. Najbardziej na zachód położony jest akwen Newtown Creek, przez który przechodzą mosty im. Kościuszki i Pułaskiego, wpada on do East River. Najwyższym punktem Brooklynu jest Prospect Park, który mierzy 200 metrów. Powierzchnia hrabstwa wynosi około 251 km². Brooklyn posiada połączenia z:

Manhattanem – mosty Williamsburg, Manhattan i Brooklyn Bridge oraz tunel Brooklyn–Battery Tunnel.
Staten Island – most Verrazano-Narrows

Widok na Brooklyn Heights z Dolnego Manhattanu

Mapa z 1879

Historia

Obecny Brooklyn wziął swój początek z sześciu miasteczek, które założyli Holendrzy. Były to:

Gravesend: założone w 1645 r. przez potomków anabaptystów na podstawie zezwolenia Holendrów.
Brooklyn Heights: jako „Breuckelen” założony w 1646 r., po którym dzielnica wzięła swą nazwę.
Flatlands: jako „Neuwe Amersfoort” założone w 1647 r.
Flatbush: jako „Midwout” założone w 1652 r.
New Utrecht: założony w 1657 r., nazwę swą wziął z miasta Utrecht w Holandii.
Bushwick: jako „Boswijk” założone w 1661 r.

Po pokonaniu Holendrów Anglicy połączyli osady w hrabstwo o nazwie Kings w 1664 r., które stało się częścią angielskiej kolonii Nowy Jork.

27 sierpnia 1776 r. odbyła się tu bitwa znana jako bitwa na Long Island, która była pierwszym wielkim starciem w czasie amerykańskiej wojny o niepodległość. Brooklyn rozwijał się głównie dzięki wspaniałej prosperity jaka panowała w tym czasie na Manhattanie osiągając w połowie XIX w. pozycję trzeciego najbardziej zaludnionego miejsca w USA. W 1898 r. większość mieszkańców Brooklynu, który do tej pory był oddzielnym miastem, opowiedziała się za przyłączeniem do Nowego Jorku stając się jego piątą dzielnicą. Mimo tego Brooklyn zachował status hrabstwa.

Mieszkańcy

Brooklyn nie jest jednolity ani etnicznie, ani jako zwarta aglomeracja. Można go podzielić na wiele części zarówno ze względu na zamożność mieszkańców, zabudowę czy przynależność etniczną. Na przykład Borough Park zamieszkuje społeczność żydowska, Bedford-Stuyvesant – Afroamerykanie, Bensonhurst – Włosi, Greenpoint – Polacy, Sunset Park – Latynosi, Brighton Beach i Sheepshead Bay natomiast Rosjanie.

Większa część Brooklynu to dzielnice mieszkaniowe. Brooklyn staje się także pierwszym miejscem pobytu dla większości imigrantów, którzy kierują swe kroki do Nowego Jorku, co sprawia że zachodzą tu ciągłe zmiany – zarówno pod względem etnicznym, jak i kulturowym.

Jednostki administracyjne Brooklynu

Brooklyn dzieli się na 18 jednostek organizacyjnych (tzw. „community boards”), są to:

Williamsburg, Greenpoint (skupisko Polonii nowojorskiej)
Downtown Brooklyn, Brooklyn Heights, Fulton Mall, Boerum Hill, Fort Greene, Brooklyn Navy Yard, Fulton Ferry i Clinton Hill
Bedford-Stuyvesant, Stuyvesant Heights i Ocean Hill
Bushwick
East New York, Cypress Hills, Highland Park, New Lots, City Line i Starrett City
Carroll Gardens, Park Slope, Gowanus i Cobble Hill
Sunset Park i Windsor Terrace
Crown Heights, Prospect Heights i Weeksville
Crown Heights, Prospect Lefferts Gardens i Wingate
Bay Ridge, Dyker Heights i Fort Hamilton
Bath Beach, Gravesend, Mapleton i Bensonhurst
Boro Park, Kensington, Ocean Parkway i Midwood
Coney Island, Brighton Beach, Bensonhurst, Gravesend i Seagate
Flatbush, Midwood, Kensington i Ocean Parkway
Sheepshead Bay, Manhattan Beach, Kings Bay, Gerritsen Beach, Kings Highway, East Gravesend, Madison, Homecrest i Plum Beach
Brownsville i Ocean Hill
East Flatbush, Remsen Village, Farragut, Rugby, Erasmus i Ditmas Village
Canarsie, Bergen Beach, Mill Basin, Flatlands, Marine Park, Georgetown, i Mill Island

Gospodarka

Na rynek pracy Brooklynu wpływają trzy główne czynniki: stan gospodarki Stanów Zjednoczonych i Nowego Jorku, przemieszczanie się ludności oraz pozycja tej gminy miejskiej (jednostki administracyjnej) jako zaplecza pracowniczego dla innych gmin miejskich Nowego Jorku. Około 44 procent mieszkańców Brooklynu jest zatrudnionych na terenie gminy, ale aż ponad połowa pracuje poza jej granicami. W związku z powyższym warunki ekonomiczne panujące w innych gminach miejskich Nowego Jorku – przede wszystkim na Manhattanie – mają kluczowe znaczenie dla mieszkańców Brooklynu, którzy poszukają pracy. Godnym podkreślenia jest duża międzynarodowa imigracja do Brooklynu, która generuje miejsca pracy w usługach, handlu oraz w budownictwie^[5].

Kultura i sztuka

Brooklyn Museum

W dzielnicy znajduje się słynne Brooklyn Museum (Muzeum w Brooklynie) – jedno z najstarszych i największych muzeów sztuki w Stanach Zjednoczonych^[6]. Jego powierzchnia całkowita wynosi 52 025 m² (drugie co do wielkości muzeum w Nowym Jorku)^[7].

Równie znany jest ogród botaniczny – Brooklyn Botanic Garden, stanowiący zieloną wyspę wśród zurbanizowanego, nowojorskiego krajobrazu. W założonym na przełomie XIX i XX w. ogrodzie znaleźć można ponad 14 tys. gatunków roślin. Na 21 hektarach ukrytych jest wiele „ogrodów w ogrodzie”, oranżerii, małej botanicznej architektury czy specjalistycznych kolekcji roślin. Odwiedzający, w liczbie około milion osób rocznie, mogą relaksować się wśród 200 drzew wiśni, w ogrodzie japońskim, ogrodzie różanym, ogrodzie rodzimych roślin amerykańskich, ogrodzie szekspirowskim (jest tam ponad 80 roślin znanych z dramatów angielskiego twórcy), ogrodzie dla osób niewidomych (z podpisami w alfabecie Braille’a) czy ogrodzie wodnym (z roślinami z terenów podmokłych i nadrzecznych)^[8].

Sztuka filmowa

Na Brooklynie mieszkają główni bohaterowie filmu Super Mario Bros.
Przede wszystkim na Brooklynie rozgrywa się akcja serialu Dwie spłukane dziewczyny.