Brygida Helbig

Brigitta Helbig-Mischewski
(Brygida Helbig)
ilustracja
Państwo działania

Polska
Niemcy
Czechy

Data i miejsce urodzenia

12 listopada 1963
Szczecin

Doktor habilitowana nauk humanistycznych
Specjalność: literatura polska
kultura polska
Alma Mater

Uniwersytet Ruhry w Bochum

Doktorat

1 grudnia 1994
Ruhr-Universität w Bochum

Habilitacja

7 lipca 2004
Uniwersytet Humboldtów w Berlinie

Pracownik naukowy
Nauczyciel akademicki
Uniwersytet

Uniwersytet Humboldtów w Berlinie
Uniwersytet Karola

Okres zatrudn.

1994–2006
2006–2007

Uniwersytet

Uniwersytet Szczeciński

Okres zatrudn.

2008–2013

Uniwersytet

Collegium Polonicum w Słubicach (UAM w Poznaniu)

Okres zatrudn.

październik 2013–

Odznaczenia
Złota Sowa Polonii (2016)

Brygida Helbig, właściwie Brigitta Helbig-Mischewski (ur. 12 listopada 1963 w Szczecinie[1]) – polska literaturoznawczyni, nauczycielka akademicka i pisarka. Zainteresowania naukowe: literaturoznawstwo (specjalność: literatura i kultura polska), slawistyka, germanistyka, komparatystyka, krytyka literacka, gender, asymilacja kulturowa i komunikacja międzykulturowa. Jako autorka mieszkająca od 1983 w Niemczech pisze w języku polskim i niemieckim.

Życiorys

Jej przodkami od strony ojca byli Niemcy galicyjscy, którzy przed 1940 mieszkali w Steinfels i Bandrowie[2]. Po maturze w II Liceum Ogólnokształcącym w Szczecinie rozpoczęła studiowanie polonistyki na Wyższej Szkole Pedagogicznej w Szczecinie[a]. W listopadzie 1983 roku wyemigrowała do Niemiec i kontynuowała studia (slawistyka i germanistyka) na Uniwersytecie Ruhry w Bochum. Studia ukończyła w 1990 roku z tytułem magistra na podstawie pracy dyplomowej PałubaKarola Irzykowskiego – Konstrukcja i psychologiczna koncepcja powieści. W 1991 roku otrzymała stypendium promocyjne od Fundacji Stypendialnej Katolickich Biskupów Niemieckich „Cusanuswerk” na realizację projektu doktorskiego i uzyskała w grudniu 1994 roku na podstawie rozprawy dotyczącej analizy ruchu kulturowego New Age. Rozprawę pisała u prof. Marii Janion. Stopień doktora nauk humanistycznych uzyskała na uniwersytecie w Bochum.

W grudniu 1994 roku przeprowadziła się do Berlina i została pracownikiem naukowym, później asystentem profesora, Instytutu Slawistyki Uniwersytetu Humboldtów. Habilitowała się rozprawą habilitacyjną dotyczącą twórczości oraz osobowości Piotra Własta uzyskując 7 lipca 2004 stopień naukowy doktor habilitowanej nauk humanistycznych na Uniwersytecie Humboldtów. Od 2005 roku wykładała jako Privatdozentin na Uniwersytecie Humboldtów, zaś podczas semestru zimowego 2006/07 oraz semestru letniego 2007 na Uniwersytecie Karola w Pradze. Od 2008 do 2013 roku była profesor wizytującą na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Szczecińskiego.

Od października 2013 roku jest profesorem Polsko-Niemieckiego Instytutu Badawczego w Collegium Polonicum w Słubicach[3]. W październiku 2014 została przewodniczącą Rady Programowej Uniwersytetu Trzech Pokoleń (UTP) w Berlinie[4]. Od 2018 jest autorką felietonów radiowego gatunku feature w rozgłośni WDR-COSMO[5].

Nagrody i nominacje

W okresie 1991–1994 otrzymywała stypendium promocyjne od Fundacji Stypendialnej Katolickich Biskupów Niemieckich „Cusanuswerk” w Bonn w celu realizacji przewodu doktorskiego. W 2011 roku otrzymała fundację Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz została wyróżniona nagrodą naukową rektora Uniwersytetu Szczecińskiego za 565-stronicową monografię o Marii Komornickiej.

Została dwukrotne nominowana do Nagrody Literackiej Nike: w 2012 za zbiór opowiadań Enerdowce i inne ludzie[6] oraz w 2014 za powieść Niebko (finał Nagrody)[7]. Finalistka Nagrody Literackiej Gryfia 2012 za Enerdowce i inne ludzie.

Za powieść Niebko została w 2013 roku nominowana w Katowicach do Śląskiego Wawrzynu Literackiego oraz otrzymała 2 kwietnia 2016 w Wiedniu Złotą Sowę Polonii w kategorii „Literatura”[8]. Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej w Berlinie oraz Stowarzyszenie Willa Decjusza w Krakowie przyznały jej granty w celu realizacji projektów naukowych[9]. W 2017 nominowana do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy za powieść Inna od siebie[10].

Publikacje

tomy wierszy:

zbiory opowiadań:

  • Enerdowce i inne ludzie, czyli jak nie zostałem bohaterem. Wydawnictwo Forma, Szczecin 2011 i 2014
    • w jęz. niemieckim: Ossis und andere Leute. freiraum-verlag, Greifswald 2015, ISBN 978-3-943672-71-8.

powieści:

  • Pałówa. Gdańsk 2000
  • Anioły i świnie. W Berlinie!!. Wydawnictwo Forma, Szczecin 2005
    • w jęz. niemieckim: Engel und Schweine. freiraum-verlag, Greifswald 2016, ISBN 978-3-943672-91-6.
  • Niebko. Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2013
    • w jęz. niemieckim: Kleine Himmel. Klak Verlag, Berlin 2019, ISBN 978-3-948156-07-7.
  • Inna od siebie. Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2016, ISBN 978-83-280-2137-2.

literaturoznawstwo:

  • „Pałuba” Karola Irzykowskiego – Konstrukcja i psychologiczna koncepcja powieści. (praca magisterska), Ruhr-Universität, Bochum 1990.
  • New-Age-Diskurs in der polnischen Literaturwissenschaft und Literaturkritik der 70er und 80er Jahre (w języku polskim: Dyskurs New Age w polskim literaturoznawstwie i krytyce literackiej lat 70-tych 80-tych). (praca doktorska), Verlag Otto Sagner, München 1995, ISBN 978-3-87690-611-9.
  • Strącona bogini. Rzecz o Marii Komornickiej. (rozprawa habilitacyjna 2004), Universitas, Kraków 2010, ISBN 978-83-242-0823-4.

Adaptacje teatralne

  • z Janiną Szarek (reżyseria): Pfannkuchen, Schweine, Heiligenscheine, Teatr Studio am Salzufer w Berlinie 2014 oraz Teatr Współczesny w Szczecinie 2014 według Anioły i świnie. W Berlinie!!. Sztuka została również wystawiona w czerwcu 2015 na festiwalu teatralnym Unithea w Słubicach[11].

Uwagi

Przypisy

  1. Krzysztof Lichtblau: Brygida Helbig. Encyklopedia Pomorza Zachodniego, 2015. [dostęp 2016-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-29)].
  2. Brygida Helbig: Steinfels – teren prywatny. Tygiel Kultury 1-6 (2015), 2015. s. 170–175. [dostęp 2016-08-26]. (pol.).
  3. Prof. UAM dr hab. Brigitta Helbig-Mischewski. cp.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-06)]..
  4. Uniwersytet Trzech Pokoleń – Plan wykładów. Uniwersytet Trzech Pokoleń. [dostęp 2016-07-29].
  5. Brygida Helbig. WDR. [dostęp 2020-07-22]. (pol.).
  6. Nagroda Nike 2012. nike.org.pl. [dostęp 2015-08-22].
  7. Nagroda Nike 2014. nike.org.pl. [dostęp 2015-08-22].
  8. Złote Sowy Polonii rozdane już po raz jedenasty.
  9. Prof. UAM dr hab. Brigitta Helbig-Mischewski – Badania. Collegium Polonicum w Słubicach. [dostęp 2016-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-16)].
  10. Znamy nominowanych do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy – Nagroda Literacka m.st. Warszawy – Kulturalna Warszawa, www.kulturalna.warszawa.pl [dostęp 2017-04-16] [zarchiwizowane z adresu 2017-04-16] (pol.).
  11. Unithea #18, s. 22–23.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Colloqium Opole 13. Nov. 2012.jpg
Autor: Robert Wieczorek, Licencja: CC BY-SA 3.0 de
PIN–Instytut Śląski w Opolu, Colloquium 13. November 2012