Bylica draganek

Bylica draganek
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

bylica

Gatunek

bylica draganek

Nazwa systematyczna
Artemisia dracunculus L.
Sp. Pl. 849. 1753
Synonimy
  • Artemisia glauca Pall. ex Willd.
  • Artemisia glauca var. dracunculina Fernald
  • Artemisia redowskyi Ledeb[3].
Bylica estragon – liście

Bylica draganek, bylica estragon, estragon zwyczajny[4] (Artemisia dracunculus L.) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Dziko występuje w Azji, południowo-wschodniej Europie i Ameryce Północnej[3]. Powszechnie stosowana w szczególności w Hiszpanii, Niemczech i Francji. W tym ostatnim kraju zyskała miano króla przypraw[5]. W wielu krajach jest uprawiana. Status gatunku we florze Polski: gatunek uprawiany, kenofit i efemerofit.

Morfologia

Pokrój
Kształtem i wysokością zbliżona do bylicy piołun, lecz słabiej rozkrzewiona.
Łodyga
Prosta, na wpół zdrewniała, wysokość do 150 cm.
Liście
Lancetowate lub równowąskie, zaostrzone, całobrzegie, lekko zwisające.
Kwiaty
Koszyczki osadzone wzdłuż gałązek szczytowych, nieco mniejsze niż u bylicy piołun, zebrane w luźne wiechy.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od lipca do października. Siedlisko: spotykana czasem w stanie dzikim przy drogach, budynkach, na rumowiskach. Lubi stanowiska nasłonecznione, gleby próchniczne i wilgotne. Liczba chromosomów 2n= 18[6].

Zastosowanie

  • Sztuka kulinarna
    • Estragon używany jest do zaprawiania octów ziołowych i musztardy.
    • Używa się go do kiszenia ogórków i kapusty.
    • Świeże ziele można dodawać do sałatek oraz zup.
    • Poprawia smak niesłonych potraw, z tego względu jest stosowany w diecie bezsolnej.
    • Doskonały do drobiu, ryb i potraw z jajek.
    • Estragonu nie należy gotować.
  • Roślina lecznicza – najczęściej stanowi składnik mieszanek ziołowych.
    • Surowiec zielarski: ziele estragonu (Herba Dracunculi), w jego skład wchodzą olejki eteryczne do 0,8% (m.in. estragol), gorycze, garbniki, karoteny i dużo soli mineralnych, w tym jod[7].
    • Działanie: lekko moczopędne; wzmaga wydzielanie soków trawiennych i uzupełnia braki witaminy A[8]. Stosuje się go przy kuracjach wzmacniających, przy braku apetytu lub też przy zaburzeniach żołądkowych. Jednak jego działanie jest słabe, stąd też używa się go najczęściej w mieszankach ziołowych[8].
    • Zbiór i suszenie: ziele zbiera się następnego roku. Należy ściąć pędy długości 20-30 cm przed kwitnieniem (kolejne zbiory w miarę odrastania pędów) i suszyć związane w niewielkie pęczki.
  • Roślina uprawna, uprawiana jako roślina przyprawowa.

Uprawa

W czasie surowych zim w Polsce może przemarzać (strefy mrozoodporności 6-9)[9]. Dlatego też przed zimą ścina się ją przy ziemi i okrywa. Najłatwiej rozmnażać roślinę przez podział starszych roślin wykopanych w tym celu w kwietniu lub maju. Każda oddzielona sadzonka powinna mieć pęd z korzeniami. Nie wymaga specjalnej pielęgnacji, wystarczy odchwaszczać i podlewać.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
  3. a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-05-27].
  4. Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych łacińsko-polski. Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 30. ISBN 978-83-925110-5-2.
  5. /https://web.archive.org/web/20150424053803/http://www.seremet.org/przyprawy/estragon.html
  6. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  7. Jan Macků, Jindrich Krejča, Apoloniusz Rymkiewicz: Atlas roślin leczniczych. Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, 1989. ISBN 83-04-03281-3.
  8. a b Anna Mazerant: Mała księga ziół. Warszawa: Inst. Wyd. Zw. Zawodowych, 1990. ISBN 83-202-0810-6.
  9. Geoffrey Burnie i inni, Botanica : ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.

Media użyte na tej stronie

Artemisia dracunculus3.jpg
(c) I, KENPEI, CC-BY-SA-3.0
A tárkony (Artemisia dracunculus) a őszirózsafélék (Asteraceae) családjába, az Üröm nemzetségbe tartozó, évelő gyógy-, és fűszernövény. Magyar népies nevei: esztragon, tárkonyüröm, tárkony.