C/2019 Y4 (ATLAS)

C/2019 Y4 (ATLAS)
Ilustracja
C/2019 Y4 (ATLAS) widziana przez teleskop, 19 marca 2020
OdkrywcaAsteroid Terrestrial-Impact Last Alert System
Data odkrycia28 grudnia 2019
Elementy orbity
Półoś wielka330,6 ± 1,6[1] au
Mimośród0,999235 ± 0,000004[1]
Peryhelium0,252838 ± 0,000003[1] au
Aphelium661,0 ± 3,2[1] au
Okres orbitalny6011 ± 44[1] lat
Nachylenie orbity względem ekliptyki45,384 ± 0,001[1]°
Długość węzła wstępującego120,572 ± 0,001[1]°
Argument peryhelium177,408 ± 0,001[1]°
Moment przejścia przez peryhelium31 maja 2020[1]
Charakterystyka fizyczna jądra

C/2019 Y4 (ATLAS) – kometa długookresowa, odkryta w grudniu 2019 r., która mogła stać się widoczna gołym okiem w pobliżu peryhelium w maju 2020[2], gdyby nie doszło do jej rozpadu w połowie kwietnia. Została odkryta za pomocą Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System, znajdującego się w pobliżu szczytu Mauna Loa, na wyspie Hawaiʻi na Hawajach[3].

Historia obserwacji

Droga komety na ziemskim niebie; spiralne fragmenty wynikają z ruchu obiegowego Ziemi wokół Słońca

W chwili odkrycia w grudniu 2019 roku kometa C/2019 Y4 miała widomą wielkość gwiazdową 19,6m[4]. W marcu 2020 jej jasność zaczęła rosnąć szybciej, niż oczekiwano i osiągnęła wielkość gwiazdową 8m. Przewidywano wtedy, że do 1 maja kometa może pojaśnieć do 5m i być widoczna gołym okiem. W pobliżu peryhelium jej jasność miała osiągnąć maksimum, oceny jasności były jednak bardzo rozbieżne: od +2 do −6[2]. Ta druga wartość oznacza, że kometa stałaby się jaśniejsza niż planeta Wenus. Jednakże na początku kwietnia 2020 jasność komety zaczęła spadać, a obserwacje chińskich astronomów (m.in. obserwowane wydłużenie jądra) sugerowały, że się rozpada[5][6].

Zdjęcia fragmentów jądra komety C/2019 Y4 (ATLAS) wykonane przez Teleskop Hubble’a

Rozpad jako pierwszy potwierdził astronom amator Jose de Queiros, który 11 kwietnia sfotografował 3 fragmenty komety[7][8]. Obserwacje poczynione w dniach 12–14 kwietnia 2020 w ramach The Virtual Telescope Project 2.0 pokazywały, że kometa rozpadła się na co najmniej cztery części[9][10][11]. Na kolejnych zdjęciach – z 17 kwietnia – widać dalszą fragmentację komety[12]. Fotografie wykonane Kosmicznym Teleskopem Hubble’a 20 kwietnia[13] i 23 kwietnia 2020 wykazały istnienie około 30 fragmentów (20 kwietnia) oraz 25 fragmentów komety (23 kwietnia). Wszystkie były otoczone warkoczem pyłowym[7][8].

Efemerydy z 16 kwietnia 2020 przewidywały osiągnięcie jasności 5m około 25 maja, a najwyższą jasność pod koniec maja ok. 4m[14].

Kometa minęła Ziemię 23 maja 2020 w znacznej odległości, około 0,7809 au (116,8 mln km)[14].

Sonda Solar Orbiter przeszła w dniach 31 maja – 1 czerwca przez warkocz jonowy i 6 czerwca przez warkocz pyłowy C/2019 Y4 (ATLAS)[15][16].

Orbita

Kometa porusza się po bardzo wydłużonej trajektorii eliptycznej, obiegając Słońce w czasie ocenianym na około 6000 lat. W peryhelium znalazła się bliżej Słońca niż Merkury (0,25 au[1][17]). Jej orbita jest podobna do orbity Wielkiej Komety z 1844 roku, co sugeruje, że oba obiekty mogą być fragmentami jednego ciała macierzystego[2][18].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j C/2019 Y4 (ATLAS) w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.) [data dostępu: 2020-04-16]
  2. ↑ a b c Eddie Irizarry: How to see bright Comet ATLAS. EarthSky, 2020-03-22. [dostęp 2020-03-24].
  3. ↑ C/2019 Y4 (ATLAS) w bazie Minor Planet Center (ang.)
  4. ↑ Seiichi Yoshida: C/2019 Y4 (ATLAS). W: aerith.net [on-line]. [dostęp 2020-03-22].
  5. ↑ Quanzhi Ye, Qicheng Zhang: Possible Disintegration of Comet C/2019 Y4 (ATLAS) (ang.). The Astronomer’s Telegram, 2020-04-06. [dostęp 2020-04-10].
  6. ↑ I.A. Steele, R.J. Smith, J. Marchnat: C/2019 Y4 - confirmation of nuclear change (ang.). The Astronomer’s Telegram, 2020-04-06. [dostęp 2020-04-10].
  7. ↑ a b Claire Andreoli, Ray Villard, David Jewitt, Quanzhi Ye: Hubble Watches Comet ATLAS Disintegrate Into More Than Two Dozen Pieces (ang.). NASA.gov, 2020-04-28. [dostęp 2020-04-29].
  8. ↑ a b Radek Kosarzycki: Hubble obserwuje koniec życia komety ATLAS. Puls Kosmosu, 2020-04-30. [dostęp 2020-05-02].
  9. ↑ Gianluca Masi: C/2019 Y4 Atlas fragmentation: follow-up – 12 Apr. 2020 (ang.). The Virtual Telescope Project 2.0, 2020-04-13. [dostęp 2020-04-16].
  10. ↑ Gianluca Masi: C/2019 Y4 Atlas fragmentation: further observations – 14 Apr. 2020 (ang.). The Virtual Telescope Project 2.0, 2020-04-15. [dostęp 2020-04-16].
  11. ↑ Adam Hurcewicz: Rozpad komety C/2019 Y4 (ATLAS). Kosmonauta.net, 2020-04-14. [dostęp 2020-04-16].
  12. ↑ Gianluca Masi: C/2019 Y4 Atlas fragmentation: further evolution – 17 Apr. 2020 (ang.). The Virtual Telescope Project 2.0, 2020-04-18. [dostęp 2020-04-18].
  13. ↑ 2019Y4 HST 20200420. University of Maryland. [dostęp 2020-04-22].
  14. ↑ a b HORIZONS Web-Interface [dostęp 2020-04-16].
  15. ↑ Solar Orbiter to pass trough the tails of Comet ATLAS (ang.). The European Space Agency, 2020-05-29. [dostęp 2020-05-30].
  16. ↑ Krzysztof Kanawka: Solar Orbiter i kometa C/2019 Y4 (ATLAS). Kosmonauta.net, 2020-05-14. [dostęp 2020-05-30].
  17. ↑ Adam Hurcewicz: Nowe informacje o C/2019 Y4 (ATLAS) (pol.). Kosmonauta.net, 2020-03-17. [dostęp 2020-03-24].
  18. ↑ Kometa Atlas robi się coraz jaśniejsza. Zanosi się na kosmiczne widowisko (pol.). Dziennik Naukowy, 2020-03-24. [dostęp 2020-03-24].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Comet 2019 Y4 ATLAS-sky.png
Autor: Tomruen, Licencja: CC BY-SA 4.0
en:C/2019_Y4_(ATLAS) orbit, JPL Horizons, Rec #:90004446 (+COV) Soln.date: 2020-Mar-19_18:45:13
525 2019Y4 19 03.jpg
Autor: Gerald Rhemann, Licencja: CC BY-SA 3.0
3月19日C/2019 Y4彗星已拥有一定长度的彗尾
Hubble Watches Comet ATLAS Disintegrate Into More Than Two Dozen Pieces (49832598833).png
Autor: NASA Goddard Space Flight Center from Greenbelt, MD, USA, Licencja: CC BY 2.0

Two new images from Hubble show the doomed comet C/2019 Y4 (ATLAS). Taken on April 20 and 23, 2020, they provide the sharpest views yet of the comet's solid icy nucleus breaking apart into as many as 30 pieces that are each roughly the size of a house.

The comet was discovered on Dec. 29, 2019, by the ATLAS (Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System) robotic astronomical survey system based in Hawaii. The comet's fragmentation was confirmed by amateur astronomer Jose de Queiroz, who was able to photograph around three pieces of the comet on April 11. With its crisp resolution, Hubble has a front-row seat to look for more pieces. And astronomers weren't disappointed with what it saw.

Scientists know that the comet's nucleus — the fountainhead of the glamorous tail — is a fragile cluster of ices and dust. However, astronomers don't know why some comets break apart like exploding aerial fireworks shells. Could the warming influence of the Sun cause a comet to become unglued as it enters the inner solar system? Or could the icy nucleus spin up as it shoots out jets of warming gases, causing it to fly apart?

The disintegrating comet was approximately 91 million miles (146 million kilometers) from Earth when the latest Hubble observations were taken. If any of it survives, the comet will make its closest approach to Earth on May 23 at a distance of about 72 million miles (116 million kilometers). Eight days later it will skirt past the Sun at 25 million miles (40 million kilometers).

Credit: NASA, ESA, D. Jewitt (UCLA), and Q. Ye (University of Maryland)

More <a href="https://go.nasa.gov/3aQXggO" rel="noreferrer nofollow">go.nasa.gov/3aQXggO</a>

<a href="https://go.nasa.gov/3bOt4Ej" rel="noreferrer nofollow">NASA image use policy.</a>

<a href="https://go.nasa.gov/35fFK4z" rel="noreferrer nofollow">NASA Goddard Space Flight Center</a> enables NASA’s mission through four scientific endeavors: Earth Science, Heliophysics, Solar System Exploration, and Astrophysics. Goddard plays a leading role in NASA’s accomplishments by contributing compelling scientific knowledge to advance the Agency’s mission.

Follow us on <a href="https://go.nasa.gov/2VNJ2Jk" rel="noreferrer nofollow">Twitter</a>

Like us on <a href="https://go.nasa.gov/3aQXhkS" rel="noreferrer nofollow">Facebook</a>

Find us on <a href="https://go.nasa.gov/3aI59oM" rel="noreferrer nofollow">Instagram</a>