Cała Polska czyta dzieciom

Cała Polska czyta dzieciom – kampania społeczna, rozpoczęta w czerwcu 2001 przez Fundację „ABCXXI – Cała Polska czyta dzieciom” (do roku 2005 działającą jako: Fundacja „ABCXXI – Program Zdrowia Emocjonalnego”), mająca na celu propagowanie codziennego czytania dzieciom jako skuteczną, tanią i przyjazną metodę wspomagania ich wszechstronnego rozwoju – psychicznego, umysłowego, społecznego i moralnego – oraz budowania zasobów wewnętrznych dziecka: kompetencji emocjonalnych i intelektualnych. Poprzez nadawanie spotów reklamowych w mediach i inne działania promocyjne, edukacyjne i organizacyjne, Fundacja przekonuje, że czytanie dziecku dla przyjemności – 20 minut dziennie. Codziennie! – jest mądrym sposobem spędzania czasu z dzieckiem i najlepszą inwestycją w jego przyszłość.

Cele kampanii

Kampania „Cała Polska czyta dzieciom” (CPCD) zachęca rodziców, wychowawców i innych dorosłych, do codziennego, co najmniej 20-minutowego czytania dzieciom. Jednocześnie, Fundacja przypomina o potrzebie kontrolowania ilości i jakości programów telewizyjnych oraz gier komputerowych, które w życiu przeciętnego współczesnego dziecka zajmują więcej czasu niż szkoła.

Organizatorzy kampanii

Inicjatorką kampanii społecznej „Cała Polska czyta dzieciom”(CPCD) była Irena Koźmińska, założycielka i prezes Fundacji ABCXXI – Cała Polska czyta dzieciom, której misją jest wspieranie zdrowia psychicznego, umysłowego i moralnego dzieci i młodzieży poprzez działania oświatowe, edukacyjne, organizacyjne, promocyjne oraz lobbingowe. Kampania prowadzona jest obecnie w całym kraju przez 6376 wolontariuszy – Liderów i Koordynatorów (dane z lipca 2011 roku). Do ogłoszonych przez Fundację programów: „Czytające Szkoły” oraz „Czytające Przedszkola” przystąpiło ponad 2350 szkół i ponad 2300 przedszkoli (dane z lipca 2011 roku)[1].

Placówki, które wprowadziły codzienne głośne czytanie dzieciom obserwują wzrost zrozumienia tekstów i poleceń, poprawę koncentracji, łatwość wypowiedzi ustnych i pisemnych, wzrost motywacji do nauki i chęci do współpracy, powstawanie więzi pomiędzy uczniami oraz pomiędzy uczniami i czytającym nauczycielem, wzrost czytelnictwa wśród dzieci, a także znaczną poprawę zachowania[2].

Historia kampanii

Kampania rozpoczęła się w czerwcu 2001 reklamowym spotem nadawanym w TVP, w którym wystąpił Krzysztof Stelmaszyk. Humorystyczna scena, w której dziecko podchodzi do oglądającego telewizję ojca i pyta: „Tato, a czy ty umiesz czytać”, odniosła zamierzony skutek i do kampanii CPCD zaczęli się zgłaszać liczni wolontariusze – nauczyciele, bibliotekarze, rodzice. Kampanię wsparli także entuzjastycznie artyści, dziennikarze, wydawcy, księgarze, sportowcy, politycy.

W czerwcu 2002 Fundacja zorganizowała I Ogólnopolski Tydzień Czytania Dzieciom (OTCD), w którym wzięło udział ponad 150 miejscowości. Rok później w II OTCD uczestniczyło 300, w roku 2004 – ponad 1000, zaś w VIII OTCD w 2010 roku – ponad 2500 miejscowości. W 2003 r. Fundacja rozpoczęła dwa nowe programy edukacyjne: „Czytające szkoły” i „Czytające przedszkola”, z sukcesem promujące wprowadzenie głośnego czytania dzieciom w szkołach i przedszkolach. Wkrótce pojawili się koordynatorzy na poszczególne województwa, miasta, gminy, a także liderzy – w szkołach, przedszkolach, bibliotekach oraz innych placówkach i instytucjach współpracujących z Fundacją.

Do kampanii CPCD dołączyły się m.in. instytucje z Wrocławia pod hasłem „Cały Wrocław czyta dzieciom”. Organizatorami i koordynatorami tej akcji byli metodycy Wrocławskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli. Akcja została rozpisana jako konkurs dla szkół podstawowych i gimnazjalnych oraz dla przedszkoli.

Aby dotrzeć do szerokiej rzeszy odbiorców, Fundacja wyprodukowała reklamy telewizyjne (wspomniane już „Tato, czy ty umiesz czytać?”, „Męskie Rozmowy”, „Czy jest Harry Potter?”, „Rodzinka”, „Strychostrachy”), krótkie filmy ze znanymi osobistościami czytającymi swoim dzieciom, 11 filmików z aktorami seriali telewizyjnych czytających swoim serialowym dzieciom i teledyski: „Wspomnienia są blisko” w wykonaniu Natalii Kukulskiej, „Cała Polska czyta dzieciom” (w wykonaniu Maryli Rodowicz, Eweliny Flinty, Majki Jeżowskiej, Zbigniewa Zamachowskiego, Piotra Fronczewskiego, Mateusza Damięckiego).

Podobne kampanie społeczne

  • W krajach anglojęzycznych akcja „Get caught reading” („Przyłapani na czytaniu”) rozpoczęta w 1999 r.[3]
  • Programy wzorowane na polskiej kampanii czytania rozpoczęto w Czechach, „Cele Česko čte dětem”, patronuje mu Vaclav Havel[4][5], na Słowacji (Celé Slovensko čita detiom) oraz na Litwie (Visa Lietuva skaito vaikams). 1 czerwca 2011 roku podczas uroczystej Inauguracji X Ogólnopolskiego Tygodnia Czytania Dzieciom i zarazem I Międzynarodowego Tygodnia Czytania Dzieciom, zorganizowanego we współpracy z czeską Fundacją „Celé Česko čte dětem” w Cieszynie i Czeskim Cieszynie, podpisano wspólnie proklamację programu „Cała Europa czyta dzieciom” – „All of Europe Reads to Kids”. Wśród sygnatariuszy byli goście z 7 krajów Europy[6].
  • W 2014 akcja Cała Polonia Czyta Dzieciom zainaugurowała w USA. Jej koordynatorami są m.in. Marta Wesołowski, Aneta Pieróg-Sudoł, Hanna Czuma i Tomasz Moczerniuk.

Nagrody i wyróżnienia

Za swą działalność Fundacja otrzymała wiele nagród, m.in. w 2003 r. Grand Prix na Festiwalu Komunikacji Społecznej, Nominację do Nagrody Prezydenta RP za Działalność Kulturalną na rzecz Dzieci i Młodzieży, w 2004 r. Kryształowe Zwierciadło, w 2005 r. Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” przyznany przez Ministra Kultury, Honorową Nagrodę Pro Publico Bono oraz Nagrodę Roku za działalność humanitarną Optimus Hominum nadaną przez Polski Komitet Pomocy Społecznej, w 2006 r. Małego Pegaza, nagrodę Targów Książki Dziecięcej oraz prestiżową międzynarodową nagrodę IBBYAsahi Reading Promotion Award, którą przedstawicielki fundacji odebrały podczas 30. Kongresu IBBY w Makau. W 2006 r. oraz 2011 r. Fundacja otrzymała nagrody Rzecznika Praw Dziecka, w 2007 r. – medal nadany przez Stowarzyszenie Wydawców Polskich, w 2008 r. Nagrodę Ars Polony, w 2011 r. – Medal Komisji Edukacji Narodowej oraz tytuł Organizacji Pozarządowej Roku nadany przez Radę Forum Ekonomicznego w Krynicy.

Przypisy

  1. Informacja na stronie Fundacji https://web.archive.org/web/20131112152505/http://www.calapolskaczytadzieciom.pl/o-jubileuszu.
  2. Raport z badań efektywności programów „Czytające szkoły” i „Czytające przedszkola” https://web.archive.org/web/20110904042025/http://www.cpcd.pl/badania-i-publikacje.
  3. http://www.getcaughtreading.org/ (ang.)
  4. Wypowiedź I. Koźmińskiej, Polityka nr 48/1.12.07.
  5. Cele Česko čte dětem. celeceskoctedetem.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-12)]. (cz.)
  6. Informacja na stronie kampanii https://web.archive.org/web/20110826051443/http://www.calapolskaczytadzieciom.pl/x-otcd>.

Linki zewnętrzne