Cement (histologia)

Budowa zęba

Cement zęba, kostniwo – jedna z tkanek twardych zęba, zmineralizowana, o budowie podobnej do kości zbitej, pokrywająca zębinę korzeniową w zębach szkliwoguzkowych (wtedy koronę zęba pokrywa szkliwo) lub cały ząb szkliwofałdowy ssaków roślinożernych.

Anatomicznie cement stanowi integralną część zęba, jednak funkcjonalnie wraz z ozębną i włóknami kolagenowymi elastycznie umocowuje ząb w zębodole i jest zaliczany do przyzębia[1]. Ma żółtawe zabarwienie. Jest wytwarzany przez cementoblasty lub fibroblasty ozębnej.

Wyróżnia się 4 rodzaje cementu korzeniowego[1]:

  • bezkomórkowy cement bezwłóknisty (AAZ) – odkładany w przyszyjkowej okolicy szkliwa (na powierzchni szkliwa), przed erupcją zęba lub jeszcze na jej początku, prawdopodobnie przez cementoblasty;
  • bezkomórkowy cement obcowłóknisty (AFZ) – produkowany przez fibroblasty przed i po erupcji; znajduje się głównie w górnej ⅓ korzenia i jego włókna biegną głónie poziomo; w okolicy wierzchołka stanowi część ZGZ;
  • komórkowy cement własnowłóknisty (ZEZ) – wytwarzany przez cementoblasty przed- i posterupcyjnie; nie zawiera obcych włókien Sharpeya, zawiera cementocyty i jest głównie składową ZGZ; znajduje się w dolnych ⅔ korzenia oraz w okolicy furkacji; również funkcję reparacyjną (wypełnia miejsca resorpcji i pęknięć cementu);
  • komórkowy cement z włóknami mieszanymi (ZGZ) – produkowany przez cementoblasty oraz fibroblasty i stanowi połączenie AFZ i ZEZ.

Największe znaczenie spośród nich mają AFZ i ZGZ.

Przypisy

  1. a b Herbert F. Wolf, Edith M. Rateitschak, Klaus H. Rateitschak: Periodontologia. Lublin: Czelej Sp. z o.o., 2006, s. 14–15. ISBN 83-89309-76-9.

Bibliografia

  • Helena Helena Przespolewska: Podstawy anatomii zwierząt domowych. Warszawa: Wydawnictwo „Wieś Jutra”, 2009, s. 79. ISBN 83-89503-67-0.

Media użyte na tej stronie

Usta (Jama ustna).jpg
Autor: Kedziorek1998d, Licencja: CC BY-SA 3.0
Jama ustna - schemat opisany w języku polskim
Tooth Section numbered-2.svg
Rysunek pokazujący budowę zęba : 1. Szkliwo, 2. Zębina, 3. Miazga, 4. Dziąsło, 5. Cement zęba, 6. Kość, 7. Naczynie krwionośne, 8. Nerw. 9. Korona, 10. Korzeń.