Centralne Zakłady Wojsk Łączności

Centralne Zakłady Wojsk Łączności
Historia
Państwo

 II Rzeczpospolita

Sformowanie

1921

Rozformowanie

1927

Organizacja
Dyslokacja

garnizon Warszawa

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

łączność

Centralne Zakłady Wojsk Łączności (CZWŁ) – centralny zakład służby łączności Wojska Polskiego.

Zadania

Zadaniem Centralnych Zakładów Wojsk Łączności w Warszawie było centralne zarządzanie materiałami i sprzętem łączności, stanowiącym własność wojska lub będącym w jego dyspozycji, dla celów służby łączności całego wojska, a w szczególności:

  • magazynowanie, ewidencja i konserwacja sprzętu łączności;
  • montaż, przetwarzanie i wypróbowywanie nabytego sprzętu łączności;
  • naprawa uszkodzonego sprzętu łączności;
  • zaopatrzenie sił zbrojnych w etatowy sprzęt łączności;
  • opracowywanie instrukcji technicznego obchodzenia się i gospodarki sprzętem łączności;
  • badania i próby wynalazków z dziedziny środków łączności i ich zastosowania do potrzeb wojsk łączności;
  • praktyczne szkolenie kandydatów na majstrów i mechaników wojsk łączności[1].

Organizacja pokojowa

Organizacja pokojowa Centralnych Zakładów Wojsk Łączności przewidywała istnienie następujących komórek organizacyjnych:

  • Kierownictwo,
  • Warsztaty Telegraficzne,
  • Warsztaty Radiotelegraficzne,
  • Zakład Badania Sprzętu Łączności,
  • Składy Telegraficzne,
  • Składy Radiotelegraficzne[2].

W skład Kierownictwa CZWŁ wchodziły wydziały: techniczny, zaopatrywania i administracyjny oraz kompania obsługi i sekcja taborowa[2].

Kierownik Centralnych Zakładów Wojsk Łączności (pułkownik), na prawach dowódcy pułku, odpowiadał za:

  • całokształt gospodarki technicznej i administracyjnej zakładów oraz za ich sprawne funkcjonowanie;
  • uzupełnianie materiałów i sprzętu technicznego, niezbędnego dla działania służby łączności, w ramach przewidzianego na ten cel budżetu;
  • sprawy personalne i gospodarcze Centralnych Zakładów Wojsk Łączności[3].

Kierownik Centralnych Zakładów Wojsk Łączności podlegał dowódcy Okręgu Korpusu Nr I (ze względu na dyslokację). W sprawach specjalistycznych i dysponowania sprzętem technicznym otrzymywał zlecenia wprost z Ministerstwa Spraw Wojskowych[3].

Przewidzianych było dwóch doradców kierownika Centralnych Zakładów Wojsk Łączności (podpułkownicy) — jeden w sprawach telegraficznych, drugi radiotelegraficznych, dotyczących zakresu działania Centralnych Zakładów i kierowali odnośną działalnością Zakładów. Podlegali oni bezpośrednio Kierownikowi Centralnych Zakładów Wojsk Łączności. Zastępcą kierownika Centralnych Zakładów był jeden z nich - wyższy stopniem[3].

Kierownicy wydziałów (podpułkownik — major) kierowali działalnością powierzonych im wydziałów i odpowiedzialni byli za jakość i terminowość prac, wchodzących w zakres działania wydziałów. Podlegali bezpośrednio Kierownikowi Centralnych Zakładów Wojsk Łączności lub jego zastępcy[3].

Dowódca kompanii obsługi (kapitan) odpowiadał za całokształt gospodarki, administracji i służby wewnętrznej kompanii, za stan koni i taboru oraz za dyscyplinę i wyszkolenie podległych mu szeregowych. Podlegał kierownikowi Centralnych Zakładów Wojsk Łączności lub jego zastępcy[4].

Służbę gospodarczą Centralnych Zakładów Wojsk Łączności pełniła komisja gospodarcza w kierownictwie Centralnych Zakładów[4].

Służbę sanitarną w Centralnych Zakładach Wojsk Łączności pełnił lekarz (kapitan), mający przydzielonego do pomocy jednego podoficera sanitarnego i patrol sanitarny. Lekarz Centralnych Zakładów Wojsk Łączności podlegał kierownikowi Centralnych Zakładów. Pod względem fachowym, zależał od swoich przełożonych służby sanitarnej[4].

Opiekę nad stanem zdrowotnym koni w Centralnych Zakładach Wojsk Łączności sprawował jeden z lekarzy weterynaryjnych garnizonu. Podoficer weterynaryjny Centralnych Zakładów Wojsk Łączności był, pod względem fachowym, zależnym od tego lekarza[4].

W skład warsztatów telegraficznych wchodziło kierownictwo warsztatów oraz warsztaty: telefoniczny, telegraficzny, kablowy i mechaniczny[2].

W skład warsztatów radiotelegraficznych wchodziło kierownictwo warsztatów oraz warsztaty: radiotelegraficzny, elektrotechniczny, silnikowy i montażowy[2].

Kierownicy warsztatów (podpułkownicy), na prawach dowódców batalionów, kierowali całokształtem prac warsztatów i odpowiedzialni byli za jakość i terminowość wykonywania prac, urządzenia i wyposażenie warsztatów, właściwe wykorzystanie podległego personelu i materiałów, utrzymanie ładu i dyscypliny w warsztatach. Podlegają oni bezpośrednio kierownikowi Centralnych Zakładów Wojsk Łączności lub jego zastępcom[5].

Zakład Badania Sprzętu Łączności składał się z kierownictwa zakładu oraz pracowni: materiałowej, probierczej i naukowej, a także muzeum[2]. Kierownik zakładu (podpułkownik), na prawach dowódcy batalionu, nadzorował prace doświadczalne i naukowe w poszczególnych pracowniach i odpowiadał za wyposażenie i laboratorium Zakładu. Podlegał bezpośrednio kierownikowi Centralnych Zakładów Wojsk Łączności[4].

Składy telegraficzne posiadały w swojej strukturze:

  • kierownictwo,
  • skład sprzętu telegraficznego liniowego,
  • skład sprzętu telegraficznego stacyjnego,
  • skład sprzętu telegraficznego specjalnego,
  • skład surowców i narzędzi,
  • ekspedycja[2].

Składy radiotelegraficzne posiadały w swojej strukturze:

  • kierownictwo,
  • skład sprzętu radiotelegraficznego,
  • skład stacji radiotelegraficznej,
  • skład sprzętu radiotelegraficznego lotniczego,
  • skład sprzętu radiotelegraficznego artyleryjskiego,
  • skład maszyn i masztów,
  • skład surowców i półfabrykatów,
  • skład smarów i materiałów pędnych,
  • ekspedycja[3].

Kierownicy składów (podpułkownicy), na prawach dowódców batalionów, odpowiedzialni byli za całokształt gospodarki, stan ilościowy i jakościowy sprzętu w składach oraz za jego sprawną i celową ekspedycję. Podlegali oni bezpośrednio Kierownikowi Centralnych Zakładów Wojsk Łączności lub jego zastępcom[4].

Kadra

Kierownicy zakładów
Obsada personalna w latach 1923-1924

Obsada personalna zakładów w latach 1923-1924[7][8]

  • kierownik zakładów - ppłk łącz. Stanisław Wszebor z 1 pł
  • oficer ordynansowy - por. łącz. Wacław Gawroński z 2 pł
  • I zastępca kierownika - mjr łącz. Gustaw Ferdynand Ombach z 2 pł (do X 1927 → szef łączności DOK X[9])
  • II zastępca kierownika
    • mjr łącz. inż. Kazimierz Jackowski z 1 pł (1923)
    • mjr łącz. dr Józef Seruga z 2 pł (do I 1925 → zastępca dowódcy 2 pł[10])
  • lekarz - kpt. lek. Marian Śmietański (1924)
  • oficer kasowy (od 1924 – oficer płatnik) - ppor. rez. Adam Zieliński
Oficerowie

Przypisy

  1. Almanach 1923 ↓, s. 125.
  2. a b c d e f Almanach 1923 ↓, s. 126.
  3. a b c d e Almanach 1923 ↓, s. 127.
  4. a b c d e f Almanach 1923 ↓, s. 128.
  5. Almanach 1923 ↓, s. 127-128.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 30 z 2 września 1922 roku, s. 654.
  7. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 966.
  8. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 882.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 316.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 18 stycznia 1925 roku, s. 27.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP