Cerkiew św. Aleksandra Newskiego w Kosmowie

Cerkiew św. Aleksandra Newskiego
cerkiew filialna
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kosmów

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Eparchia

chełmska

Wezwanie

św. Aleksandra Newskiego

brak współrzędnych

Cerkiew św. Aleksandra Newskiego – prawosławna cerkiew w Kosmowie, wzniesiona w latach 80. XIX w. i zniszczona w 1938 podczas akcji polonizacyjno-rewindykacyjnej.

Historia

Cerkiew została zbudowana w 1888 jako filia parafii prawosławnej w Ślipczu[1]. Była to budowla drewniana[2]. Pozostawała czynna do 1915, gdy prawosławni duchowni i wierni udali się na bieżeństwo. W niepodległej Polsce nie została ponownie otwarta, chociaż możliwość taka była rozważana w 1928[3], a prawosławni stanowili większość mieszkańców wsi[4]. Cerkiew była otwierana jedynie okazjonalnie z okazji szczególnie ważnych świąt[5].

Budowla została rozebrana podczas akcji rewindykacyjno-polonizacyjnej w 1938. Oficjalnie poinformowano, że budynek był w bardzo złym stanie technicznym, jednak według Krzysztofa Grzesiaka mógł być to fałszywy pretekst dla zniszczenia obiektu sakralnego[6]. Zachował się natomiast cmentarz prawosławny, który był użytkowany do końca II wojny światowej i do wysiedlenia prawosławnych, ukraińskich mieszkańców wsi[7].

W 2015 na miejscu zniszczonej świątyni miało miejsce upamiętniające ją nabożeństwo[2].

Przypisy

  1. ↑ Kosmów, www.xn--kosmw-3ta.pl [dostęp 2016-05-23] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-04].
  2. ↑ a b EkoLublin - Ekologiczny Portal Lubelszczyzny, www.ekolublin.pl [dostęp 2016-05-23] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-02].
  3. ↑ K. Grzesiak, Diecezja..., s. 54 i 60.
  4. ↑ K. Grzesiak, Diecezja..., s. 78.
  5. ↑ K. Grzesiak, Diecezja..., s. 218.
  6. ↑ K. Grzesiak, Diecezja..., s. 219.
  7. ↑ D. Kawałko, Cmentarze województwa zamojskiego, Państwowa Służba Ochrony Zabytków, Zamość 1994, ss. 74–75.
Cerkwie zniszczone w czasie akcji rewindykacyjnej 1938
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v dom modlitwy uruchomiony przez ludność prawosławną w miejscowościach, gdzie władze państwowe nie zgodziły się na otwarcie cerkwi; w większości mieściły się w prywatnych domach, niektóre to kaplice cmentarne użytkowane de facto jako parafialne bez oficjalnej rejestracji placówki; lista zniszczonych cerkwi nie musi być kompletna

Bibliografia

  • Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918–1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010. ISBN 978-83-7548-003-0.

Media użyte na tej stronie