Cerkiew Zaśnięcia Bogarodzicy w Andrzejówce

Cerkiew Zaśnięcia Bogarodzicy
obecnie kościół Najświętszej Maryi Panny
Distinctive emblem for cultural property.svg 751 z dnia 05.09.1964[1]
kościół filialny
Ilustracja
Widok od południa
Państwo Polska
Województwo małopolskie
MiejscowośćAndrzejówka
Wyznaniekatolickie
Kościółrzymskokatolicki
Parafiaśw. Kosmy i Damiana Męczenników w Miliku
WezwanieNajświętszej Maryi Panny
Położenie na mapie gminy Muszyna
Mapa konturowa gminy Muszyna, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Andrzejówka, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Andrzejówka, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Andrzejówka, cerkiew”
Ziemia49°20′31,4″N 20°49′19,4″E/49,342056 20,822056

Cerkiew Zaśnięcia Bogarodzicy w Andrzejówce – dawna drewniana cerkiew greckokatolicka wzniesiona w latach 1860-1864, znajdująca się w miejscowości Andrzejówka.

Po 1947 przejęta i użytkowana przez kościół rzymskokatolicki i pełni funkcję kościoła filialnego pw. Najświętszej Maryi Panny parafii w Miliku.

Cerkiew znajduje się na Szlaku architektury drewnianej w Województwie Małopolskim.

Historia

Obecną cerkiew zbudowano prawdopodobnie w latach 1860-1864[2][3]. Istnieją też przypuszczenia, że w okresie tym została jedynie przebudowana starsza, XVIII lub nawet XVII-wieczna świątynia[4]. Była wielokrotnie remontowana w latach 1874, 1925, 1967, 1978, 1988, 1998[2].

Architektura i wyposażenie

Budowla drewniana konstrukcji zrębowej. Orientowana, trójdzielna z prezbiterium z zakrystią, szerszą kwadratową nawą i słupową wieżą o pochyłych ścianach, obejmującą babiniec przedsionek i zahatę. Ściany obite gontem. Dachy namiotowe z makowicami i pozornymi latarniami[2][4].

Wewnątrz XIX-wieczna polichromia ornamentalna oraz pochodzący z tego samego okresu ikonostas. W nawie znajdują się nastawy dwóch XVIII-wiecznych ołtarzy przedstawiające Ukrzyżowanie oraz Zdjęcie z Krzyża oraz feretrony przedstawiające Matkę Boską z Dzieciątkiem oraz św. Barbarę.

Interesującym elementem wyposażenia jest obecnie nieużywany instrument muzyczny zwany dzwonem Ewy. Tworzy go stalowa sztaba z nawierconymi różnej wielkości otworami podwieszona do stropu. Grano na nim uderzając w instrument metalowymi młoteczkami[4].

Otoczenie

Cerkiew ogrodzona jest murem z kamienia łamanego, nakrytym gontowym daszkiem[2]. W ogrodzeniu cmentarz przycerkiewny oraz stuletnie lipy będące pomnikami przyrody[3].

Przypisy

  1. Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie. 2020-09-30. [dostęp 2016-12-08].
  2. a b c d Praca zbiorowa: Szlak Architektury Drewnianej Małopolska. Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Kraków 2010, s. 245. ISBN 978-83-60538-61-6.
  3. a b Cerkiew p.w. Zaśnięcia Bogurodzicy. Andrzejówka. Tablica informacyjna na świątyni, dostęp: 2017-06-28.
  4. a b c Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda: Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2011, s. 80. ISBN 83-89188-08-2.

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Berest cerkiew1.jpg
Autor: Wojciech Pysz, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Church of Sts. Cosmas and Damian in Berest (Poland). Greek Catholic church built by the Lemkos in 1842.
Andrzejówka. Cerkiew greko-katolicka p.w. Uśpienia Bogarodzicy wnętrze..JPG
Autor: Piotrgeosfera, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Andrzejówka, cerkiew greko-kat. p.w. Uśpienia Bogarodzicy, ob. kościół rzym.-kat., 1864