Cesja meksykańska

Cesja meksykańska w 1848 roku

Cesja meksykańska – wydarzenie polityczne w historii Stanów Zjednoczonych i Meksyku, które doprowadziło do przyłączenia Kalifornii i Nowego Meksyku do Stanów Zjednoczonych.

W myśl idei Objawionego Przeznaczenia James Polk pragnął powiększyć terytorium Stanów Zjednoczonych i w tym celu dokonał aneksji Teksasu^[1]. Spory, wynikające z zachodniej granicy Republiki Teksasu, wywołały wojnę z Meksykiem, która wybuchła w 1846 roku^[1]. Prezydent pragnął poprzez wojnę uzyskać od południowego sąsiada terytorium Nowego Meksyku i Kalifornii, które wcześniej usiłował odkupić za 30 milionów dolarów^[2][3]. Jeszcze w 1845 roku negocjacje z rządem meksykańskim prowadził John Slidell^[4]. Polkowi zależało na zdobyciu portów zachodniego wybrzeża, a także zapobieżeniu działaniom brytyjskim na tamtym obszarze^[4]. Rozpatrywano także zajęcie całego kraju, lecz z uwagi na niechęć do narodu meksykańskiego, zrezygnowano z tego pomysłu^[3]. Terytorium Nowego Meksyku znalazło się pod kontrolą wojsk amerykańskich około pół roku po rozpoczęciu wojny^[5]. Równolegle na terytorium Kalifornii wybuchła rewolucja Niedźwiedziej Flagi, dzięki której uformowała się tam Republika^[6]. W styczniu 1847 roku powstanie zostało stłumione przez oddział wojsk USA, co spowodowało, że cały obszar, o który Polk chciał rozszerzyć Stany Zjednoczone, znalazł się pod kontrolą United States Army^[6]. Rok później wojnę zakończył traktat z Guadalupe Hidalgo, wynegocjowany przez Nicholasa Trista^[7]. Na jego podstawie Meksyk scedował Górną Kalifornię i Nowy Meksyk na rzecz USA, a także potwierdził granicę Teksasu na rzece Rio Grande^[7]. W zamian Polk wypłacił południowemu sąsiadowi 15 milionów dolarów oraz około 3 miliony na pokrycie zobowiązań Meksykanów wobec Amerykanów^[8]. Cesja walnie przyczyniła się do opracowania klauzuli Wilmota, która opowiadała się za całkowitym zakazem niewolnictwa na wszystkich nowo przyłączonych terenach^[9].

Przypisy

Bibliografia

• Zbigniew Lewicki: Historia cywilizacji amerykańskiej. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, 2010. ISBN 978-83-7383-448-4. (pol.)
• Andrzej Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995. ISBN 83-01-11894-6. (pol.)
• Maldwyn Jones: Historia USA. Gdynia: Latarnia, 2016. ISBN 978-83-65387-02-8. (pol.)