Charles Hanbury Williams

Charles Hanbury Williams
ilustracja
Data urodzenia

8 grudnia 1708

Data śmierci

2 listopada 1759

Zawód, zajęcie

dyplomata i satyryk

Charles Hanbury Williams (ur. 8 grudnia 1708, zm. 2 listopada 1759) – brytyjski dyplomata i satyryk, syn Johna Hanbury, walijskiego stalownika, po przejęciu rodzinnej posiadłości przyjął nazwisko Williams.

W 1734 wszedł do parlamentu Wielkiej Brytanii, jako reprezentant Monmouthshire. Był zwolennikiem ówczesnego premiera, Roberta Walpole’a, i utrzymał miejsce w parlamencie do 1747. Sir Charles uzyskał w 1754 miejsce w parlamencie z Leominster, które posiadał już do śmierci.

Życiorys

Pobyt w Polsce

Od 1747 do 1750 był ambasadorem brytyjskim w Dreźnie, a do 1755 w Polsce. W 1748 był obecny na sejmie w Polsce, by nabrać wiedzy o tamtejszych stosunkach politycznych. Poznał tam Czartoryskich (August Aleksander Czartoryski), Poniatowskich, a także Jerzego Augusta Mniszcha i marszałka nadwornego koronnego hetmana Branickiego, u którego przebywał w Białymstoku, gdzie przed sesjami sejmu zatrzymywało się wielu obcych dyplomatów. W 1752, prócz Williamsa, przebywał tam również poseł ambasador Francji Charles François de Broglie.

Williams popierał plany Czartoryskich i angażował się w polskie życie sejmowe. Przyczynił się do zacieśnienia stosunków Familii z Londynem. Poparł Familię w tzw. sprawie Ostrogskiej, gdy ta weszła w ostry konflikt z dworem królewskim.

Ambasador w Rosji

Gdy przyszły król Polski Stanisław Poniatowski przebywał na leczeniu w Berlinie, spotkał się z przebywającym tam z misją dyplomatyczną (1750–1751) sir Charlesem. W 1755 Charles Hanbury Williams przybył do Petersburga jako ambasador Wielkiej Brytanii. Jego głównym zadaniem było podpisanie traktatu subsydialnego i trwałe związanie Rosji z Wielką Brytanią. Towarzyszył mu, w charakterze prywatnego sekretarza, 23-letni Stanisław August Poniatowski, przyszły król Polski. W czerwcu 1755 Poniatowski został przedstawiony przez ambasadora Sophie Friederike Auguste księżnej von Anhalt-Zerbst, przyszłej cesarzowej Rosji Katarzynie II, zaś w grudniu tego samego roku nawiązał z nią niebezpieczny romans. Williams, chcąc ochronić swego sekretarza, odesłał go w sierpniu 1756 do Polski, skąd miał wrócić do Petersburga chroniony immunitetem dyplomatycznym jako reprezentant Saksonii, co, w wyniku wojny prusko-saskiej, stało się dopiero pod koniec tego samego roku. W tym czasie Hanbury Williams prowadził intensywną korespondencję z przyszłą Katarzyną II, dotyczącą m.in. starań o sprowadzenie Poniatowskiego z powrotem do Petersburga[1]. Po podpisaniu przez Rosję sojuszu z Francją w grudniu 1756, pozycja najbliższego sojusznika brytyjskiego ambasadora na dworze carskim, kanclerza Bestużewa, zaczęła się chwiać, zaś sam Hanbury Williams musiał uznać niepowodzenie swojej misji i kilka miesięcy później opuścił Rosję.

Sir Charles słynął jako człowiek o wielkim poczuciu humoru i znakomity literat-satyryk.

Charles Hanbury Williams w kulturze

W amerykańskim filmie Młodość Katarzyny z 1991 w jego rolę wcielił się Christopher Plummer[2].

Przypisy

  1. Tony Brenton. The Ambassador, the Grand Duke, his Wife and her Lover. „History Today”. 58 (9), s. 14-19, September 2008. ISSN 00182753. (ang.). 
  2. Młodość Katarzyny w bazie Filmweb

Bibliografia

  • Historia Dyplomacji Polskiej – tom II 1572-1795, PWN Warszawa 1981, s. 434-435 i 442.
  • T. Szwaciński, Rosyjsko-brytyjskie stosunki dyplomatyczne na sasko-polskim gruncie w przededniu pruskiej agresji, Kwartalnik Historyczny, CXXII (2015/3), s. 458-508.

Media użyte na tej stronie

Sir Charles Hanbury Williams by John Giles Eccardt.jpg
This set of images was gathered by User:Dcoetzee from the National Portrait Gallery, London website using a special tool. All images in this batch have a known author with unknown death date, but according to the NPG's website the author was floruit (known to be active) prior to 1859, and so is reasonably presumed dead by 1939 , given to the National Portrait Gallery, London in 1873. See source website for additional information.