Chełm (gromada)

Chełm
gromada
1954–1973
Ilustracja
Państwo

 PRL

Województwo

katowickie

Powiat

1954: pszczyński
1954–1972: tyski

Data powstania

5 października 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Chełm

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Plan
Liczba sołectw

2

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

27

brak współrzędnych
Portal Polska

Chełm – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Chełm z siedzibą GRN w Chełmie (w obecnym brzmieniu Chełm Śląski) utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie pszczyńskim w woj. stalinogrodzkim, na mocy uchwały nr 21/54 WRN w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Chełm i Kopciowice (z wyłączeniem kolonii Leśna) ze zniesionej gminy Chełm w tymże powiecie[6].

13 listopada 1954 (z mocą obowiązująca wstecz od 1 października 1954) gromada weszła w skład nowo utworzonego powiatu tyskiego w tymże województwie[7], gdzie ustalono dla niej 27 członków gromadzkiej rady narodowej[8].

20 grudnia 1956 województwo stalinogrodzkie przemianowano (z powrotem) na katowickie[9].

31 grudnia 1961 do gromady Chełm włączono obszar zniesionej gromady Goławiec w tymże powiecie[10].

1 lipca 1963 z gromady Chełm wyłączono z obrębu katastralnego Kopciowice (karta mapy 2) parcele nr nr kat. 296/2, 413/1 i 414/1, włączając je do gromady Bieruń Nowy w tymże powiecie[11].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[12], po czym Chełm (Śląski) utracił na okres 22 lat funkcje administracyjne.

1 stycznia 1973 Chełm Śląski wszedł w skład reaktywowanej gminy Imielin[13], 27 maja 1975 wraz z nią został włączony do Tychów[14], a 1 lutego 1977 do Mysłowic[15]. Funkcje administracyjne odzyskał dopiero 30 grudnia 1994, kiedy to reaktywowano gminę Chełm Śląski[16][17]. W 1999 roku gmina Chełm trafił do powiatu tyskiego w woj. śląskim, a od 2002 należy do powiatu bieruńsko-lędzińskiego tamże[18].

Przypisy

  1. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191.
  2. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312.
  3. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. Uchwała Nr 21/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu pszczyńskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 15 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 10, Poz. 54).
  7. Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 246.
  8. Uchwała Nr 42/246 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Pszczynie z 4. X. 1954 w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych powiatu tyskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 8 października 1954 r., Nr. 8, Poz. 43).
  9. Dz.U. z 1956 r. nr 58, poz. 269.
  10. Uchwała Nr 20/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 4 października 1961 r. (zatwierdzona uchwałą Rady Ministrów Nr 511/61 z dnia 28 listopada 1961 r.) w sprawie zniesienia niektórych gromad w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 30 grudnia 1961 r., Nr. 13, Poz. 64).
  11. Uchwała Nr 12/63 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 25 czerwca 1963 r. w sprawie zmiany granic niektórych gromad oraz przeniesienia siedziby gromadzkiej rady narodowej ze wsi Gardawice do wsi Zawiść w powiecie tyskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 1 lipca 1963 r., Nr. 5, Poz. 35).
  12. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  13. Uchwała Nr XX/99/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 20 grudnia 1972 r., Nr. 12, Poz. 103).
  14. Dz.U. z 1975 r. nr 15, poz. 87.
  15. Dz.U. z 1977 r. nr 3, poz. 15.
  16. Dz.U. z 1994 r. nr 12, poz. 30.
  17. Do 1954 jednostka nosiła skróconą nazwę gmina Chełm i należała do powiatu pszczyńskiego.
  18. Dz.U. z 2001 r. nr 62, poz. 631.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Pszczyna-territorial-changes-1945-1998.gif
Autor: Qqerim, Licencja: CC BY 3.0
Zmiany terytorialne powiatu pszczyńskiego 1939–2002 (także tyskiego, grodzkiego Tychy, mikołowskiego i bieruńsko-lędzińskiego, utworzonych z pszczyńskiego)
Chelm Slaski-panorama.jpg
Chełm Śląski - panorama