Cheder

Uczniowie z mełamedem w chederze, ok. 1917
Uczniowie z mełamedem w Jędrzejowie, 1915

Cheder (hebr. חדר pokój) – szkoła żydowska o charakterze religijnym utrzymywana przez gminę religijną.

Opis

Dawniej była to szkoła elementarna, do której posyłano chłopców w wieku trzech lub pięciu lat. Nauka w chederze trwała do bar micwy i polegała na nauce czytania po hebrajsku z elementarza Reszit Daat oraz z Księgi Kapłańskiej i mechanicznego tłumaczenia tej ostatniej. Dzieci przebywały w szkole większość dnia. Zajęcia odbywały się najczęściej w mieszkaniu nauczyciela (mełameda). Dla większości chłopców nauka kończyła się na chederze, tylko niektórzy kontynuowali ją w jesziwie.

Powszechna była opinia na temat niskiego poziomu nauczania w chederach[1], szczególnie w porównaniu ze szkołą państwową[2]. Chedery krytykowane były także za ich hermetyczność i brak przedmiotów świeckich[3]. Przeszkodą dla Żydów był m.in. język wykładowy[2].

Przypisy

Bibliografia

  • Rafał Żebrowski, Cheder, [w:] Zofia Borzymińska, Rafał Żebrowski (red.), Polski Słownik judaistyczny. Dzieje – kultura – religia – ludzie, Prószyński i S-ka, t. 1, Warszawa 2003, s. 281–283.
  • Szkolnictwo w Izraelu, [w:] Julius H. Schoeps (red.), Nowy leksykon judaistyczny, Wydawnictwo Cyklady, Warszawa 2007, s. 809.

Media użyte na tej stronie

Star of David.svg
Gwiazda Dawida, symbol żydowskiego narodu i wiary.
Jędrzejów. Cheder, szkoła żydowska dla chłopców, 1915.jpg
Jędrzejów. Cheder - szkoła żydowska dla chłopców w wieku od 3. lub 5. do 13. lat
Cheder 1917.jpg
Cheder (Polska, miejsce nieznane)