Chelonoidis hoodensis

Chelonoidis hoodensis[1]
(Van Denburgh, 1907)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

gady

Rząd

żółwie

Rodzina

żółwie lądowe

Rodzaj

Chelonoidis

Gatunek

Chelonoidis hoodensis

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 CR pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

Chelonoidis hoodensisgatunek żółwia żyjącego na wyspie Española (dawniej Hood) w archipelagu wysp Galapagos[3].

Gatunek lądowy, dostosowany do żerowania na kaktusach i innych wysokich roślinach kserofitowych. Skorupa siodłowanego kształtu. Dojrzałość płciową osiąga ok. 20 roku życia, dożywa ok. 60 lat. Zasiedla wyspę Española, zajmując ok. 10% powierzchni wyspy (6 km²). Kolejne 24 km² określa się jako terytorium zdatne do zasiedlenia przez tego żółwia. Gatunek krytycznie zagrożony wyginięciem, chroniony na podstawie krajowych przepisów, poprzez objęcie siedliska terenem Parku Narodowego Galapagos oraz poprzez uwzględnienie w załączniku I do konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem[3].

Występujące w przeszłości polowania na żółwie, a następnie sprowadzenie na wyspy kóz stały się główną przyczyną wymierania galapagoskich żółwi. Proces usuwania kóz na Españoli zakończono w 1978 r. Do 1960 r. na wyspie przetrwało 14 osobników żółwi (12 samic i dwa samce). Gatunek objęto programem wspomaganego rozrodu, osobniki przeniesiono do centrum hodowlanego. W 1975 r. populację zasilił sprowadzony z zoo w San Diego osobnik nazwany Diego, który został ojcem przynajmniej 800 potomków, w związku z czym zaczął być nazywany przez pracowników przydomkiem „Super Diego”[4][5]. Na skutek interwencji populacja rośnie[4].

Do środowiska wypuszczono łącznie ponad 1900 osobników, z czego przeżyło ok. 50%. W 1990 r. zaobserwowano samodzielny rozród osobników reintrodukowanych. W 2010 r. całkowitą populację szacowano na ok. 800 osobników[3].

Na sąsiedniej wyspie Santa Fé wprowadzono program introdukcji żółwia tego gatunku w miejsce wymarłego w połowie XIX w., nieopisanego naukowo gatunku, co ma zapewnić powrót do równowagi ekologicznej środowiska wyspy. Powodem wyboru Chelonoidis hoodensis było najbliższe pokrewieństwo genetyczne i podobieństwo morfologiczne do oryginalnej populacji z wyspy Santa Fé. Populacja wprowadzona na tę wyspę stanowi także zabezpieczenie przed wyginięciem Chelonoidis hoodensis w razie nieprzewidzianej katastrofy naturalnej na Españoli[3].

Przypisy

  1. Chelonoidis hoodensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. Chelonoidis hoodensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  3. a b c d Rhodin i inni, Chelonoidis phantasticus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2019-04-24] (ang.).
  4. a b Aleksander Gurgul: Samotna żółwica z Galapagos czeka na partnera (pol.). W: Gazeta Wyborcza [on-line]. Agora SA, 2019-04-23. [dostęp 2019-04-24].
  5. Jorge Mancero: Super Diego the Second Most Famous Tortoise in Galapagos (ang.). Galapagos Cruises and Tours, 2011-10-21. [dostęp 2019-05-10].

Media użyte na tej stronie

Galapagos dominance display.jpg
Autor: https://www.flickr.com/photos/lightmatter/, Licencja: CC BY 2.0
Two Galapagos tortoises engage in a dominance display in an enclosure on Santa Cruz Island.
Galapagos tortoise distribution map.svg
Autor: Fallschirmjäger, Licencja: CC BY-SA 4.0
Map showing the current and extinct species distribution of the Galápagos tortoise by its sub-species.
Status iucn3.1 CR pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5