Choćkowce

Choćkowce

Хацькоўцы

Państwo	Białoruś
Obwód	grodzieński
Rejon	wołkowyski
Sielsowiet	Wołkowysk
Populacja (2009) • liczba ludności	102[1]
Nr kierunkowy	+375 1512
Tablice rejestracyjne	4
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego Choćkowce
Położenie na mapie Białorusi (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Choćkowce
53°04′22,7″N 24°22′29,0″E/53,072972 24,374722
Portal Białoruś

Choćkowce (biał. Хацькоўцы; ros. Хотьковцы) – wieś na Białorusi, w rejonie wołkowyskim obwodu grodzieńskiego, około 11 km na południe od Wołkowyska.

Wieś szlachecka położona była w końcu XVIII wieku w powiecie wołkowyskim województwa nowogródzkiego^[2].

Historia

Pierwsze wzmianki o Choćkowcach pochodzą z XVII wieku. Od XVIII wieku dobra należały do rodziny Jelskich herbu Pielesz. Adam Jelski, wojski wołkowyski, kupił w 1781 roku od Tadeusza Puchalskiego miejscowości Kosin i Łukawicę za 90 tysięcy złotych, a jego syn Tadeusz (zm. w 1876 roku) został właścicielem Choćkowców. Na przełomie XIX i XX wieku majątek o powierzchni około 600 hektarów był własnością Henryki Jelskiej (1858–1927), wnuczki Tadeusza, i jej męża Adama Eustachego Jelskiego (1838–1915). Po jej śmierci majątek został podzielony między ich córki, a Choćkowce dostały się jednej z nich, Janinie Wereszczakowej (1885–1948), która była ostatnią właścicielką majątku, do II wojny światowej^[3][4].

Po III rozbiorze Polski w 1795 roku Choćkowce, wcześniej należące do powiatu wołkowyskiego województwa nowogródzkiego Rzeczypospolitej, znalazły się na terenie powiatu wołkowyskiego (ujezdu), wchodzącego w skład kolejno guberni: słonimskiej, litewskiej i grodzieńskiej Imperium Rosyjskiego. Po ustabilizowaniu się granicy polsko-radzieckiej w 1921 roku wieś wróciła do Polski, weszła w skład gminy Biskupice powiatu wołkowyskiego województwa białostockiego, od 1945 roku – był w ZSRR, od 1991 roku – na terenie Republiki Białorusi^[5].

Na terenie wsi stoi kapliczka^[6].

Dawny dwór

Około 2 km na północny wschód od centrum wsi, nad brzegiem rzeki Roś, na terenie obecnej wsi Nowe Choćkowce, istniał stary, rozległy, parterowy dwór modrzewiowy, pochodzący z końca XVIII wieku. W ciągu XIX wieku dwór został jeszcze bardziej rozbudowany, miał czterokolumnowy ganek, zwieńczony trójkątnym szczytem. Od strony ogrodu znajdował się centralny taras. Dom był kryty gontowym czterospadowym dachem^[3].

Ze starych zabudowań do 1939 roku zachował się jedynie stojący nieopodal stary sześcioboczny, dwukondygnacyjny lamus, służący wtedy celom mieszkalnym^[3]. Do czasów dzisiejszych zachowało się parę innych pomieszczeń gospodarczych z początku XX wieku^[6]: oficyna, wybudowana w 1909 roku, młyn, jezioro i fragment zdziczałego parku. Już w okresie międzywojennym rodzina właścicieli mieszkała w jednej z oficyn. Po II wojnie światowej majątek został przekazany utworzonemu tam kołchozowi^[4].

Park dworski

Dwór był otoczony przez park o powierzchni około 5,5 ha, w tym 2 hektary stawu (otaczający dom od północy i zachodu), z dużą liczbą sędziwych, liściastych i iglastych drzew^[3].

Majątek w Choćkowcach jest opisany w 2. tomie Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej Romana Aftanazego^[3].

Przypisy