Chrząstawa Wielka

Chrząstawa Wielka
	wieś
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	wrocławski
Gmina	Czernica
Liczba ludności (2022)	1782
Strefa numeracyjna	71
Kod pocztowy	55-003
Tablice rejestracyjne	DWR
SIMC	0873509
	Położenie na mapie gminy Czernica Chrząstawa Wielka
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Chrząstawa Wielka
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Chrząstawa Wielka
	Położenie na mapie powiatu wrocławskiego Chrząstawa Wielka
	51°05′44″N 17°18′24″E/51,095556 17,306667
	Strona internetowa

Artykuł	51°5′44″N 17°18′24″E
- błąd	39 m
WD	51°5'48"N, 17°18'26"E
- błąd	39 m
Odległość	137 m

Chrząstawa Wielka (niem. Klarenkranst, 1937–1945 Klarenwald)^[4] – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Czernica^[5].

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.

Nazwa

Rok wzmianki w dokumentach^[6]	Nazwa
1327	Chrastnow
1353	Krastnow sante Clare
1540	agri circa Vidavia
1666	Clarenkranz
1845	Klarenkranst
1937	Klarenwald
1947^[7]	Chrząstawa Wielka

Historia

Wieś istniała już w XIV wieku (pierwsza wzmianka z 1327 roku o lesie Chrastnow natomiast w 1336 już o wsi Crastow)^[6] i była własnością Henryka IV Probusa, a następnie Henryka V Grubego.

Na początku XIV wieku osiadły tu klaryski z Wrocławia, do których wieś należała, aż do sekularyzacji dóbr zakonnych w roku 1810^[8].

Jeszcze w XVI wieku okolice te zamieszkiwała przede wszystkim ludność pochodzenia polskiego, natomiast w XVIII wieku stanowiła już zdecydowaną mniejszość. Po ogłoszeniu, w roku 1765 przez Fryderyka II Wielkiego, ustawy szkolnej^[a] doszło do szybkiego zniemczenia miejscowej ludności^[6].

Koleje

W 1908 roku rozpoczęto budowę linii kolejowej łączącej Opole z Wrocławiem-Sołtysowicami, natomiast pierwszy pociąg dotarł do Chrząstawy Wielkiej w 1 maja 1912.

Zabytki

Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest^[9]

Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, z 1869 roku (A/1185/665/W z 08.05.1992)

Według wojewódzkiego rejestru zabytków na listę zabytków wpisane są^[10]:

zespół plebanii (ul. Wrocławska 9)
cmentarz poewangelicki na południowo-wschodnim krańcu wsi
klasztor ss. Józefitek (ul. Wrocławska 14)
szkoła podstawowa, dawniej szkoła parafialna (ul. Wrocławska)
budynki mieszkalne (ul. Polna 1, ul. Wrocławska: 5, 7, 12, 15, 16, 22, 46, 49, 53, 55, 65, 74, 80, 82, 89, 100, 129)
budynki gospodarcze (ul. Wrocławska 7, 12, 51)
dom mieszkalno-przemysłowy (ul. Wrocławska 26/28)
budynek mieszkalno-gospodarczy (ul. Wrocławska 78)
zabytek archeologiczny - ślad osadnictwa, kultura łużycka, okres halsztacki (1/3/80-31 AZP)
zabytek archeologiczny - osada, XV-XVI wiek, 22 skorupy bez lokalizacji (2/4/80-31 AZP)

Instytucje gminne

Zespół Szkół (Szkoła Podstawowa im. Piastów Śląskich i Publiczne Gimnazjum Nr 3), ul. Wrocławska 19^[11]
Gminna Biblioteka Publiczna w Czernicy - filia nr 2 w Chrząstawie Wielkiej, ul. Wrocławska 19^[12]

Kościoły

Rzymsko-katolicki Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny należący do parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Chrząstawie Wielkiej^[13].

Zgromadzenia zakonne

Zgromadzenie Sióstr św. Elżbiety (ul. Wrocławska 9)^[8]

Szlaki turystyczne

Szlak dookoła Wrocławia im. doktora Bronisława Turonia^[14]

Komunikacja

Linia nr 845: kursująca codziennie do Wrocławia przez Nadolice Wielkie
Linia nr 855: kursująca codziennie do Wrocławia przez Kamieniec Wrocławski^[15]
nieczynny przystanek kolejowy relacji Jelcz-Laskowice - Wrocław Główny

Uwagi

↑ Krolewska-Pruska Gieneralna szkolna ustawa dla rzymskich-katolikow w miastach i na wsiach samowładnego Księstwa Sląska i Hrabstwa Glacu. De dato z Pocdamu, 3. Listop. 1765

Przypisy

↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-03] .
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 160 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 23 grudnia 2010 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz ustalenia nazw obiektów fizjograficznych (Dz.U. z 2010 r. nr 257, poz. 1741)
↑ Jerzy Maciejewski: Na spacerowym szlaku dookoła Wrocławia. Wrocław: Wydawnictwo Agencji Turystycznej „Akros”, 1991, s. 35.
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 264, 2013-02-13. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2013-05-26].
↑ ^a ^b ^c Krzysztof Garbaczewski (red.): Żółty szlak turystyczny dookoła Wrocławia im. dr. Bronisława Turonia: rowerowe trasy dojazdowe: przewodnik. Wrocław: Spółka Autorska Z.K. Garbaczewscy, 1995, s. 99-101. ISBN 83-913457-6-9.
↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
↑ ^a ^b Kościoły i kaplice archidiecezji wrocławskiej. ks. prof. Józef Pater (red.). Wrocław: Kuria Metropolitalna Wrocławska, 2002, s. 644-645. ISBN 83-85598-22-X.
↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 227. [dostęp 2013-05-26].
↑ Studium uwarunkowań, Rada Gminy Czernica, 20 listopada 2012, s. 21-22 [dostęp 2013-05-26] .
↑ Gmina Czernica - Szkoły, przedszkole. [dostęp 2013-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-21)].
↑ Gmina Czernica - Biblioteki. [dostęp 2013-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-14)].
↑ Strona Archidiecezji Wrocławskiej opis parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny [dostęp 2013-05-26] .
↑ Wokół Wrocławia. Grzegorz Zwoliński (red.). T. M-33-33/34. Wrocław: Studio PLAN, 2012. ISBN 978-83-62645-47-3.
↑ Strona firmy Sevibus [dostęp 2013-05-26] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-25] .

Linki zewnętrzne

Towarzystwo Miłośników Chrząstawy

[ustawa-9] Krolewska-Pruska Gieneralna szkolna ustawa dla rzymskich-katolikow w miastach i na wsiach samowładnego Księstwa Sląska i Hrabstwa Glacu. De dato z Pocdamu, 3. Listop. 1765

[1] NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-03] .

[poczta-2] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 160 [zarchiwizowane 2022-10-26] .

[DU-3] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 23 grudnia 2010 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz ustalenia nazw obiektów fizjograficznych (Dz.U. z 2010 r. nr 257, poz. 1741)

[JM1-4] Jerzy Maciejewski: Na spacerowym szlaku dookoła Wrocławia. Wrocław: Wydawnictwo Agencji Turystycznej „Akros”, 1991, s. 35.

[Dz.U._29/2013-5] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 264, 2013-02-13. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2013-05-26].

[KG1-6] Krzysztof Garbaczewski (red.): Żółty szlak turystyczny dookoła Wrocławia im. dr. Bronisława Turonia: rowerowe trasy dojazdowe: przewodnik. Wrocław: Spółka Autorska Z.K. Garbaczewscy, 1995, s. 99-101. ISBN 83-913457-6-9.

[M.P._142/1946-7] Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)

[PATER-8] Kościoły i kaplice archidiecezji wrocławskiej. ks. prof. Józef Pater (red.). Wrocław: Kuria Metropolitalna Wrocławska, 2002, s. 644-645. ISBN 83-85598-22-X.

[NID-10] Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 227. [dostęp 2013-05-26].

[STUDIUM-11] Studium uwarunkowań, Rada Gminy Czernica, 20 listopada 2012, s. 21-22 [dostęp 2013-05-26] .

[GCz2-12] Gmina Czernica - Szkoły, przedszkole. [dostęp 2013-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-21)].

[GCz3-13] Gmina Czernica - Biblioteki. [dostęp 2013-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-14)].

[AWr-14] Strona Archidiecezji Wrocławskiej opis parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny [dostęp 2013-05-26] .

[MAPA1-15] Wokół Wrocławia. Grzegorz Zwoliński (red.). T. M-33-33/34. Wrocław: Studio PLAN, 2012. ISBN 978-83-62645-47-3.

[sevibus-16] Strona firmy Sevibus [dostęp 2013-05-26] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-25] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[a]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

Wsie	Chrząstawa Mała Chrząstawa Wielka Czernica Dobrzykowice Gajków Jeszkowice Kamieniec Wrocławski Krzyków Łany Nadolice Małe Nadolice Wielkie Ratowice Wojnowice
Integralne części wsi	Janowice Wieściszów

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne