Ciemiernik korsykański

Ciemiernik korsykański
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządjaskropodobne
Rządjaskrowce
Rodzinajaskrowate
Rodzajciemiernik
Gatunekciemiernik błękitnawy
Podgatunekciemiernik korsykański
Nazwa systematyczna
Helleborus lividus Aiton subsp. corsicus (Briq.) P. Fourn. Aiton
1936, Quatre Fl. Fr. : 338
Kwiaty

Ciemiernik korsykański, c. niebieskawy (Helleborus lividus Aiton subsp. corsicus (Briq.) P. Fourn.) – podgatunek rośliny z rodziny jaskrowatych. Pochodzi z Korsyki i Sardynii. W Polsce jest czasami uprawiany jako roślina ozdobna.

Nazewnictwo

Istnieje spore zamieszanie w nazewnictwie tej rośliny. Została ona przez różnych autorów zaklasyfikowana do różnych gatunków, również w języku polskim posiada różne nazwy. Wszystko to są jednak synonimy tej samej rośliny[3]:

  • Helleborus argutifolius Viviani
  • Helleborus corsicus Mabile
  • Helleborus corsicus Willd. ex Schlecht.
  • Helleborus lividus Aiton (ciemiernik niebieskawy)
  • Helleborus lividus sensu Rouy & Foucaud in Rouy

Morfologia

Łodyga
Wzniesiona, sztywna, rozgałęziona, dość gruba, o wysokości do 60 cm. Pod ciężarem kwiatów i liści łukowato zgina się.
Liście
Zimozielone, trzylistkowe, o eliptycznych, ostro zakończonych listkach z ostro ząbkowanymi brzegami[4]. Są ciemnoniebieskozielone, błyszczące i skórzaste.
Kwiaty
Żółtozielone lub jasnozielone zebrane w 20–30-kwiatowe kwiatostany. Kwiaty składają się z 5 szerokich, kubkowatych płatków, 5 słupków i licznych pręcików.

Biologia i ekologia

  • Bylina. Kwitnie bardzo wcześnie; od lutego do kwietnia, jest jednym z najwcześniej zakwitających gatunków ciemiernika[5]. Zakwita po 3–4 latach od wysiewu nasion. Rośliny uprawiane z nasion nie zachowują cech macierzystej odmiany. Liczba chromosomów 2n = 32[3].
  • Roślina bardzo silnie trująca. Wszystkie części ciemierników są trujące, zawierają helleborynę. Objawami zatrucia są: duszność, niepokój, skurcze i paraliż mięśni, śmierć następuje w wyniku paraliżu mięśni oddechowych[6]. Sok może spowodować podrażnienia skóry.

Uprawa

Może rosnąć w pełnym słońcu, ale jest rośliną cienioznośną i nadaje się również na półcieniste rabaty. Najlepiej rośnie na wilgotnej i przepuszczalnej glebie, może mieć odczyn obojętny, lekko kwaśny lub lekko zasadowy[5]. Nie jest w pełni mrozoodporny i na zimę lepiej jest go okryć, przy dużych mrozach może przemarznąć, zwłaszcza, jeśli zima jest bezśnieżna. Jest też wrażliwy na zimne wiatry, w związku z tym należy go uprawiać w miejscu osłoniętym. Najlepiej jest rozmnażać go przez wysiew nasion wprost do gruntu, źle bowiem znosi podział kęp i przesadzanie.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-07] (ang.).
  3. a b Indeks synonimów flory Francji. [dostęp 2009-03-07].
  4. TABAZA. Ciemiernik korsykański. [dostęp 2009-03-09].
  5. a b Geoffrey Burnie i inni, Botanica : ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  6. Burkhard Bohne, Peter Dietze: Rośliny trujące: 170 gatunków roślin ozdobnych i dziko rosnących. Warszawa: Bellona, Spółka Akcyjna, 2008. ISBN 978-83-11-11088-5.

Media użyte na tej stronie

Helleborus-lividus-flower.JPG
(c) Sten, CC BY-SA 3.0
Helleborus lividus subsp. corsicus: Flower.