Cis japoński

Cis japoński
Ilustracja
Morfologia cisu japońskiego
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasanagonasienne
Klasaiglaste
Rządcyprysowce
Rodzinacisowate
Rodzajcis
Gatunekcis japoński
Nazwa systematyczna
Taxus cuspidata Siebold & Zucc.
Abh. Math.-Phys. Cl. Königl. Bayer. Akad. Wiss. 4(3):232. 1846 (Fl. jap. fam. nat. 2:110.).)[3]
Synonimy
  • Cephalotaxus umbraculifera Siebold ex Endl.
  • Taxus biternata Spjut
  • Taxus caespitosa Nakai
  • Taxus umbraculifera (Siebold ex Endl.) C.Lawson[4]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Liście i owoce

Cis japoński (Taxus cuspidata Siebold & Zucc.) – gatunek drzewa iglastego należący do rodziny cisowatych. Występuje we wschodniej Azji, na terenie Rosji, Chin, Korei i wyspach Japonii[3]. Do Europy sprowadził go w 1855 roku szkocki łowca roślin Robert Fortune[6]. Obecnie wyróżnia się wiele kultywarów i mieszańców tego gatunku, w większości stanowiących rezultat krzyżowania go z cisem pospolitym.

Morfologia

Pokrój
Rozłożysty, szeroki, czasami stożkowaty. Dorasta do 15 m wysokości[6]. Częściej rośnie jako krzew, tworząc zarośla.
Pień
Kora czerwonobrązowa, u dojrzałych osobników łuszcząca się strzępkami.
Liście
Zimozielone, spłaszczone, gwałtownie zwężające się ku końcowi blaszki liściowej, osadzone na krótkim, cienkim ogonku. Górna strona - ciemnozielona, błyszcząca, spodnia - jaśniejsza, żółtawa. Brak białych pasków oraz przewodów żywicznych. Igły na pędzie rozłożone są nieregularnie. Do 2,5 cm długości. Często tworzą V-kształtny przedział. Cierniste[7].
Kwiaty
Roślina dwupienna, wiatropylna. Kwiaty niepozorne, żółtawe.
Nasiona
Nasiono wypełnia czerwoną, mięsistą osnówkę i jest lekko wystające poza jej brzegi. Wytwarza najwięcej nasion spośród wszystkich gatunków cisu.

Biologia i ekologia

Rośnie powoli, jest bardzo odporny na trudne warunki klimatyczne[6]. Jak wszystkie cisy, gatunek silnie trujący, aczkolwiek stanowiący źródło taksolu, wykorzystywanego w leczeniu nowotworów.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19, 2011, s. 55–70 [dostęp 2021-03-24].
  3. a b Taxus cuspidata (ang.). W: Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2012-02-26].
  4. The Plant List. [dostęp 2012-02-26].
  5. T. Katsuki, Luscombe, D, Taxus cuspidata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2012-02-26] (ang.).
  6. a b c Russel, Cutler, Walters: Ilustrowana encyklopedia Drzewa Świata. Kraków: Universitas, 2008, s. 284. ISBN 97883242-0842-5.Sprawdź autora:1.
  7. Bruno T. Kremer: Drzewa. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 86. ISBN 83-7129-141-8.

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Taxus cuspidata 2.JPG
Autor: Dalgial, Licencja: CC BY-SA 3.0
Taxus cuspidata