Clayton Bissell
 | |
 generał major | |
| Data i miejsce urodzenia | 29 czerwca 1896 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1917–1950 |
| Siły zbrojne |
|
| Jednostki | 148th Aero Squadron |
| Stanowiska | obserwator wojskowy |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
                   | |
Clayton Lawrence Bissell (ur. 29 czerwca 1896 w Kane w stanie Pensylwania, zm. 24 grudnia 1972 w Murfreesboro) – amerykański generał major Sił Powietrznych armii Stanów Zjednoczonych, doktor praw.
Życiorys
W 1917 ukończył Valparaiso University w Valparaiso z tytułem doktora praw. Następnie podczas I wojny światowej trafił do United States Army Air Service. Przydzielony do 148th Aero Squadron, latając na myśliwcu Sopwith Camel zestrzelił 6 niemieckich samolotów Fokker D.VII, co zapewniło mu tytuł asa myśliwskiego[1]. W 1919 objął dowództwo nad jednostką 639th Aero Squadron w okupowanych Niemczech. Później służył w sztabie gen. Mitchella. W 1922 odbył pierwszy udany lot nocny z Waszyngtonu do Nowego Jorku.
Podczas II wojny światowej od stycznia 1942 służył jako doradca powietrzny gen. Josepha Stilwella w Chinach, w sierpniu 1942 objął dowództwo 10. Armii Lotniczej (10th Air Force) w Indiach i Birmie. Powrócił do USA w sierpniu 1943. We wrześniu 1943 został asystentem szefa sztabu Army Intelligence United States Air Force w Waszyngtonie i służył tam do końca wojny.
Od lutego 1944 do stycznia 1946 generał Bissel pełnił funkcję zastępcy szefa wywiadu Wydziału Wojny G-2 (wywiad) Sztabu Generalnego[2]. W tym okresie, 22 maja 1945, ppłk John H. Van Vliet Jr. (który 13 maja 1943 jako jeniec oflagu został przewieziony do Katynia i był świadkiem ekshumacji ofiar pomordowanych polskich oficerów z 1940), przekazał mu raport (tzw. „Raport van Vlieta”; ang. Van Vliet Report), w którym stwierdził, że odpowiedzialność za zbrodnię katyńską ponosi ZSRR[3][4][5]. Tuż przed przekazaniem mu raportu przez płk Van Vlieta Rząd RP na uchodźstwie odznaczył gen. Bissela Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Bissel nakazał van Vlietowi milczenie i utajnił raport, nadając mu klauzulę „Top Secret” („ściśle tajne”)[3]. W późniejszym czasie raport został utrzymany w tajemnicy, po czym zaginął[6].
W 1952 Bissel wyjaśniał przed Komisją Katyńską Kongresu USA, że utajnił raport van Vlieta, by nie wywoływać napięć w stosunkach amerykańsko-radzieckich (dosł. widziałem w nim wielkie potencjalne źródło kłopotliwej sytuacji[7]), ponieważ Stany Zjednoczone liczyły na udział ZSRR w wojnie z Japonią[8][9] (z uwagi na ówczesną sytuację Polska nie mogła wziąć udziału w wojnie przeciw Japonii, zaś Rosja tak). Ponadto generał wskazał na fakt, że w ówczesnym czasie była negocjowana treść Karty Narodów Zjednoczonych i według niego ujawnienie raportu oraz obciążenie nim ZSRR utrudniłoby uzyskanie konsensusu w tej sprawie[7].
W kwietniu 1950 ppłk van Vliet skierował list do Pentagonu, prosząc o informację, gdzie znajduje się jego raport z 1945, po czym otrzymał odpowiedź, że odnalezienie dokumentu nie jest możliwe. W 1950 poproszono go, by napisał nowy, drugi raport[10]. Raport został odtworzony przez van Vlieta 11 maja 1950, oznaczony tym razem jako „tajny” i przekazany Komisji Katyńskiej Kongresu USA[3]. Podpułkownik wyraził w nim identyczne wnioski jak w pierwszym raporcie z 1945 wskazując Rosjan jako wykonawców zbrodni katyńskiej. W 1952 van Vliet zeznawał przed Komisją Kongresu jako świadek i ponownie potwierdził odpowiedzialność ZSRR za zbrodnię katyńską[11]. Zniknięcie pierwszego raportu van Vlieta z archiwów Pentagonu wiązane jest przez niektórych autorów z działalnością Algera Hissa (1904–1996), radzieckiego szpiega zatrudnionego w amerykańskim Departamencie Stanu[10].
Po zakończeniu wojny Clayton Bissell w maju 1946 został attaché lotniczym w Londynie. W październiku 1948 powrócił do USA. Później został wysłany do okupowanych Niemiec do kwatery głównej wojsk amerykańskich w Wiesbaden, gdzie pozostał do kwietnia 1950. Przeszedł na emeryturę 1 listopada 1950 w randze generała majora.
Został pochowany na Cmentarzu Narodowym w Arlington, w stanie Wirginia.
Odznaczenia
- Command Pilot Wings
- Krzyż za Wybitną Służbę
- Distinguished Service Medal
- Silver Star
- Distinguished Flying Cross (Stany Zjednoczone)
- Air Medal
- Army Commendation Medal
- World War I Victory Medal
- Army of Occupation of Germany Medal
- American Defense Service Medal
- American Campaign Medal
- Asiatic-Pacific Campaign Medal
- European-African-Middle Eastern Campaign Medal
- World War II Victory Medal
- Army of Occupation Medal
- National Defense Service Medal
- Komandor Wojskowego Orderu Imperium Brytyjskiego
- Distinguished Flying Cross (Wielka Brytania)
- Krzyż Zasługi Wojennej (Włochy)
- Kawaler Orderu Korony Włoch (Włochy)
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (Polska, 1945, przyznany przez władze RP na uchodźstwie)
- Wielki Oficer Orderu Zasługi Chile II Klasy (Chile)
Przypisy
- ↑ Above the Trenches: A Complete Record of the Fighter Aces and Units of the British Empire Air Forces 1915-1920. p. 78.
- ↑ Powojenne reperkusje Katynia. Polityka rządów amerykańskiego i brytyjskiego w sprawie zbrodni katyńskiej. W: Janusz Zawodny: Katyń. Paryż: Editions Spotkania, 1989, s. 146. ISBN 2-86914-043-6.
- ↑ a b c Madden Committee, Witnesses' Testimonies, John H. van Vliet Jr. (February 4, 1952 – Washington, D.C.). electronicmuseum.ca. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-22)]. electronicmuseum.ca [dostęp 2011-08-11]
- ↑ Powojenne reperkusje Katynia. Polityka rządów amerykańskiego i brytyjskiego w sprawie zbrodni katyńskiej. W: Janusz Zawodny: Katyń. Paryż: Editions Spotkania, 1989, s. 147. ISBN 2-86914-043-6.
- ↑ Aneks. Dokument nr 4 (wywiad z pułkownikiem Johnem H. Van Vliet z 5 grudnia 1988). W: Janusz Zawodny: Katyń. Paryż: Editions Spotkania, 1989, s. 192-193. ISBN 2-86914-043-6.
- ↑ Powojenne reperkusje Katynia. Polityka rządów amerykańskiego i brytyjskiego w sprawie zbrodni katyńskiej. W: Janusz Zawodny: Katyń. Paryż: Editions Spotkania, 1989, s. 150-151. ISBN 2-86914-043-6.
- ↑ a b Powojenne reperkusje Katynia. Polityka rządów amerykańskiego i brytyjskiego w sprawie zbrodni katyńskiej. W: Janusz Zawodny: Katyń. Paryż: Editions Spotkania, 1989, s. 151. ISBN 2-86914-043-6.
- ↑ Janusz Zawodny, The Katyn Forest Massacre: Morals in American Foreign Policy, [w:] The Minnesota Review, 1963, 3 (2), str. 228–236
- ↑ The Katyn Controversy: Stalin's Killing Field. cia.gov. [dostęp 2014-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (17 stycznia 2010)]. (ang.).
- ↑ a b Władimir Abarinow, Oprawcy z Katynia, Kraków 2007 (ISBN 978-83-240-0792-9), str. 223–224
- ↑ Select Committee on the Katyn Forrest Massacre, Final Report, House Report No. 2505) – December 22, 1952. APPENDIX – Excerpts from Interim Report, July 2, 1952. electronicmuseum.ca. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-23)]. electronicmuseum.ca [dostęp 2014-08-06]
Bibliografia
- Aneks. Dokument nr 4 (wywiad z pułkownikiem Johnem H. Van Vliet z 5 grudnia 1988). W: Janusz Zawodny: Katyń. Paryż: Editions Spotkania, 1989, s. 184-195. ISBN 2-86914-043-6.
- Clayton Bissell. theaerodrome.com. [dostęp 2014-07-23]. (ang.).
- Clayton Bissell. airforce.togetherweserved.com. [dostęp 2014-07-23]. (ang.).
- Major General Clayton Bissell. militarymemorialmuseum.com. [dostęp 2014-07-23]. (ang.).
Media użyte na tej stronie
Ribbon for the World War I Victory Medal awarded by the Allies:
- w:World War I Victory Medal (United States) awarded by the w:United States Department of Defense
- w:Victory Medal (United Kingdom) also called the Inter-Allied Victory Medal
- w:Médaille Interalliée 1914–1918 (France)
- w:Inter-Allied Victory Medal (Greece)
- w:Allied Victory Medal (Italy)
- etc.
Ribbon from the National Defense Service Medal awarded by the United States Department of Defense.
Ribbon for the Distinguished Service Medal awarded by the United States Army.
Ribbon for the Asiatic-Pacific Campaign Medal awarded by the United States Department of Defense.
Major General Clayton Lawrence Bissell (1896 - 1972) as Gen. George Marshall's assistant chief of staff for intelligence, he is known for having ordered the suppression of evidence that the Soviets were responsible for the Katyn massacre of Polish officers.
US Army Commendation Ribbon
Ribbon for the Army of Occupation of Germany Medal awarded by the United States Department of Defense.
Ribbon for the Army of Occupation Medal and Navy Occupation Service Medal awarded by the United States Department of Defense.
Ribbon from the Distinguished Flying Cross (United States) awarded by the United States Department of Defense.
Autor: F l a n k e r, Licencja: CC BY 3.0
United Kingdom Distinguished Flying Cross ribbon
Ribbon for the American Defense Service Medal awarded by the United States Department of Defense.
Ribbon for the European-African-Middle Eastern Campaign Medal awarded by the United States Department of Defense.
Baretka: Order Zasługi Chile – Wielki Oficer (Gran Oficial) – Chile.
Ribbon for the American Campaign Medal awarded by the United States Department of Defense.
Emblem (Shoulder Sleeve Insigne) used by the United States Army Air Forces before it was created as its own military service, the United States Air Force, in 1947. Continues to be used by the USAF as one of its emblems, known as the "Hap" Arnold Wings.
ribbon of the medal of knigt of the Order of the Crown of Italy
Roundel used by the United States armed forces from 19 August 1919 to 6 May 1942 until red dot removed to avoid confusion with Japanese insignia. Superseded very similar roundel whose colors and proportions differed slightly - the original version having the colors from the US flag, and a center dot 1/3 of the outer radius. This version has a center dot constrained by the inner vertices of the star, a size that does not translate into an even fraction.
Vector illustration based on photo of a Bronze Oak leaf cluster awarded by the United States Department of Defense to be worn as an add-on device on various awards and decorations to denote more than one bestowal of the decoration.
Ribbon for the World War II Victory Medal awarded by the United States Department of Defense.
Italian al merito (military merit) war cross medal bar