Clostridium perfringens

Clostridium perfringens
Mikrofotografia laseczek Clostridium perfringens.
Systematyka
Domena	bakterie
Typ	Firmicutes
Klasa	Clostridia
Rząd	Clostridiales
Rodzina	Clostridiaceae
Rodzaj	Clostridium
Gatunek	C. perfringens
Nazwa systematyczna
'Clostridium perfringens' Veillon & Zuber 1898 Hauduroy et al. 1937

Kolonie C. perfringens wykazujące białe precypitaty.

Laseczka zgorzeli gazowej (łac. Clostridium perfringens, syn. Clostridium welchii) jest Gram-dodatnią, beztlenową laseczką, wytwarzającą endospory należącą do rodzaju Clostridium^[1]. Rezerwuarem C. perfringens jest przewód pokarmowy koniowatych^[2] C. perfringens jest dość rozpowszechniona w środowisku za sprawą rozpowszechnienia koni i może być odnaleziona jako składnik kompostu, osadu dennego, układu pokarmowego człowieka (flora fizjologiczna) i innych kręgowców, a także u owadów oraz w glebie.

Chorobotwórczość

C. perfringens jest głównym czynnikiem etiologicznym choroby zwanej zgorzelą gazową (łac. gangraena gaseosa). Jest to martwica mięśni lub tkanki łącznej z wytworzeniem gazu. Nieleczona prowadzi do śmierci spowodowanej toksemią i wstrząsem.

Czynniki zjadliwości

C. perfringens wytwarza 14 toksyn, które zostały oznaczone kolejnymi literami alfabetu greckiego. Cztery spośród nich: α, β, ε i ι to toksyny letalne. Główną rolę odgrywa toksyna α (fosfolipaza C), która powoduje lizę erytrocytów, leukocytów, płytek krwi i komórek śródbłonka, co wpływa na zwiększenie przepuszczalności naczyń krwionośnych.

Inwazyjność wynika z bogatego zestawu enzymów: kolagenazie, proteinazom, hemolizynom, hialuronidazie, deoksyrybonukleazie oraz neuraminidazie.

Przypisy

Bibliografia

• Zbigniew Anusz: Mikrobiologia i parazytologia lekarska. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa, 1986. ISBN 83-200-0686-4.
• Eligia Szewczyk: Diagnostyka mikrobiologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-14473-4.