Cmentarz Grabowski

Cmentarz Grabowski
Ilustracja
Park im Stefana Żeromskiego
Poprzednie nazwy

Grabower Friedhof

Państwo

 Polska

Miejscowość

Szczecin

Data otwarcia

1846

Położenie na mapie Szczecina
Mapa konturowa Szczecina, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dawna lokalizacja cmentarza”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dawna lokalizacja cmentarza”
Ziemia53°26′11,87″N 14°34′00,43″E/53,436631 14,566786

Cmentarz Grabowski (niem. Grabower Friedhof) – dawny cmentarz miejski położony na terenie Szczecina. Zajmował teren pomiędzy obecnymi ulicami Jacka Malczewskiego (Allee Blumen), Jana Kazimierza (Toepffers Park), Jana Ch. Paska (Kronenstr.) i Parkową (Gustav Adolf str.).

Historia

W XVIII wieku na południe od późniejszego Cmentarza Grabowskiego istniał niewielki cmentarz ewangelicki francuskiej gminy reformowanej. W 1802 roku władze miasta kierując się względami sanitarnymi zadecydowały o zamknięciu dla pochówków wszystkich małych cmentarzy przykościelnych. Na terenie 5,5 ha (11 mórg pruskich) zaplanowano urządzić cmentarz komunalny, na którym odbywałyby się pochówki mieszkańców Szczecina wszystkich wyznań. Nekropolia zajęła teren na północ od Allee Blumen, obecnej ul. Jacka Malczewskiego.

Spośród pierwszych pogrzebanych był jeden z inicjatorów powstania Cmentarza Grabowskiego – Carl Böttcher. W następnych latach na cmentarzu tym pochowano poza wieloma zwyczajnymi mieszczanami również najwybitniejszych szczecinian. W 1831 roku złożono tu ciało nadprezydenta prowincji pomorskiej Johanna Augusta Sacka, a w 1868 r. malarza Eduarda Hildebrandta. Po zniesieniu fortyfikacji okalających miasto w 1873 r. teren cmentarza powiększono. Pod koniec XIX wieku teren cmentarza się zapełnił, ale część kwater, szczególnie uboższych mieszkańców, uległa zapomnieniu. W północnej części cmentarza w latach 1888-90 wybudowano kościół parafialny dla Grabowa Friedenskirche (obecnie kościół pw. św. Stanisława Kostki). Nowym miejscem pochówków stał się oddany do użytku Cmentarz Centralny.

Cmentarz Grabowski zamknięto dla pochówków i stopniowo zaczęto przekomponowywać na park. Podjęto decyzję o pozostawieniu nagrobków o największej wartości historycznej, w których pochowano najważniejsze dla miasta osoby. Wyjątkiem w decyzji o zaprzestaniu pochówków było złożenie w 1924 roku do tutejszego grobu przemysłowca szczecińskiego Alberta Toepfera. Teren cmentarza postanowiono przeznaczyć na modny park miejski z fontannami i kawiarniami. W takiej postaci teren dawnego Cmentarza Grabowskiego przetrwał do lat 50. XX wieku, kiedy to zadecydowano o likwidacji ostatnich nagrobków.

Na terenie dawnego cmentarza powstał Park im. Stefana Żeromskiego.

Bibliografia

  • Bogdana Kozińska, Maciej Słomiński, Grzegorz Solecki „Szczecin, praktyczny przewodnik turystyczny”, Walkowska Wydawnictwo/Jeż, Szczecin 2009. ISBN 978-83-61805-02-1

Media użyte na tej stronie

West Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.65 N
  • S: 52.58 N
  • W: 13.95 E
  • E: 17.10 E
Legenda miejsce kultu.svg
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Szczecin Park Zeromskiego (2).jpg
Park Żeromskiego w Szczecinie
Szczecin location map.png
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreetMap location map of Szczecin, Poland
  • top = 53.545
  • bottom = 53.320
  • left = 14.429
  • right = 14.814