Cmentarz jeńców radzieckich w Sanoku–Olchowcach
_monument.jpg) Pomnik na cmentarzu (2012) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | ul. Mariana Zaremby / ul. Wschodnia |
| Typ cmentarza | jeniecki |
| Stan cmentarza | zamknięty |
Położenie na mapie Sanoka  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu sanockiego  | |
 49°33′23,411″N 22°13′40,048″E/49,556503 22,227791 | |
Cmentarz jeńców radzieckich w Sanoku–Olchowcach – cmentarz w Sanoku.
Cmentarz jest położony w sanockiej dzielnicy Olchowce w obrębie ulicy Mariana Zaremby[1][2] i ulicy Wschodniej[3].
Na cmentarzu spoczęli jeńcy radzieccy, pochodzący z założonego podczas II wojny światowej w 1941 przez Niemców Stalagu (327) w Olchowcach, który istniał do 1944[4][5][1][6]. Śmierć poniosło tysiące przetrzymywanych tam osób, wskutek głodu, chorób, a także w wyniku rozstrzelań, dokonywanych u kresu istnienia tej placówki w obliczu nadchodzącego frontu wschodniego[6]. Wedle szacunków liczba ofiar wynosiła 20 000[1]. Zmarli byli grzebani nieopodal stalagu na wzgórzu, gdzie potem założono cmentarz[4][6].
Według stanu z 1951 cmentarz miał powierzchnię około 3400 m² i było tam pochowanych około 1000 zwłok[7]. Według późniejszych opracowań w 1956 ustanowiono cmentarz, w którym spoczywa ok. 10 000 ciał[5][6]. Zostały ustanowione mogiły zbiorowe[6]. Pośrodku cmentarza postawiono pomnik w formie obelisku, na którym według stanu z 1985 była tabliczka o treści 1944[4]. Później umieszczono tablicę o treści: Pamięci pomordowanych radzieckich jeńców wojennych 1941–1944[6]. Obszar nekropolii jest porośnięty wysokimi tujami[4].
W wyniku porozumienia oddziału miejskiego ZBoWiD z Lwowskim Komitetem Weteranów Wojny w 1974 została pobrana symbolicznie ziemia z cmentarza, umieszczona w urnie wykonanej w Sanockiej Fabryce Autobusów „Autosan” i przekazana stronie radzieckiej (z propozycją upamiętnienia wystąpiła pierwotnie szkoła średnia w Drohobyczu)[8].
W okresie PRL opiekę nad cmentarzem sprawowała młodzież z Olchowiec[9]. W 2003 cmentarz był remontowany[6]. Cmentarz został wpisany do gminnego rejestru zabytków miasta Sanoka, opublikowanego w 2015[3].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c Cmentarz jeniecki na Olchowcach. sanok.pl. [dostęp 2020-01-24].
- ↑ Borys Łapiszczak: Sanok i Województwo Podkarpackie na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. VII. Sanok: Poligrafia, 2004, s. 82. ISBN 83-915388-4-2.
- ↑ a b Zarządzenie Burmistrza Miasta Sanoka nr 42/2015 z 9 marca 2015. bip.um.sanok.pl, 2015-03-09. s. 4 (poz. 206). [dostęp 2020-01-24].
- ↑ a b c d Garlicki 1985 ↓, s. 8.
- ↑ a b Województwo krośnieńskie. W: Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa, lata wojny 1939-1945. Warszawa: Rada Ochrony Pomników Walk i Męczeństwa / Sport i Turystyka, 1988, s. 389. ISBN 83-217-2709-3.
- ↑ a b c d e f g Sanok – cmentarz jeńców radzieckich. mpn.rzeszow.uw.gov.pl. [dostęp 2020-01-24].
- ↑ Ewidencja cmentarzy wojennych. Ewidencja poległych w wojnie, remont i opieka nad grobami i cmentarzami wojennymi 8 I 1951 – 11 IV 1952, AP Rzeszów – O/Sanok (zespół 72, sygn. 2204), k. 42.
- ↑ Arnold Andrunik: Rozwój i działalność Związku Bojowników o Wolność i Demokrację na Ziemi Sanockiej w latach 1949-1984. Sanok: 1986, s. 199.
- ↑ Garlicki 1985 ↓, s. 9.
Bibliografia
- Emil Garlicki: Przewodnik. Szlakiem miejsc pamięci narodowej. Sanok: ZBoWiD, 1985, s. 1-39.
Media użyte na tej stronie
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreepMap location map of Sanok, Poland:
- top = 49.5905
- bottom = 49.5234
- left = 22.1468
- right = 22.2844
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 50.9 N
- S: 48.95 N
- W: 21.03 E
- E: 23.66 E
Flaga województwa podkarpackiego
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Cmentarz żołnierzy radzieckich w Olchowcach przy ulicy Mariana Zaremby. Pomnik.