Cmentarz katolicki św. Wojciecha w Łodzi
| ||
 Główna aleja cmentarza | ||
| Nazwa pełna | Cmentarz rzymskokatolicki pw. św. Wojciecha w Łodzi | |
|---|---|---|
| Państwo |  Polska | |
| Miejscowość | Łódź | |
| Adres | ul. Kurczaki 81 | |
| Typ cmentarza | wyznaniowy | |
| Wyznanie | rzymskokatolicki | |
| Stan cmentarza | czynny | |
| Powierzchnia cmentarza | 12,2 ha | |
| Data otwarcia | pocz. XX w.[1] | |
| Zarządca | Kuria Biskupia Diecezji Łódzkiej | |
Położenie na mapie Łodzi  | ||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | ||
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | ||
 51°43′03,61″N 19°29′55,95″E/51,717669 19,498875 | ||
Cmentarz rzymskokatolicki św. Wojciecha w Łodzi – cmentarz położony w południowej części Łodzi, przy ulicy Kurczaki 81 – popularnie nazywany „cmentarzem na Kurczakach”.
Historia
Cmentarz został założony na początku XX wieku. Najstarszy nagrobek tej nekropolii pochodzi z roku 1906, ale inskrypcja na nim jest nieczytelna. Początkowo chowano tu niewielu zmarłych (poniżej stu rocznie), przede wszystkim biedotę z Chojen.
Przy głównej alei cmentarza znajduje się zbiorowa mogiła żołnierzy poległych w 1939 roku.
Podczas II wojny światowej, od 1 czerwca 1942 roku do końca okupacji niemieckiej w Łodzi (19 stycznia 1945 r.), przeznaczony był wyłącznie dla pochówków Polaków. Obok cmentarza przy ul. Rzgowskiej był jednym z dwóch miejsc pochówków Polaków zmarłych na terenie Łodzi[a]. W tym okresie pochowano tu ponad 17 tys. osób[1], m.in. Marię Wedmanową, członkinię PPR zakatowaną przez łódzkie Gestapo. Chowano tutaj również więźniów zmarłych w więzieniu na Radogoszczu w Łodzi[b].
Przy głównej alei cmentarza znajduje się okazały – zgodnie z tradycją romską – grobowiec króla Cyganów, Kwieka Bango, z lat 60. XX wieku[1][2].
Najwięcej pochówków na tym cmentarzu zaczęto odnotowywać od połowy lat 70. XX w., po wybudowaniu w tym rejonie dużego osiedla mieszkaniowego.
Grobowiec Kwieka Bango
Grób jednego z więźniów Radogoszcza – Stefana Pikaly
Uwagi
- ↑ Było to związane również z tym, że w powojennych planach nazistów dotyczących Łodzi (Litzmanstadtu) rejon Chojen został przeznaczony do wyłącznego zamieszkania Polaków (por. Tad. Bojanowski, Łódź pod okupacją niemiecką w latach II wojny światowej, 1939–1945. Łódź 1992, s. 196.)
- ↑ Dokładna liczba tych pochówków nie jest znana, ponieważ w ewidencji pochówków nie odnotowywano miejsca pochodzenia zwłok. Kwestia ta jest przedmiotem stałego ustalania pracowników Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi, oddz. „Radogoszcz”. W tym kontekście można w tymże oddziale uzyskać szybką informację o pochówkach – na razie tylko mężczyzn od 16 r.ż. – w okresie od czerwca 1942 do 19 stycznia 1945 roku.
Przypisy
- ↑ a b c Lewkowska i Walczak 1996 ↓, s. 35–36.
- ↑ Roma historical and cultural heritage sites in Poland (ang.). United States Commission for the Preservation of America’s Heritage Abroad. s. 39. [dostęp 2018-09-23].
Bibliografia
- Tadeusz Bojanowski: Łódź pod okupacją niemiecką w latach II wojny światowej, 1939-1945. Łódź: 1992, s. 196. ISBN 83-7016-630-X.
- Anna Lewkowska, Wojciech Walczak: Zabytkowe cmentarze; woj. łódzkie. Warszawa: Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, 1996, seria: Zabytkowe cmentarze i mogiły w Polsce. ISBN 83-85548-49-1.
Media użyte na tej stronie
Autor:
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 52.45 N
- S: 50.78 N
- W: 17.95 E
- E: 20.75 E
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Autor: Maciek Szostek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Krzyż i główna aleja na cmentarzu św. Wojciecha w Łodzi
Autor: Maciek Szostek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grobowiec Kwieka Bango na cmentarzu św. Wojciecha w Łodzi
Autor: AusLodz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób więźnia Radogoszcza - Stefana Pikaly (zm. 30 VI 1941). Stan z maja 2014.